Żadne lekarstwa, nawet zawierające substancje, które mogą być łatwo z nich odzyskane i wykorzystane do nielegalnej produkcji środków odurzających, nie mogą być uznane za prekursory narkotykowe – orzekł luksemburski Trybunał Sprawiedliwości.
Odpowiedź na pytanie, czy hurtowy obrót lekami, prowadzący do dostarczania nielegalnym producentom narkotyków surowców, może być objęty rygorami rozporządzenia 273/2004 w sprawie prekursorów narkotykowych, sprowokowały dwie niemieckie sprawy karne. Zostało w nich skazanych troje handlarzy tabletkami efedryny służącej do produkcji metamfetaminy.
Problem wziął się stąd, że europejskie rozporządzenie zawiera katalog substancji sklasyfikowanych, którymi masowy obrót wymaga zezwoleń właściwego organu krajowego. Umieszczono w nim efedrynę i pseudoefedrynę. Niemiecka ustawa o nadzorze nad obrotem substancjami wykorzystywanymi do produkcji narkotyków, zgodna z rozporządzeniem 273/2004, mówi natomiast, że produkty lecznicze są wyłączone ze stosowania nadzoru antynarkotykowego jedynie, gdy zawarte w nich substancje nie mogą być łatwo odzyskane i wykorzystane do produkcji środków odurzających. Dlatego sądy krajowe skazały handlarzy legalnie kupionymi lekami na karę pozbawienia wolności. Cała trójka wniosła jednak skargi do federalnego sądu najwyższego. Dowodzili, że handel lekami nie może być karany tak, jak surowcami do produkcji narkotyków.
Niemiecki sąd najwyższy zapytał więc TS, czy produkty lecznicze, nawet zawierające prekursory, mogą być na podstawie prawa krajowego traktowane jak „substancje sklasyfikowane” w prawie europejskim.
TS przypomniał, że dwa rozporządzenia europejskie dotyczące prekursorów i nadzorowania handlu nimi mówią, że substancjami określonymi jako sklasyfikowane są także mieszaniny i produkty naturalne zawierające je. Przyznał przy tym, że lekarstwa są wyłączone z tej kategorii tylko wtedy, kiedy nie można z nich łatwo i tanio uzyskać prekursorów. Dodał jednak, że leki są poddane innemu reżimowi kontroli produkcji i dystrybucji hurtowej. Na takie operacje gospodarcze trzeba mieć pozwolenie władz krajowych. W obrocie detalicznym zaś lekarstwa często wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem powinny być wydawane wyłącznie na receptę. Dlatego do leków, nawet będących ewidentnie prekursorami narkotyków, nie można stosować zasad ani sankcji określonych rozporządzeniami 273/2004 i 111/2005, dotyczących prekursorów narkotykowych i handlu nimi.
ORZECZNICTWO
Wyrok TSUE z 5 lutego 2015 r. w sprawach połączonych C-627/13 i C-2/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia