Sprzedaż do Niemiec w sierpniu mocno wzrosła. To co najmniej dziwne, biorąc pod uwagę stan niemieckiej gospodarki.
Od stycznia do sierpnia polskie firmy sprzedały za Odrę towary warte o 4,6 proc. więcej niż rok wcześniej, a łączna wartość tego eksportu wyniosła 182,1 mld zł. Na koniec lipca było to 157,9 mld zł. Zatem tylko w sierpniu wartość sprzedaży do Niemiec wynosiła 24,2 mld zł. Na tej podstawie eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego szacują ponad 12-proc. wzrost wartości eksportu liczonej w złotych w porównaniu z sierpniem 2018 r.
To co najmniej dziwne. Po pierwsze, w niemieckiej gospodarce dzieje się źle, spada aktywność przemysłu, co ma bezpośrednie przełożenie na popyt. Niemiecki eksport się kurczy, w sierpniu zaliczył 3,8-proc. spadek, a do tej pory wartość polskiej sprzedaży za granicę była ściśle skorelowana z handlem zagranicznym naszych zachodnich sąsiadów.
– W ciągu ostatniej dekady notowano co prawda miesiące, w których dynamika polskiego eksportu do Niemiec była dodatnia, a dynamika niemieckiego eksportu ujemna, jednakże bardzo rzadko różnica ta była aż kilkunastoprocentowa – zauważa Łukasz Ambroziak z zakładu analiz i monitoringu PIE.
Po drugie, polskie firmy same alarmują, że popyt na ich produkt za granicą spada. We wrześniowym badaniu PMI wskaźnik nowych zamówień był najniższy od 10 lat, przy czym źle wyglądały zarówno zamówienia z kraju, jak i z zagranicy. Do tego wskaźniki bieżącej produkcji były poniżej 50 pkt, czyli poziomu neutralnego, co oznacza mniej więcej tyle, że polski przemysł produkcję ogranicza. Zaś indeks przyszłej produkcji był oceniany najgorzej w historii badania. Co w sumie przełożyło się na spadek indeksu PMI do 47,8 pkt z 48,8 pkt w sierpniu. Trudno to pogodzić z dwucyfrowym wzrostem sprzedaży do naszego głównego partnera handlowego.
Łukasz Ambroziak ma swoją hipotezę. Jego zdaniem wysoką dynamikę polskiego eksportu do Niemiec można próbować wytłumaczyć zwiększonym popytem niemieckich konsumentów na polskie towary finalne i usługi oraz wzrostem zapasów w niemieckich przedsiębiorstwach. Ale, zastrzega, to teoria wymagająca jeszcze zweryfikowania w kolejnych, bardziej dokładnych danych.
– Po danych za jeden miesiąc trudno jest oczywiście mówić, na ile wzrost polskiego eksportu do Niemiec przy jednoczesnym spadku niemieckiego eksportu jest przypadkowy, a na ile może oznaczać zmianę obserwowanej dotąd zależności. W wyjaśnieniu pomogłyby szczegółowe dane o strukturze towarowej polskiego eksportu do Niemiec, a takimi na razie jeszcze nie dysponujemy – tłumaczy analityk PIE. I radzi, by nie lekceważyć dotychczasowych trendów, wedle których wielkość polskiego eksportu zależała od eksportu niemieckiego. Jak mówi, według ostatnich dostępnych danych popyt zagraniczny na niemieckie towary kreował blisko 29 proc. polskiego eksportu do Niemiec.
– Były one ważnym eksporterem polskiej wartości dodanej do USA, Chin, Wielkiej Brytanii i Włoch. Zmiany popytu importowego w tych krajach oddziałują zatem pośrednio na polski eksport do Niemiec – uważa Łukasz Ambroziak. Szczególnie niepokojący dla polskich eksporterów może być malejący eksport niemieckich samochodów.
– Część tego eksportu to polska wartość dodana w postaci różnego rodzaju części i podzespołów trafiających do niemieckich fabryk samochodów produkujących na eksport. Według wyliczeń PIE prawie jedna trzecia eksportu polskiego przemysłu motoryzacyjnego trafia właśnie do Niemiec – mówi analityk PIE.
Instytut zwraca uwagę, że głównym źródłem kłopotów niemieckiego eksportu w sierpniu był mniejszy popyt w krajach spoza Unii Europejskiej w efekcie trwającej amerykańsko-chińskiej wojny handlowej, osłabienia chińskiej gospodarki oraz notowanego w wielu krajach spadku sprzedaży samochodów. W sumie na rynki pozaunijne niemieckie firmy sprzedały towary warte o 4,8 proc. mniej niż rok wcześniej. Najbardziej zmniejszyła się sprzedaż na rynkach azjatyckich: eksport z Niemiec do Chin zmalał o 5,8 proc., do Japonii o 10,8 proc., a do Korei Południowej – aż o 19,2 proc.
182,1 mld zł wartość eksportu do Niemiec po ośmiu miesiącach 2019 r.
27,7 proc. udział w polskim eksporcie ogółem sprzedaży do Niemiec po ośmiu miesiącach 2019 r.
4 proc. spadek eksportu niemieckiego przemysłu motoryzacyjnego w sierpniu 2019 r.