W tym roku tematem jest „zapewnienie dynamicznej globalnej gospodarki”. Szczegóły? Nieznane. Program konferencji jest publikowany dopiero w dniu rozpoczęcia spotkania (będzie więc znany dziś po południu). Choć wiadomo, że na jutro zaplanowane jest wystąpienie Janet Yellen, szefowej amerykańskiej Rezerwy Federalnej (Fedu), czyli najważniejszego banku centralnego na świecie. Przemówienie ma także wygłosić Mario Draghi – prezes Europejskiego Banku Centralnego, który pod względem znaczenia jest na drugim miejscu.





Na czym polega znaczenie Jackson Hole w stanie Wyoming? To nie tylko miejsce dyskusji na najbardziej aktualne tematy w bankowości centralnej. To również miejsce, w którym ze strony bankierów centralnych padają istotne deklaracje, którymi rynki finansowe żyją później wiele dni. Najbardziej wymowne przykłady z ostatnich lat to 2012 r., gdy ówczesny szef Fedu Ben Bernanke de facto zapowiedział, że amerykański bank centralny ruszy z trzecią rundą programu dodruku pieniądza, czy 2014 r., gdy Mario Draghi przygotowywał grunt pod podobną operację ze strony EBC.
Teraz inwestorzy również czekają na wskazówki co do zachowania głównych banków centralnych w najbliższych miesiącach. Zwłaszcza że jesteśmy w szczególnym momencie. Po latach wyjątkowo łagodnej polityki pieniężnej (zerowym stopom procentowym towarzyszyło tzw. luzowanie ilościowe, czyli wpompowywanie pieniądza w rynek poprzez skup papierów dłużnych) czas na jej normalizację. Amerykański Fed ma już za sobą kilka podwyżek stóp. Teraz oczekiwane jest odwrócenie dodruku pieniądza – czyli decyzja o tym, że w momencie spłaty kolejnych obligacji pieniądze będą wracać do banku centralnego (co oznacza ich zniknięcie z rynku), a nie – jak do tej pory – będą przeznaczane na zakup nowych papierów.
EBC wciąż jeszcze prowadzi ekspansywną politykę – główną stopę procentową utrzymuje na poziomie zerowym i co miesiąc skupuje obligacje o wartości 60 mld euro. Ten program dodruku pieniądza ma potrwać do końca bieżącego roku. Od oceny trwałości ożywienia gospodarczego w strefie euro będzie zależało, czy Mario Draghi zdecyduje się na przedłużenie ilościowego luzowania.
To stawia w trudniejszej sytuacji również banki centralne w naszym regionie. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego, powtarzał w ostatnich miesiącach, by podwyżek stóp w Polsce nie spodziewać się na pewno w tym, a być może również w przyszłym roku. Na podwyższenie kosztu pieniądza nie zdecydowali się jak dotąd również Węgrzy (ostatnie posiedzenie ich Rady Monetarnej odbyło się we wtorek). Za to bank centralny Czech, który utrzymywał stopy blisko zera, na początku sierpnia zdecydował się na pierwszą podwyżkę.
Konferencja w Jackson Hole nie jest zamknięta. Mogą w niej uczestniczyć również media (jeśli – podobnie jak wszyscy inni uczestnicy – opłacą koszty). Jak poinformował nas NBP, w tym roku wyjątkowo jego przedstawiciele nie wezmą udziału w wydarzeniu.
Bank Rezerw Federalnych w Kansas organizuje swoje konferencje ekonomiczne od niemal 40 lat. Dlaczego odbywają się w sierpniu w kurorcie narciarskim (uczestnicy konferencji mieszkają w ośrodku bez żadnych szczególnych wygód)? Gdy na początku lat 80. organizatorzy chcieli podnieść rangę konferencji, postanowili zaprosić na nią ówczesnego szefa Fedu Paula Volckera. Argumentem za przyjazdem do Jackson Hole miały być górskie rzeki. Volcker – zapalony wędkarz – dał się na to złapać.