Firmy coraz częściej zlecają weryfikację kondycji ewentualnych kontrahentów. Ale same są także sprawdzane.
Zadłużenie przedsiębiorstw jest poważnym problemem polskiej gospodarki. Pod koniec ubiegłego roku zaległe należności zgłoszone tylko do Krajowego Rejestru Długów (KRD) wyniosły ok. 4,2 mld zł i w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększyły się o 570 mln zł. W porównaniu z 2009 r. długi firm były więc niemal cztery razy większe.
Dlatego na znaczeniu zyskują różnego rodzaju działania mające na celu sprawdzenie ewentualnego kontrahenta biznesowego. Z danych wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska wynika, że w 2014 r. tylko podmioty z zagranicy zweryfikowały ponad 124 tys. krajowych przedsiębiorstw pod względem ich kondycji finansowej i ryzyka współpracy, co w porównaniu z 2013 r. oznaczało wzrost o niemal 18 proc. Podobny progres odnotowała firma InfoCredit, natomiast w Coface, jedynej w Polsce instytucji finansowej świadczącej jednocześnie usługi faktoringu, ubezpieczenia należności, analiz kontrahentów oraz windykacji, liczba zapytań wzrosła aż o 44 proc. – Ale także krajowe firmy bardzo szybko dojrzewają do tego, aby wiedza o drugiej stronie planowanej lub już prowadzonej współpracy była oparta na faktach, liczbach, a nie jedynie szacunkach i komentarzach – ocenia Robert Kremser, dyrektor ds. rozwoju zajmującej się zarządzaniem ryzykiem biznesowym Bisnode Polska.
Co trzeba wiedzieć
Jednak nie wszystkie informacje mają podobną wagę. Zbieranie i obrót tego rodzaju danymi reguluje ustawa o udostępnianiu i wymianie informacji gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015) oraz o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1182). Jak twierdzą właściciele przedsiębiorstw działających w tej branży klientów najbardziej interesują informacje dotyczące posiadanego majątku i wypłacalności ewentualnego partnera biznesowego. Profesjonalny raport powinien zawierać historię przedsiębiorstwa, strukturę organizacyjną, sprawozdania finansowe, listę osób podejmujących decyzje, dane z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), wiadomości dotyczące powiązań kapitałowych. Majątek natomiast jest weryfikowany poprzez osobiste wizyty (nie wszystkie wywiadownie oferują taką usługę).
Sporą popularnością cieszą się narzędzia internetowe, które pomagają ocenić ryzyko współpracy. Należy do nich np. monitoring numerów NIP w systemie Rozważna Firma, który pozwala na bieżąco sprawdzać klientów pod kątem zdarzeń negatywnych, czyli długów. Po wprowadzeniu danych ewentualnego partnera uczestnicy tej platformy uzyskują dostęp do bieżących danych dotyczących listy faktur, stanu monitoringu, wartości nieuregulowanych kwot, ostatnio wysłanych i planowanych powiadomień, a także bieżącego scenariusza monitoringu i analizy skuteczności podejmowanych działań. Założenie konta w systemie nic nie kosztuje, podobnie jak podstawowy zakres usługi. 99 zł miesięcznie trzeba zapłacić za pakiet obejmujący 250 e-maili przypominających o zapłacie (monitorowanie należności).
Gminy zgłoszą rodziców na listy dłużników

Zobacz również
Możliwość weryfikacji ewentualnego partnera dają także internetowe giełdy długów, na których wystawiane są trudne do wyegzekwowania płatności. Serwisy takie jak www.dlugi.info mogą być zintegrowane z programami księgowo-magazynowymi (Microsoft Dynamics NAV, Ramzes, SAP, Enova, Proman, Ferrodo, ODL Polka), co oznacza, że informacje o wystawionych na sprzedaż fakturach natychmiast trafiają do kilkunastu tysięcy podmiotów, które dzięki temu na bieżąco mogą monitorować wiarygodność partnera. Do połowy maja na Dlugi.info znalazły się płatności warte 2 mld 692 mln zł. Usunięto z niej natomiast faktury na 587,6 mln zł. Także w tym przypadku większość funkcjonalności jest bezpłatna.
Szpiegostwo jest nielegalne
Ale może się zdarzyć, że przedsiębiorstwo nie składa sprawozdań do KRS. Takie sytuacje są wyzwaniem dla wywiadowni. Muszą się wtedy zwrócić bezpośrednio do firmy z prośbą o udostępnienie poszukiwanych danych, co nie zawsze bywa skuteczne. Zdarza się, że wykorzystywany jest wówczas wywiad detektywistyczny, który uzyskuje tajne informacje z rejestrów niejawnych. Ale trzeba uważać, aby działania takie nie wyczerpały znamion szpiegostwa gospodarczego, które w Polsce jest nielegalne. Generalnie warto pamiętać, że np. podsłuch jest zakazany, ale rozmowa z sekretarką szefa dużej firmy – już nie.
Przy tworzeniu raportu końcowego najważniejszą kwestią jest jednak opracowanie danych. Dobrze przygotowane sprawozdanie powinno zawierać prezentację wskaźników finansowych, ilościową ocenę ryzyka współpracy, cyfrową ocenę moralności płatniczej, rekomendowaną kwotę maksymalnego kredytu kupieckiego.
Eksport informacji
Krajowe firmy coraz częściej sprawdzane są przez zagranicznych kontrahentów. Najwięcej zapytań w ubiegłym roku do firmy Bisnode Polska dotyczyło polskich przedsiębiorstw związanych z produkcją żywności oraz maszyn i różnego rodzaju urządzeń. Rozkład geograficzny pochodzenia zleceń był w zasadzie tożsamy z intensywnością wymiany gospodarczej między Polską i krajem, z którego wpłynęło zamówienie.