Subskrybuj nas na Youtube
Właściciel stacji benzynowej nie decyduje o miejscu poboru próbki przez Inspekcję Handlową.
Prowadzę stację paliw. Po kontroli wojewódzki inspektorat Inspekcji Handlowej wydał decyzję nakazującą wycofanie ze sprzedaży benzyny z przyczyn jakościowych, a Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, do którego się odwołałem, utrzymał decyzję. Uważam, że wyniki są błędne, bo pobrano próbki z odmierzacza zamiast ze zbiornika paliwa, a w zbiorniku jest zawsze najczyściej. Przepisy zaś dopuszczają możliwość pobrania próbek paliwa z różnych źródeł. Nie chciano też pobrać trzeciej próbki ze zbiornika. Czy jest podstawa do zmiany decyzji prezesa UOKiK?
Kwestią sporną w opisywanej przez czytelnika sytuacji jest to, czy pobieranie próbek paliwa powinno nastąpić z dystrybutora (odmierzacza), czy może ze zbiornika głównego na stacji paliw. Zdaniem przedsiębiorcy jest to o tyle istotne, że wybór jednego ze wskazanych sposobów poboru paliwa bezpośrednio wpływa na jego jakość, a w konsekwencji rzutuje na decyzję inspekcji handlowej. Wtórny zaś problem dotyczy liczby próbek, które są badane w trakcie kontroli jakości paliwa.
Ze zbiornika lub urządzenia
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, do przeprowadzania kontroli, zabezpieczania dowodów, pobierania i badania próbek oraz postępowania pokontrolnego w zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1059 ze zm.).
Sposób pobierania próbek opisuje natomiast m.in. art. 16 ust. 4 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, zgodnie z którym inspektor jest uprawniony do pobrania próbek ze zbiornika, opakowania jednostkowego lub z urządzenia służącego do dystrybucji paliwa. Uszczegóławia to rozporządzenie ministra gospodarki z 1 września 2009 r. w sprawie sposobu pobierania próbek paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, które stanowi, że istnieją dwa sposoby poboru próbek paliw, tj. z odmierzacza (dystrybutora) i ze zbiornika, przy czym ów akt prawny rozstrzyga, który tryb, i w jakim wypadku powinien być zastosowany. Zasadą jest, że na stacjach paliw próbki pobierane są z dystrybutora (odmierzacza), zaś w hurtowniach ze zbiornika. Tak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 7 kwietnia 2016 r. (sygn. akt VI SA/Wa 2574/15). Jednocześnie w tym orzeczeniu, w zbliżonym stanie faktyczno-prawnym sąd zaakcentował, że: „Zasadne więc i zgodne z przepisami prawa było pobieranie próbek z odmierzacza, albowiem przy jego użyciu nabywają paliwo konsumenci i chodzi tu o zabezpieczenie ich interesów, tj. aby nabywali olej, którego jakość nie powinna budzić zastrzeżeń, gdyż ma przełożenie na prawidłową pracę silników samochodów”.
Korelacja opisanych wyżej przepisów prawnych i stanowisko sądu prowadzą do wniosku, że konstrukcja instalacji przeznaczonej do sprzedaży paliwa konsumentom nie może wpływać na jakość sprzedawanych paliw. Oznacza to tym samym, że stanowisko organu kontrolnego (następnie prezesa UOKiK) jest w tym zakresie słuszne. Uzasadnieniem poboru próbki paliwa z odmierzacza jest również fakt, że sprzedawane jest przede wszystkim za pośrednictwem wspomnianego urządzenia.
Podstawowa i kontrolna
Odnośnie do liczby pobieranych próbek, warto zauważyć, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, w toku postępowania kontrolnego inspektor pobiera dwie próbki, tj. próbkę podstawową i próbkę kontrolną. Jak z kolei podkreślił ww. sąd, badanie próbki podstawowej przeprowadza się z urzędu, natomiast próbki kontrolnej – na wniosek przedsiębiorcy. W konkluzji przyjęto, że: „Przepisy prawa co do zasady nie przewidują możliwości badania trzeciej próbki”. Zatem brak było uzasadnionych podstaw, aby uwzględnić wniosek przedsiębiorcy w zakresie poboru trzeciej próbki, pochodzącej ze zbiornika paliwa.
Wniosek
W podanym stanie faktycznym doszło do naruszenia art. 3 ust. 1 i art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. W konsekwencji decyzja WIIH miała podstawę w art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o Inspekcji Handlowej, który stanowi, że wojewódzki inspektor może zarządzić w toku kontroli w drodze decyzji m.in. wycofanie z obrotu produktów, jeżeli jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo lub interes konsumentów albo interes gospodarczy państwa.
WAŻNE Pobieranie próbek kontrolnych na stacjach paliw z odmierzacza jest zasadne. To właśnie przy jego użyciu nabywają paliwo konsumenci, a kontrola ma na celu zabezpieczenie ich interesów – wynika z orzeczeń sądów.
Podstawa prawna
Art. 15 ust. 1, art. 16–19 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1728 ze zm.).
Rozporządzenie ministra gospodarki z 1 września 2009 r. w sprawie sposobu pobierania próbek paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1035 ze zm.).
