Ranking DGP: Najbardziej wpływowi ludzie polskiej gospodarki 2015

20 Miejsce 30. Michał Łagunionek, prezes Lidla

Mimo rozwoju konkurencji utrzymał dynamiczny rozwój sieci. W ubiegłym roku Lidl otworzył kolejne kilkadziesiąt sklepów. Oprócz tego inwestuje w centra dystrybucyjne, których ma już siedem, a w tym roku zostanie oddane do użytku ósme. To sprawia, że Lidl zatrudnia co roku ok. 2 tys. nowych pracowników. Tak szybki rozwój sprawił, że sieć stała się poważnym rywalem dla Biedronki, a to wymusiło na dyskontach walkę nie tylko na niskie ceny, lecz także na jakość produktów. To z kolei ma pozytywny wpływ na dostawców, którymi są w dużej mierze rodzimi producenci, mający coraz więcej możliwości dostarczania do sklepów towarów pod własnymi markami. Dzięki rozszerzeniu współpracy z dyskontami, w tym z Lidlem, część towarów niesprzedanych do Rosji w związku z embargiem udało się ulokować na naszym rynku. Tym samym obyło się bez większych strat w krajowym przemyśle spożywczym. Zapotrzebowanie na wyższej jakości towary ze strony Lidla wymusza na polskich producentach inwestowanie w nowoczesne technologie, a to staje się dla wielu przepustką do zaistnienia także na rynkach zagranicznych. (po)

21 Miejsce 29. Pedro Pereira da Silva, country manager i dyrektor operacyjny Grupy Jerónimo Martins, szef Biedronki

Wiadomość o jego powrocie w maju 2014 r. na stanowisko zarządzającego Biedronką wstrząsnęła polskim rynkiem handlowym. Konkurencja zdała sobie sprawę, że wkrótce sieć ogłosi coś, co znowu napędzi jej klientów, a tym samym umocni jej pozycję w branży. Czyli po raz kolejny zmusi innych graczy do opracowania nowych metod walki o kupujących. Nie trzeba było długo czekać. Już w sierpniu ruszyły testy płatnością kartami w Biedronce, a od września udogodnienie to oferowała już cała sieć. Biedronka zdecydowała się na taki krok jako ostatnia z największych sieci handlowych, ale udało jej się przekonać Polaków, by przy tej okazji wydawali w jej sklepach więcej pieniędzy, czego dowodem jest wzrost średniej wartości paragonu. A ponieważ jest największą siecią w kraju, liczącą ponad 2,5 tys. sklepów i osiągającą obroty na poziomie ponad 30 mld zł, przyczyniła się tym samym do utrzymania wzrostu w segmencie sprzedaży detalicznej. A ta według GUS od stycznia do listopada zwiększyła się o 3,5 proc. Decyzja Biedronki ożywiła też rynek transakcji bezgotówkowych. Dowodem jest raport finansowy Banku Millennium opublikowany po trzech kwartałach. Podano w nim, że wpływy z tytułu prowizji od kart spadły od lipca do września o zaledwie 35 proc., choć stawka tej prowizji obniżyła się dużo bardziej, bo z 1,3 proc. do 0,5 proc. (po)

22 Miejsce 28. Adam Malicki, prezes spółki Polski Standard Płatności

Pod koniec lat 90. polskie banki zrezygnowały z wydania lokalnej karty płatniczej. Wtedy nie zdawano sobie sprawy, że ta decyzja kilkanaście lat później odbije się naszemu rynkowi czkawką. Gdy właścicielom sieci handlowych i stacji paliw udało się doprowadzić do obniżki prowizji od transakcji bezgotówkowych, banki znalazły się w trudnej sytuacji, bo ich przychody z obsługi kart drastycznie spadły. Jednocześnie organizacje płatnicze podniosły opłaty systemowe, co zwiększyło koszty biznesu kartowego. Banki nie mają jednak alternatywy w postaci lokalnej karty i muszą się godzić na warunki duopolu MasterCarda i Visy. Dopiero Polski Standard Płatności może zmienić tę sytuację. Kierowana przez niego spółka rozwija system płatności Blik. W jego budowę zaangażowało się sześć dużych polskich banków, które razem mają ponad 60 proc. rynku rachunków osobistych. Dziś Blik jest jedyną realną alternatywą dla systemów MasterCarda i Visy. Od Malickiego zależy, czy kierowana przez niego spółka zdoła wykorzystać szansę i uniezależnić polski rynek od dyktatu międzynarodowych korporacji. To nie będzie łatwe, gdyż banki tworzące PSP na co dzień ostro ze sobą konkurują. Na razie zdolności negocjacyjne Malickiego pozwalają na pokonywanie przez PSP kolejnych barier na drodze do budowy nowego standardu płatniczego w Polsce. (ju)

