Konieczność pobierania od klientów dodatkowej opłaty za foliówki nie ominie sklepikarzy. Resort środowiska przedstawił nową wersję projektu ustawy o gospodarce opakowaniami.
Dokument, który czeka teraz na przyjęcie przez Radę Ministrów, od września był przedmiotem konsultacji publicznych i międzyresortowych. Zgłoszono do niego ponad 200 uwag. – 14 grudnia br. projekt otrzymał pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego – informuje Joanna Józefiak, radca ministra z resortu środowiska.
Wszystkie sklepy
Najważniejsze zmiany dotyczą przedsiębiorców zajmujących się handlem, którzy w ramach działalności wykorzystują plastikowe torby na zakupy. – W świetle projektowanych rozwiązań obowiązkiem takich sprzedających, zarówno w hurcie, jak i w detalu, ma być pobór od kupujących opłaty recyklingowej i wnoszenie jej na rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa – wyjaśnia Joanna Kostrzewska, radca prawny z kancelarii dr Krystian Ziemski & Partners sp. k. w Poznaniu.
Pobór opłat ma się zacząć 1 stycznia 2019 r. Jak podkreśla Tymon Grabarczyk, specjalista w dziedzinie prawa ochrony środowiska z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka sp. k., nowe rozwiązanie dotknie wszystkich sprzedawców, niezależnie od rodzaju wyrobów, jakie oferują. Oznacza to, że opłata recyklingowa pobierana będzie za reklamówki nie tylko w sklepach spożywczych czy dyskontach, lecz także w księgarniach bądź sklepach odzieżowych.
Wpływy z niej będą gromadzone na rachunku bankowym Narodowego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (1 proc. uzyskanych kwot stanowić będzie dochód budżetu samorządu województwa przeznaczany na koszty egzekucji należności z tytułu omawianych opłat oraz obsługę administracyjną całego systemu).
Nowe regulacje mają na celu dostosowanie polskiego prawa do przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/720 z 29 kwietnia 2015 r. zmieniającej z kolei dyrektywę 94/62/WE w odniesieniu do zmniejszenia zużycia lekkich, plastikowych toreb na zakupy (Dz.Urz. UE L 115/11 z 6 maja 2015 r.). – Treść dyrektywy nie pozostawia złudzeń, że obecny poziom zużycia plastikowych toreb na zakupy powoduje duże zaśmiecenie i nieefektywne korzystanie z zasobów, a wobec niepodjęcia stosownych działań zjawisko to będzie się tylko pogłębiało. W związku z tym zobowiązano państwa członkowskie UE do podjęcia kroków pozwalających znacznie i trwale zmniejszyć zużycie lekkich foliówek – podnosi mec. Kostrzewska.
Nowe obowiązki
Polska postawiła na rozwiązanie, które uderzy po kieszeni przede wszystkim klientów. – Dodatkowa opłata będzie doliczana do obowiązującej już ceny torby albo będzie podstawową opłatą za nią. Wszystko to ma zniechęcić kupujących do korzystania z plastikowych siatek – tłumaczy mec. Kostrzewska.
Czy po zmianach ceny foliówek wzrosną? Dziś trudno to przewidzieć. Zgodnie z projektem maksymalna stawka pobieranej przez sprzedawcę opłaty recyklingowej ma wynosić 1 zł za sztukę. Jej faktyczna wysokość zostanie określona w ministerialnym rozporządzeniu. Ustalać się ją będzie, jak czytamy w uzasadnieniu, przy wzięciu pod uwagę „konieczności trwałego zmniejszenia zużycia lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego” oraz „ich negatywnego wpływu na środowisko, a także akceptowalnego społecznie poziomu stawki opłaty recyklingowej”.
Na pobieraniu opłaty i jej wniesieniu na rachunek marszałka obowiązki przedsiębiorców nie będą się kończyły. Handlowcy będą musieli uzyskać wpis w rejestrze sprzedawców wydających plastikowe torby, ewidencjonować liczbę wydanych toreb oraz sporządzać roczne sprawozdania. – Choć odpowiada to zobowiązaniom podmiotów wprowadzających na rynek sprzęt, baterie lub opakowania, to praktyczne zastosowanie przepisów przez sprzedawców będzie wymagało szczególnej uwagi ze strony organów – mówi Tymon Grabarczyk.
Nic za darmo
W stosunku do przedsiębiorców prowadzących na obszarze województwa więcej niż jedną jednostkę handlu przewidziano obowiązek wnoszenia opłaty recyklingowej łącznie dla wszystkich lokalizacji. Brak realizacji nałożonych obowiązków ma być odpowiednio sankcjonowany. – Zgodnie z założeniami sprzedawca, który wbrew obowiązkowi nie pobierze wymaganej opłaty recyklingowej, podlegać będzie administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 20 tys. zł. Taka sama kara grozi za brak wymaganej ewidencji lub prowadzenie jej niezgodnie ze stanem rzeczywistym – wylicza mec. Kostrzewska.
To jednak stosunkowo niewielkie wartości. – Warto w tym miejscu przypomnieć, że w świetle projektu ustawy w wersji jeszcze z sierpnia 2016 r. wysokość kary za niepobranie opłaty recyklingowej kształtowała się w przedziale od 5 tys. zł do nawet pół miliona złotych – przypomina prawniczka.
Z kolei mec. Tymon Grabarczyk podkreśla, że po wejściu przepisów w życie przedsiębiorcy nie będą mogli już oferować swoim klientom darmowych reklamówki i na własny koszt odprowadzać opłaty recyklingowej.
– W projekcie mamy wyrażony wprost obowiązek pobrania od klienta opłaty recyklingowej za każdą wydaną torbę. Z kolei niepobranie tej opłaty będzie się wiązało z ryzykiem poniesienia kary pieniężnej – mówi Grabarczyk.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy po konsultacjach społecznych