Subskrybuj nas na Youtube
Rozmowa z Szymonem Mamrotem, kierownikiem projektu e-Codex. Opowiada on o ułatwieniach przygotowanych dla polskich przedsiębiorców.
Od niedawna polscy przedsiębiorcy mają możliwość przeprowadzenia europejskiego nakazu zapłaty oraz postępowania w sprawie drobnych roszczeń drogą elektroniczną. Ruszyła bowiem platforma e-Codex. Jaki jest cel projektu?
Projekt e-Codex www.pilot.e-codex.pl umożliwi przedsiębiorcom, którzy mają problemy z odzyskaniem należności od zagranicznych kontrahentów, sprawną i bezpieczną komunikację online z sądami w Europie. W razie powstania sporów bądź problemów prawnych kontakt z zagranicznym wymiarem sprawiedliwości drogą tradycyjną sprawia wielu przedsiębiorcom kłopot. Konieczność znalezienia sądu właściwego do rozpatrzenia sprawy, często również konieczność skorzystania z pomocy prawnika na miejscu i rozeznania się w obcych procedurach, zniechęcają wielu przedsiębiorców do podejmowania kroków prawnych. Stąd idea transgranicznej platformy internetowej, która ułatwi składanie pozwów do właściwego sądu, skróci procedury i ułatwi ich przeprowadzenie. Idea zrodziła się w Komisji Europejskiej. Jest to projekt pilotażowy mający na celu poprawę dostępu obywateli i przedsiębiorców do środków prawnych na terenie Europy. Realizacją zajmuje się konsorcjum instytucji z państw członkowskich UE. Koordynatorem są Niemcy, w projekcie uczestniczy kilkudziesięciu partnerów – ministerstwa, instytucje badawcze z ponad 20 krajów. Ze strony Polski udział biorą Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Instytut Logistyki i Magazynowania.
Jakie możliwości daje projekt polskim przedsiębiorcom?
Obecnie projekt e-Codex umożliwia przedsiębiorcom z Polski złożenie pozwu w formie elektronicznej do sądu w Grecji. Prowadzone są testy z kolejnymi krajami. Mamy nadzieję, że w ciągu kilku tygodni rozszerzymy zasięg o Austrię, Niemcy i Włochy.
Polscy przedsiębiorcy mają obecnie możliwość przeprowadzenia online dwóch rodzajów postępowań: w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (ENZ) oraz w sprawie drobnych roszczeń. Przypomnijmy, że ENZ ma zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych i handlowych dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych. Umożliwia egzekwowanie wierzytelności pieniężnych od dłużnika zagranicznego bez ograniczenia wysokości roszczenia. Celem tego postępowania wprowadzonego przez rozporządzenie PE i Rady nr 1896/2006 z 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz.Urz. UE L 399 s. 1) jest uproszczenie, przyspieszenie oraz ograniczenie kosztów procesów sądowych w sprawach transgranicznych. Z kolei postępowanie w sprawie drobnych roszczeń opiera się na rozporządzeniu PE i Rady nr 861/2007 z 11 lipca 2007 r. ustanawiającym europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (Dz.Urz. UE L 199 s.1) i dotyczy roszczeń o charakterze spornym, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 2000 euro.
Jak wygląda proces uzyskiwania europejskiego nakazu zapłaty online?
Komunikacja pomiędzy powodem a sądem łącznie z otrzymaniem europejskiego nakazu zapłaty odbywa się online. Skraca to czas postępowania w stosunku do tradycyjnej drogi sądowej, gdzie korespondencja jest doręczana pocztą. W przypadku ENZ przedsiębiorca składa pozew do sądu drogą elektroniczną. Sąd analizuje pozew. Jeżeli ma uwagi, to również drogą elektroniczną przekazuje prośbę o zmianę pozwu. Przedsiębiorca odpowiada dalej drogą elektroniczną. Jeżeli sąd uzna, że pozew spełnia wymogi, to wydaje ENZ. Przekazuje go do dłużnika, jednak już tradycyjną drogą. Warto przy tym dodać, że – jak wynika z doświadczeń i obserwacji – niekiedy już to, że dłużnik dostanie ENZ, mobilizuje go do uiszczenia należności.
Czy procedury online są skomplikowane?
Ponieważ pozew jest skomplikowany, zawiera wiele stron, platforma oferuje specjalny kreator w języku polskim ułatwiający wypełnienie formularzy. Kreator stawia pytania i oferuje podpowiedzi. Wnioskodawca prowadzony jest krok po kroku przez niezbędne formalności, a następnie jest informowany drogą mejlową o statusie sprawy (otrzymanych formularzach z sądu, wymaganych uzupełnieniach). Do złożenia pozwu wymagane jest podpisanie kwalifikowanym podpisem elektronicznym wydanym w Polsce. Nie ma obowiązku, by pozew składał radca prawny czy adwokat. Przedsiębiorca może złożyć go samodzielnie. W praktyce jednak firmy wolą zlecać czynności prawnikom. Pewnym ograniczeniem jest to, że formularz należy wypełnić w języku wskazanym przez państwo, w którym toczy się postępowanie.
Jakie koszty poniesie przedsiębiorca korzystający z systemu?
Usługi platformy e-Codex są bezpłatne. Projekt współfinansowany jest ze środków UE w ramach programu CIP na rzecz Wspierania Polityki w Zakresie Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (ICT PSP). Ewentualne koszty związane są z opłatami wymaganymi przez poszczególne sądy, wynikają z przepisów prawa obowiązujących w danym kraju.
