Postępowanie uproszczone i milczące załatwienie sprawy nie będą już martwym prawem

Ma to zmienić projekt autorstwa Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Chodzi o projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Wymieniono w nim wiele spraw, do których postępowanie uproszczone i milczące załatwienie sprawy mają znaleźć zastosowanie.

Dr hab. Aleksander Maziarz ekspert w dziedzinie prawa administracyjnego z Akademii Leona Koźmińskiego / DGP

Najwyższy czas, bo choć obie te instytucje weszły w życie blisko dwa lata temu (1 czerwca 2017 r.), do tej pory pozostawały papierowymi przepisami. Brakowało bowiem regulacji szczególnych, które określałyby, jakie przypadki mogą być rozpatrywane w tych trybach.

Uregulowania dotyczące milczącego załatwienia sprawy oraz postępowania uproszczonego wprowadziła dwa lata temu duża nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego, która zadaniem było przyspieszenie biegu spraw.

Kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu cywilnym?

Zgodnie z nią milczące załatwienie sprawy miało być alternatywą dla tradycyjnego modelu zakończenia postępowania decyzją. Miało polegać na tym, że jeśli urząd nie wyda decyzji we wskazanym terminie (co do zasady w ciągu miesiąca), strona (obywatel) mogłaby uznać, że organ odpowiedział na jej wniosek pozytywnie.

Postępowanie uproszczone (stosowane tam, gdzie występuje tylko jedna strona) miało natomiast skrócić czas załatwienia spraw prostych pod względem faktycznym i prawnym. Decyzja ma zapadać szybciej, przy minimum formalizmu, m.in. ze względu na ograniczony zakres postępowania dowodowego.

Ustawy, w których wprowadzane są zmiany	Typ sprawy (procedury), w której nowe instytucje znajdą zastosowanie	Rodzaj instytucji
Ustawa o drogach publicznych	odmowa wyrażenia zgody na przebudowę lub remont obiektów budowlanych lub urządzeń znajdujących się w pasie drogowym, które nie są związane z obsługą ruchu (np. reklamy)	postępowanie uproszczone z uwzględnieniem milczącego załatwienia sprawy
	udostępnienie kanału technologicznego (służy ułożeniu w nim kabli telekomunikacyjnych, linii energetycznych czy rur wodociągowo-kanalizacyjnych) albo odmowa udostępnienia tego kanału
	ustalenie warunków zajęcia pasa drogowego w razie konieczności usunięcia awarii urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego (chodzi o kable energetyczne, telefoniczne, kable oświetlenia, kanalizację sanitarną i deszczową, wodociąg, ciepłociąg, gazociąg itp.)	postępowanie uproszczone z wyjątkiem milczącego załatwienia sprawy
	przeniesienie decyzji o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego na cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną (na podmiot będący nabywcą tej infrastruktury)	postępowanie uproszczone z uwzględnieniem milczącego załatwienia sprawy
	Odmowa dotycząca postawienia obiektu budowlanego przy drodze w odległości mniejszej niż określona w art. 43 ust. 1 ustawy o drogach publicznych
Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej	wydanie pozwolenia na rozpalenie ognisk na terenie pasa technicznego (np. plaża)	postępowanie uproszczone z wyłączeniem przepisów o milczącym załatwieniu sprawy
	wydanie pozwolenia na przeprowadzanie ceremonii i krótkoterminowych imprez w obrębie pasa technicznego bez wznoszenia obiektów tymczasowych tj. pawilonów sprzedaży ulicznej, pawilonów wystawowych, ustawianie barakowozów itp.
	wydanie pozwolenia na wjazd na teren pasa technicznego przez przedsiębiorców lub instytucje
Prawo wodne	Zgłoszenia wodnoprawne, m.in. w sprawie budowy pomostu nad wodą lub wykopania stawu (w zakresie nieuregulowanym w rozdziale 4 działu IX ustawy – Prawo wodne)	milczące załatwienie sprawy
Prawo o ustroju sądów powszechnych	wpis na listę stałych mediatorów	milczące załatwienie sprawy
Ustawa o sporcie	wpis do ewidencji uczniowskich klubów sportowych	postępowanie uproszczone
Ustawa o ochronie zwierząt	postępowanie w sprawie zatwierdzenia przez głównego lekarza weterynarii scenariusza lub programu występu zwierząt wykorzystywanych do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych	milczące załatwienie sprawy
Ustawa o wyścigach konnych	wydanie zgody na przeprowadzenie dodatkowej gonitwy	postępowanie uproszczone
	wydanie pozwolenia na kierowanie stajnią wyścigową
	udzielenie licencji na trenowanie koni
	udzielenie licencji na dosiadanie (powożenie) koni
	udzielenie licencji na pełnienie funkcji sędziego wyścigowego

