MAŁGORZATA CHMIELEWSKA: Obecnie cena faktoringu nie różni się istotnie od ceny kredytu. Firmy, które korzystają z faktoringu, otrzymują dostęp do wielu dodatkowych usług ułatwiających im działalność gospodarczą
Jakie firmy chętnie sięgają po usługi faktoringowe?
Faktoring to dobre rozwiązanie dla firm, które oferują kredyty kupieckie, tj. wydłużają terminy płatności. Korzystanie z faktoringu pomaga im skuteczniej konkurować na rynku i pozyskiwać odbiorców. W wielu bowiem przypadkach wydłużenie terminu płatności decyduje o podjęciu przez kontrahenta współpracy właśnie z danym dostawcą. W większości z faktoringu korzystają firmy z segmentu małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), rzadziej mikroprzedsiębiorstwa.
Firmy korporacyjne, które należą do segmentu dużych przedsiębiorstw, również korzystają z faktoringu. W takich przypadkach o współpracy z bankiem decyduje na ogół chęć poprawy bilansu, jaką daje faktoring pełny. Korzystanie z takiej usługi umożliwia też pełne wyksięgowanie należności i zamianę ich na środki pieniężne.
Segment MSP zwykle najsilniej odczuwa skutki kryzysu, załamania gospodarczego czy problemów branżowych. Faktoring pozwala tym firmom, wrażliwym na opóźnienia w płatnościach i posiadającym stosunkowo niewielką liczbę kontrahentów, na zachowanie płynności w trudnych czasach.
Czy faktoring to dla firm przejściowa potrzeba, czy pomysł na podjęcie długofalowej współpracy z bankami w tym zakresie?
Bankom oczywiście zależy na tym, aby współpraca faktoringowa z przedsiębiorstwami trwała jak najdłużej – umowy faktoringowe Banku BGŻ zawierane są na czas nieokreślony. Firma może podpisać z Bankiem BGŻ jednocześnie kilka różnych umów faktoringowych i płynnie korzystać z różnych produktów, w zależności od potrzeb. Czasami może to być finansowanie, a w innych okresach przejęcie ryzyka płatności przez bank lub administrowanie należnościami firmy.
Warto zauważyć, ze w ofercie Banku BGŻ znajdują się także produkty faktoringowe szyte na miarę, stanowiące połączenie różnych rozwiązań i produktów w ramach jednej umowy faktoringu. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby firmy traktowały faktoring jako rozwiązanie długoterminowe, dostosowane do zmieniających się potrzeb. Wielu naszych Klientów tak właśnie postrzega faktoring i korzysta z naszych usług przez dłuższy okres czasu, często przez kilka lat.
Co firmy zyskują dzięki korzystaniu z tej usługi?
Korzyści, jakie daje firmom faktoring, jest wiele. Główne z nich to poprawa płynności – dzięki uzyskaniu zapłaty od faktora nawet 210 dni przed terminem płatności z faktury, czy likwidowanie zatorów płatniczych. Nie mniej ważne jest przejęcie przez faktora ryzyka braku płatności od kontrahenta (w przypadku usługi faktoringu pełnego) czy zwiększanie dyscypliny płatniczej kontrahentów i poprawianie przez nich terminowości regulowania zobowiązań. Ponadto stosowanie faktoringu pozwala na zmniejszanie kosztów, gdyż faktor przejmuje czynności monitoringu płatności i ponaglania kontrahentów. Dzięki temu firma jest odciążona pod tym względem i może skoncentrować się na rozwijaniu własnej działalności podstawowej, może bezpiecznie zwiększać sprzedaż, pozyskiwać nowych odbiorców – jednym słowem zdobywa przewagę konkurencyjną.
A jakie korzyści z faktoringu osiąga bank?
Również bankom faktoring przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim oferowanie tej usługi pozwala im budować długoterminowe relacje z przedsiębiorstwami, a także stwarza możliwość oferowania im innych produktów i usług, które aktualnie są w ofercie banku, np. otworzenie rachunku bankowego, transakcje wymiany walut itp. Faktoring to dla banku finansowanie konkretnych działań gospodarczych, udokumentowanych fakturami, a więc finansowanie w pełni przejrzyste. Faktoring jest produktem bardziej bezpiecznym niż kredyt. Pozwala na dywersyfikację ryzyka poprzez udział w nim kontrahentów. Oznacza to, że daje większe bezpieczeństwo. Pozyskanie osadów na rachunkach bankowych dzięki stałemu przepływowi środków to przecież woda na młyn bankowego biznesu.
Jakie ryzyka, zarówno po stronie banku, jak i firmy korzystającej z jego usług, wiążą się ze stosowaniem faktoringu?
Przedsiębiorstwo, które podpisało umowę faktoringową i prawidłowo realizuje jej warunki, praktycznie nie ponosi żadnego ryzyka. Jedynie naruszenie warunków umowy czy znaczące pogorszenie się sytuacji finansowej firmy, np. pojawienie się zagrożenia upadłością lub przejęcie kontroli nad firmą przez inną firmę, może w konsekwencji spowodować wypowiedzenie umowy. W istocie największe ryzyko transakcji faktoringowych ponoszą banki. Wiąże się ono przede wszystkim z przewlekłą zwłoką w płatnościach, niewypłacalnością lub nawet możliwością upadłości kontrahentów i samego faktoranta.
Czy faktoring, podobnie jak kredyt, dostępny jest wyłącznie dla firm wykazujących zdolność do tego rodzaju transakcji?
