Subskrybuj nas na Youtube
Brałem udział w kilku postępowaniach zamówieniowych w gminie w latach 2018–2019 r. Składałem tam m.in. środki na wadia i zabezpieczenia należytego wykonania umów na procentowych rachunkach gminy. Skierowałem wniosek do gminy o zwrot odsetek, jednak ta twierdzi, że budżet z 2018 r. i 2019 r. wygasł i nic mi nie przysługuje. Czy słusznie?
Zgodnie z art. 46 ust. 4 prawa zamówień publicznych (dalej p.z.p.), jeżeli wadium wniesiono w pieniądzu, zamawiający zwraca je wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wykonawcę. Wspomniana regulacja ma charakter przepisu ius cogens, czyli bezwzględnie obowiązującego. Oznacza to, że żadna ze stron postępowania o zamówienie publiczne nie może działań w sposób odmienny niż ramy wyznaczone w tej regulacji.
Z art. 148 ust. 5 p.z.p. wynika, że jeżeli zabezpieczenie wniesiono w pieniądzu, zamawiający przechowuje je na oprocentowanym rachunku bankowym. Przy czym zwraca zabezpieczenie wniesione w pieniądzu z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wykonawcy. Podobnie jak regulacja dotycząca wadium, również i ta ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej, co oznacza, że gmina nie ma możliwości zachowania się inaczej. Co jednak istotne, na prawo domagania się zwrotu przez przedsiębiorcę odsetek nie ma wpływu to, że uchwały budżetowe za minione lata wygasły. Stosując to błędne założenie, gmina mogłaby rokrocznie uchylać się od zwrotu świadczeń z tej przyczyny, że budżet danego roku wygasł. Jest to jednak założenie wadliwe. Należy bowiem zwrócić uwagę choćby na art. 44 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, gdzie postanowiono, że jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków. W praktyce oznacza to, że każdy wydatek, m.in. gminy, musi mieć prawne uzasadnienie. Niewątpliwie takie uzasadnienie do dokonania zwrotu odsetek wynika ze wspomnianych przepisów prawa zamówień publicznych. Nie zmienia tego zapatrywania okoliczność, że roszczenia odsetkowe przedsiębiorcy wynikają już z minionych lat budżetowych 2018–2019, bowiem w sensie cywilnoprawnym one nadal pozostają aktualne.
Odmowa zwrotu odsetek naliczonych od zdeponowanych uprzednio środków na rachunku bankowym urzędu gminy jest nieuzasadniona. W takiej sytuacji rozwiązania są co najmniej dwa. Można skierować skargę na wójta gminy do rady gminy albo skargę do organu nadzoru nad gospodarką gminy, czyli do właściwej miejscowo regionalnej izby obrachunkowej.
Podstawa prawna
• art. 46 ust. 4 i 5, art. 148 ust. 4 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843)
• art. 44 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 869; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 284)
