Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Spółka z o.o., której jestem udziałowcem, zamierza wybudować zakład służący do produkcji transformatorów. Zgodnie z planem miejscowym na terenie przeznaczonym pod inwestycję mogą być realizowane usługi rzemiosła o uciążliwości zamykającej się w granicach własnych terenu. Wójt po rozpatrzeniu wniosku ustalił środowiskowe uwarunkowania dla planowanego przedsięwzięcia. Określił ponadto szczegółowe warunki, którym powinno ono odpowiadać. Uwzględnił przy tym wskazania regionalnego dyrektora ochrony środowiska oraz dane wynikające z raportu oddziaływania na środowisko. Jednak właściciele sąsiedniej działki odwołali się i organ drugiej instancji uchylił decyzję środowiskową. Według niego przedsięwzięcie będzie niezgodne z zapisami planu: nie będzie realizowane w oparciu o przepisy ustawy o rzemiośle. Plan miejscowy jednak wprost nie odnosi się do tej regulacji. Czy zasadnie uchylono decyzję środowiskową?
Tak, gdyż jednym z warunków wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest uprzednie stwierdzenie zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli ten został uchwalony. W sprawie planowane przedsięwzięcie zostało zakwalifikowane do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Stąd konieczne było przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko i wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanej inwestycji. Wątpliwość dotyczyła możliwości zastosowania ustawy o rzemiośle (dalej: u.r.).
Plan miejscowy nie definiował pojęcia „usługi rzemiosła”. Nie było w tym jednak błędu, gdyż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych (por. wyrok NSA z 20 września 2016 r., sygn. akt II OSK 1331/16), w miejscowym planie nie należy powtarzać treści przepisów ustaw lub rozporządzeń, gdyż w przypadku ich zmian skutkowałoby to niezgodnością miejscowego planu z przepisami zawartymi w tych aktach prawnych. Ponadto rada gminy nie może zawrzeć w uchwale własnej definicji jakiegoś pojęcia, które zostało już zdefiniowane w obowiązujących przepisach.
Jak wskazał WSA w Szczecinie w wyroku z 9 listopada 2017 r. (sygn. akt II SA/Sz 1028/17), definicja stworzona na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie może być sprzeczna z obowiązującym już prawem. Zasada, o której mowa, z jednej strony zapewnia jednolitość systemu prawnego i używanych pojęć, z drugiej powoduje, że w przypadku planów uchwalonych pod rządami przepisów, które zostały następnie zmienione, następuje ich automatyczna aktualizacja w takim znaczeniu, iż zapisy planu są odnoszone do obowiązujących regulacji. Pojęcie „usługi rzemiosła” należy rozumieć tak, że na terenie oznaczonym w planie miejscowym w ten sposób dopuszczalne jest prowadzenie działalności rzemieślniczej polegającej na świadczeniu usług. Ograniczenie przeznaczenia terenu w opisany sposób ma charakter również podmiotowy. Oznacza to, że dopuszczalne jest prowadzenie działalności gospodarczej wyłącznie przez podmioty będące rzemieślnikami wykonującymi zawód w formach przewidzianych w u.r. Występuje też ograniczenie przedmiotowe, tzn. zawężono rodzaj prowadzonej działalności wyłącznie do usług. Nie każdy podmiot spełniający kryteria, o których mowa w u.r., będzie więc mógł prowadzić działalność na określonym w planie terenie, a jedynie taki, który świadczy usługi.
Krąg podmiotów uprawnionych do prowadzenia działalności rzemieślniczej jest zawężony do osób fizycznych, z wykorzystaniem ich zawodowych kwalifikacji i pracy własnej, w imieniu własnym i na rachunek tych osób – jeżeli są one mikroprzedsiębiorcami, małymi albo średnimi przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 pkt 1 u.r.) lub wspólników spółki cywilnej osób fizycznych w zakresie wykonywanej przez nich wspólnie działalności gospodarczej, o ile spełniają oni indywidualnie i łącznie warunki określone w pkt 1 (art. 2 ust. 1 pkt 2 u.r.). Rzemieślnikiem może zatem zostać wyłącznie osoba fizyczna, która w celu prowadzenia działalności gospodarczej wykorzystuje swoje zawodowe kwalifikacje oraz własną pracę. Nie ma możliwości, aby usługi rzemieślnicze były wykonywane przez osobę prawną, jaką niewątpliwie jest spółka z o.o., niezależnie od tego, czy liczba zatrudnionych przez nią osób mieści się w limitach określonych przez definicje mikro-, małych czy też średnich przedsiębiorców.
Z kolei w odniesieniu do pojęcia usługi należy się odwołać do rozporządzenia Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1676). W akcie tym (w załącznik nr 1 – zasady metodyczne PKWiU, pkt 4) wyjaśniono, że usługi stanowią wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, tzn. usługi dla celów produkcji nietworzące bezpośrednio nowych dóbr materialnych oraz wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności, przeznaczone dla celów konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej.
Zatem w świetle przytoczonych regulacji i sądowych orzeczeń, planowana przez czytelnika inwestycja jest niezgodna z planem miejscowym. Po pierwsze dlatego, że wnioskodawca, który zamierza wybudować zakład służący do produkcji transformatorów, nie jest rzemieślnikiem w rozumieniu u.r., a po wtóre – działalność gospodarcza, którą zamierza uruchomić, nie jest działalnością usługową.
Podstawa prawna
Art. 71 ust. 2, art. 72 ust. 1, art. 80 ust. 2 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1405 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 22 marca 1989 r. o rzemiośle (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1285 ze zm.).