Faktoring charakteryzuje się większą dostępnością dla firm niż kredyt i postrzegany jest przez banki jako produkt bardziej bezpieczny. Ponadto na ofertę faktoringową składa się cała paleta produktów, wśród których znajdują się też rozwiązania dla firm o słabszej kondycji finansowej. Jedną z cech, która czyni faktoring usługą bardziej dostępną dla firm niż kredyt, są zabezpieczenia. W przypadku faktoringu raczej nie wymaga się twardych zabezpieczeń, które z reguły są stosowane w transakcjach kredytowych. Transakcje faktoringowe są zabezpieczane w pierwszej kolejności samymi wierzytelnościami. Dlatego ich jakość stanowi ważny element oceny transakcji faktoringowej.
Ważna jest także historia dotychczasowych rozliczeń miedzy faktorantem a odbiorcami przekazywanymi do faktoringu (w szczególności wielkość i czas opóźnień płatności).
Jest to więc produkt dostępny nawet dla firm słabiej ocenianych, które mogłyby mieć problem z uzyskaniem kredytu.
Jak w praktyce bank bada zdolność firmy do transakcji faktoringowych?
Generalnie badanie zdolności kredytowej firm planujących zawarcie umowy faktoringowej podlega standardowym przepisom kredytowym banku. Natomiast w przypadku faktoringu zwraca się dużą uwagę na jakość portfela cedowanych na bank wierzytelności. Weryfikacji podlegają również kontrahenci. Dobra jakość portfela wierzytelności oraz dobrze ocenieni kontrahenci pozwalają na zaakceptowanie transakcji faktoringowej nawet przy słabszym wyniku oceny kredytowej konkretnej firmy (faktoranta).
W jaki sposób zainteresowane firmy mogą korzystać z usług faktoringowych?
Przedsiębiorstwo zainteresowane faktoringiem powinno skontaktować się ze swoim doradcą bankowym lub z najbliższym oddziałem banku, gdzie otrzyma dokumenty potrzebne do wypełnienia (wniosek kredytowy wraz z załącznikami) oraz uzgodni z doradcą, jaki rodzaj finansowania, czy też jaki typ usługi faktoringowej najpełniej zaspokoi jego potrzeby. Po dokonaniu oceny zdolności kredytowej i transakcji faktoringowej, bank podejmuje decyzję o wysokości limitu faktoringowego. Zawarcie umowy i spełnienie przez faktoranta określonych w niej warunków pozwala na uruchomienie finansowania. Od tego momentu faktorant może przedkładać faktury do finansowania, uzyskując za nie w banku zapłatę w tym samym dniu, a często nawet w ciągu godziny od przedłożenia dokumentów wymaganych do wykupu.
Jak można ocenić sytuację faktoringu w Polsce roku 2010?
Branża faktoringowa rozwija się dynamicznie i nadal ma przed sobą ogromne perspektywy mimo kryzysu w roku 2009. Dostrzegają to banki oraz instytucje finansowe, które wprowadzają do swojej oferty produkty faktoringowe. O tempie rozwoju branży będzie z pewnością decydować znajomość tego produktu wśród firm i rosnące zainteresowanie jego zaletami. Ważne jest też zachowanie ubezpieczycieli, ich skłonność do nadawania limitów kredytowych dla kontrahentów, co wspiera rozwój faktoringu. Należy też zwrócić uwagę, że obecnie cena faktoringu nie różni się istotnie od ceny kredytu. Przy czym w ramach faktoringu firmy otrzymują dostęp do wielu dodatkowych usług. Cena więc nie powinna być barierą dla dalszego rozwoju tej usługi.
Niepewność na rynkach finansowych w roku 2009 doprowadziła w następstwie do zmniejszenia obrotów firm faktoringowych. Obecne dane rynkowe wskazują, ze branża faktoringowa wychodzi z kryzysu i w 2010 roku spodziewany jest wzrost obrotów faktoringowych nawet powyżej 30%, szacunki wskazują na możliwość osiągnięcia obrotów o wartości 60 mld zł.
Jakie perspektywy ma przed sobą ten rodzaj usług finansowych?
Bank BGŻ jeszcze w tym roku planuje wprowadzenie dwóch kolejnych produktów. Chodzi o faktoring ubezpieczonego w ramach polisy globalnej dla Banku BGŻ oraz faktoring odwrotny, w ramach którego umowa zawierana jest z kontrahentem. Produkty te pozwolą na kompleksową obsługę bardzo różnorodnych oczekiwań przedsiębiorstw. Aktywnie rozwijamy funkcjonalność systemu informatycznego do obsługi faktoringu – znanego naszym Klientom pod nazwą eBGŻFaktor. Zainteresowane firmy poprzez platformę internetową on-line mają łatwy dostęp do finansowania oraz mogą na bieżąco śledzić status każdej faktury, np. kiedy została wykupiona, czy jest już spłacona i w jakiej wysokości. System ten umożliwia faktorantom przekazywanie do Banku BGŻ nie tylko wniosków o finansowanie, ale też innych wniosków, np. o zmianę listy kontrahentów, oraz zeskanowanych dokumentów, co bardzo ułatwia i przyspiesza obsługę różnorodnych potrzeb firm pojawiających się w trakcie korzystania z umowy faktoringowej.
Na ile istotne jest dla Banku BGŻ dalsze rozwijanie usług faktoringowych?
Bank BGŻ będzie nadal rozwijał ofertę faktoringu, która stanowi istotną część kompleksowej oferty Banku w zakresie obsługi i finansowania handlu. Faktoring, w połączeniu z innymi produktami oferowanymi przez Bank BGŻ, pozwala na przygotowanie unikalnych rozwiązań, dzięki którym Klienci mogą osiągać wymierne korzyści, Chcemy z naszą ofertą dotrzeć także do tych przedsiębiorstw, które jeszcze nie znają zalet tego produktu, nie korzystały z faktoringu.