Przeprowadzaniem kontroli produktów tego typu zajmuje się Inspekcja Handlowa. Podobnie jak w latach poprzednich w całym kraju prowadzone są obecnie kontrole girland i węży świetlnych, które mają objąć 50 przedsiębiorców oferujących te produkty. „Dotychczas przeprowadzone kontrole wykazały w połowie spośród zbadanych wyrobów nieprawidłowości m.in. brak ostrzeżeń dotyczących bezpiecznego użytkowania” - informuje Renata Jezierska, Zastępca Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Warszawie.
Główne zarzuty
Część produktów nie posiadała informacji o tym, że girlandy świetlnej w opakowaniu nie należy przyłączać do zasilania, z wyjątkiem przypadku, gdy opakowanie zostało do tego przystosowane dla celów ekspozycyjnych. Niektóre nie posiadały oznaczenia: „Wyłącznie do użytku w pomieszczeniach”. Zdarzało się, że producent girlandy nie informował, że nie należy łączyć jej z innymi girlandami świetlnymi. Kolejnym zastrzeżeniem był brak ostrzeżenia o zakazie użycia produktu, jeżeli wszystkie uszczelki nie są na swoim miejscu. „Wszystkie nieprawidłowości zostały usunięte w toku kontroli poprzez naklejenie na opakowaniach etykiet z brakującymi ostrzeżeniami oraz informacjami” – dodaje Jezierska.
Nic się nie zmienia
Można powiedzieć, że od lat nic się nie zmienia. Ostatnia taka kontrola była przeprowadzona w IV kwartale 2012 roku i objęła 208 przedsiębiorców i 832 wyroby. Zakwestionowano wtedy 157 rodzajów wyrobów także z uwagi na brak lub niepełne informacje warunkujące bezpieczeństwo użytkowania sprzętu.
„Wprowadzone do obrotu girlandy i węże świetlne, w zakresie bezpieczeństwa, przede wszystkim muszą spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. Nr 155, poz. 1089) oraz norm zharmonizowanych z grupy PN-EN 60598” – stwierdza Ernest Makowski z UOKiK.
ABC lampek choinkowych – kwestie prawne
Lampki choinkowe podlegają takim samym obostrzeniom co każdy sprzęt elektroniczny. A ten może być wprowadzony do obrotu tylko wówczas, gdy po skonstruowaniu go zgodnie z zasadami dobrej praktyki inżynierskiej w zakresie zasad bezpieczeństwa, nie zagraża bezpieczeństwu ludzi, zwierząt domowych i mieniu, jeżeli jest właściwie zainstalowany, utrzymywany i użytkowany zgodnie z przeznaczeniem oraz oznakowany znakiem CE.
Na sprzęcie elektrycznym powinny być zamieszczone podstawowe informacje, których znajomość i przestrzeganie są warunkiem bezpieczeństwa podczas użytkowania tego sprzętu. W przypadku braku możliwości zamieszczenia informacji na sprzęcie elektrycznym, informacje te należy podać w instrukcji obsługi, świadectwie gwarancyjnym lub w dokumentacji dołączonej do sprzętu.
2. Girland w opakowaniu nie należy przyłączać do zasilania (informacja powinna być podana na opakowaniu),
3. Zwykłe girlandy świetlne powinny być dodatkowo zaopatrzone w informację o zastosowaniu zewnętrznym lub wewnętrznym np.: „WYŁĄCZNIE DO UŻYTKU W POMIESZCZENIACH”.
4. Girlandy, w których zapewnienie określonego stopnia ochrony przed wnikaniem pyłu i wody polega na zastosowaniu uszczelek, powinny być dodatkowo zaopatrzone w informację o treści: „OSTRZEŻENIE – TA GIRLANDA NIE MOŻE BYĆ UŻYWANA, JEŻELI WSZYSTKIE USZCZELKI NIE SĄ NA SWOIM MIEJSCU”.
5. Wyrób nieprzeznaczony do łączenia z innymi, powinien być zaopatrzony w napis ostrzegawczy: „GIRLANDY NIE ŁĄCZYĆ ELEKTRYCZNIE Z INNYMI GIRLANDAMI ŚWIETLNYMI”.
Źródło: Europejskie Centrum Konsumenckie
To nie wszystko. Do lampek z nieznormalizowanymi żarówkami powinna być dołączona informacja wskazująca, że wymieniane żarówki powinny być tego samego typu, co oryginalnie dostarczone lub typu określonego przez producenta. Girlandy z niewymienialnymi żarówkami powinny być zaopatrzone w informację, że żarówki są niewymienialne (informacje te powinny być podane na opakowaniu).
Sami musimy dbać o nasze bezpieczeństwo
Informacja na opakowaniu czy sprzęcie to nie wszystko. Decydując się na zakup tzw. światełek choinkowych musimy wybierać produkt wskazujący na dobrą jakość wykonania. W pierwszej kolejności zwróćmy uwagę na przewody – nie powinny być one zbyt cienkie, przyjmuje się, że ich minimalna średnica powinna wynosić 0,5 mm2.
W girlandach świetlnych przeznaczonych do użytkowania na zewnątrz pomieszczeń, po wyjęciu żarówki, uszczelki zapewniające zachowanie stopnia ochrony przed wnikaniem pyłu i wody powinny pozostawać na miejscu, a także powinny ściśle przylegać do włożonej żarówki.
Wymogi odnośnie jakości wykonania jak i bezpieczeństwa tak prozaicznych produktów, jakimi są lampki choinkowe, wydają się dosyć restrykcyjne, ale nie wolno zapominać, że jak każde urządzenie elektryczne mogą stać się potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia i życia człowieka. Dlatego warto przed zakupem sprawdzić, czy spełniają unijne normy oraz posiadają pełna informację o ich użytkowaniu i obostrzenia dotyczące ich przechowywania i działania.