OPINIE

Potrzebne kolejne zmiany

Karolina Wojciechowska adwokat, ekspertka z prawa i postępowania administracyjnego

Zastanawiam się, czy milczącym załatwieniem sprawy nie powinny zostać objęte postępowania dotyczące ustalenia warunków zabudowy. Zmojej praktyki adwokackiej wynika, że niektóre organy celowo przedłużają postępowanie dla terenów dla nich niewygodnych, czy kontrowersyjnych, ostatecznie kończąc je decyzją odmowną. Zastosowanie milczącego zakończenia postępowania przyspieszyłoby całą sprawę. Dzięki temu rozstrzygnięcie nastąpiłoby szybciej oraz prędzej przeszłoby przez kontrolę instancyjną. Przy tym wprzypadku warunków zabudowy zasadne wydaje się posłużenie konstrukcją domniemania decyzji negatywnej. Tej jednak k.p.a. nie przewiduje.©℗

Trzeba pamiętać o formularzach

Mateusz Karciarz prawnik w Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp. k. w Poznaniu

Po prawie dwóch latach od uchwalenia największej wostatnich latach nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego wkońcu istnieje duża szansa, że do polskiego porządku prawnego wprowadzone zostaną przepisy umożliwiające prowadzenie postępowania administracyjnego wtrybie uproszczonym. Projekt ustawy ozmianie niektórych ustaw wcelu ograniczenia obciążeń regulacyjnych proponuje wprowadzenie postępowania uproszczonego do sześciu ustaw. Działanie takie ocenić należy jak najbardziej pozytywnie. Zastanawiać może jednak, dlaczego projektodawcy wkilku przypadkach proponują wyłączenie stosowania wodniesieniu do postępowania uproszczonego przepisów omilczącym załatwieniu sprawy (co jest jak najbardziej prawnie dopuszczalne).

Jedną zcharakterystycznych cech postępowania uproszczonego ma być możliwość wnoszenia przez stronę podania zwykorzystaniem urzędowego formularza. Konieczne są jednak do tego odpowiednie uregulowania prawne, które określałyby wkażdym przypadku wzór takiego dokumentu. Wkilku postępowaniach takich przepisów projektodawcy jednak nie proponują.

Czas pokaże, czy projektowane obecnie regulacje prawne wprowadzające tryb uproszczony utrzymają się na dalszych etapach prac nad tym projektem. Należy mieć jednak nadzieję, że wkońcu uda się wprowadzić tak bardzo potrzebne przepisy umożliwiające praktyczne wykorzystanie uregulowanej od dwóch lat wk.p.a. procedury.

Oby za pierwszą taką zmianą poszły też kolejne. Na pewno przyczyni się to do usprawnienia całej procedury administracyjnej, atakże sądowoadministracyjnej. Jeżeli sprawa jest bowiem rozpatrywana wpostępowaniu uproszczonym (na podstawie k.p.a.), to również sąd może ją rozpoznać wtakim trybie.

Pełnomocnictwo procesowe: Kto może być pełnomocnikiem, jego zakres, wzór pełnomocnictwa

OPINIE

Łatwiej nie tylko dla firm

Dr hab. Aleksander Maziarz ekspert w dziedzinie prawa administracyjnego z Akademii Leona Koźmińskiego

To na pewno krok wdobrym kierunku. Zmiany wprocedurach na pewno je przyspieszą, problem wtym, że dotyczą jednak głównie przedsiębiorców. Dobrzy byłoby, aby ustawodawca wprowadził takie ułatwienia także dla osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Uzyskanie pozwolenia na budowę czy też decyzji owarunkach zabudowy trwa miesiącami. Wtych sprawach organy administracji często przekraczają też terminy na załatwienie sprawy. Dlatego warto, aby np. instytucja milczącego załatwienia sprawy odnosiła się także do tego typu postępowań.

Postępowania przyspieszą

Konrad Młynkiewicz radca prawny, dyrektor działu prawa administracyjnego w Kancelarii Sadkowski i Wspólnicy

Jestem gorącym zwolennikiem szerszego stosowania milczącego załatwienia spraw. Instytucja ta znacząco odciąża organy administracji publicznej w załatwianiu przypadków często oczywistych i niewymagających angażowania aparatu urzędniczego. Nie muszą oni przygotowywać decyzji administracyjnych, a jednocześnie mają możliwość reakcji i sprzeciwienia się działaniom naruszającym prawo. Tryb ten jest bardzo korzystny z punktu widzenia stron postępowania (najczęściej wnioskodawców), którzy nie muszą obawiać się przedłużania postępowania i wielomiesięcznego oczekiwania na decyzję administracyjną.