23 Miejsce 27. Adam i Jerzy Krzanowscy, prezes i wiceprezes firmy Nowy Styl

Twórcy czwartego co do wielkości producenta krzeseł i mebli biurowych w Europie. Firma, która sprzedaje swoje produkty w ponad 100 krajach, od lat jest na świecie wizytówką naszej gospodarki. Jest również znakomitym przykładem, jak można rozwijać biznes w Polsce: 20 lat temu lokalna spółeczka zatrudniała siedmiu pracowników, dziś – ponad 5,7 tys., dokonuje zagranicznych przejęć, a jej przychody przekraczają 1 mld zł rocznie. Nic dziwnego, że w zeszłym roku za wybitny wkład w rozwój naszej przedsiębiorczości bracia Krzanowscy zostali odznaczeni przez prezydenta Złotymi Krzyżami Zasługi. Zapewne nie mniejszym powodem do dumy dla twórców Nowego Stylu było to, że ich firma została w 2014 r. zwycięzcą 12. edycji konkursu Przedsiębiorca Roku. W połowie tego roku prezes Krzanowski będzie reprezentował nasz kraj podczas światowego finału najbardziej prestiżowego konkursu promującego przedsiębiorców na świecie – EY World Entrepreneur Of The Year 2015 w Monte Carlo. (bam)

24 Miejsce 26. Piotr Krupa, prezes firmy windykacyjnej Kruk

Właściwie mógłby już zacząć odcinać kupony od tego, co stworzył. Zaczął w latach 90. od wydawnictwa, potem zajął się windykacją. Dziś zarządzana przez niego spółka jest niekwestionowanym liderem na rynku wierzytelności masowych. Jest warta prawie 2 mld zł, co stawia ją w czołówce sektora finansowego. Prezes mógłby więc sobie odpuścić. Ale nie odpuszcza. Ubiegłoroczne odważne inwestycje Kruka miały decydujące znaczenie dla wykreowania wtórnego rynku złych kredytów mieszkaniowych. Dla firm windykacyjnych i banków był to wcześniej nie do końca zbadany teren. Z ok. 2 mld zł wierzytelności hipotecznych, które banki wystawiły na sprzedaż, Kruk kupił około połowę. Dziś jego szef mówi krótko: to bardzo atrakcyjny rynek, będziemy kupować kolejne wierzytelności hipoteczne. Nie tylko w Polsce, ale i w Rumunii, gdzie firma jest liczącym się graczem. Krupa ma zresztą znacznie większe plany, bo chce wprowadzić Kruka na kolejny obszar – wierzytelności korporacyjne. To też segment rynku, który dziś nie jest mocno eksploatowany. (mch)

25 Miejsce 25. Elżbieta Chojna-Duch, członek Rady Polityki Pieniężnej

Chociaż to prezes Narodowego Banku Polskiego jest utożsamiany z prowadzoną przez bank polityką pieniężną i poziomem stóp procentowych, kluczem dla jej prowadzenia jest ostatnio jedna z członkiń RPP (i to nie ekonomistka, a prawnik – specjalistka od finansów publicznych). Przez większą część roku nic tego nie zapowiadało: Elżbieta Chojna-Duch miała opinię największego gołębia w RPP i można było być pewnym, że będzie wspierać propozycje obniżek stóp procentowych. Tak było np. we wrześniu – gdy była w dwójce członków RPP, która głosowała za cięciem stóp o 0,5 pkt proc. i w trójce chcących obniżki o 0,25 pkt proc. Za to w listopadzie zrobiła niespodziankę: opowiadając się przeciwko obniżce stóp procentowych (w opinii analityków – praktycznie przesądzonej, bo szeroko zapowiadanej przez innych członków RPP), w praktyce ją zablokowała. O Chojnie-Duch było głośno również na przełomie 2013 i 2014 r. – była bowiem autorką jednej z kilku kontrowersyjnych opinii prawnych stwierdzających konstytucyjność zmian w ustawie o OFE, na mocy których obligacje skarbowe znajdujące się w posiadaniu funduszy zostały przejęte przez ZUS, a później umorzone. (łw)

26 Miejsce 24. Jan Kulczyk, przewodniczący rady nadzorczej Kulczyk Investments

W kapitalizmie już tak jest, że gdy ktoś ma dużo pieniędzy, jest wpływowy. A gdy ktoś ma bardzo dużo pieniędzy, jest bardzo wpływowy. Kulczyk zaś od lat jest pierwszy na liście najbogatszych Polaków. W dodatku wie, co robić z pieniędzmi i nowych pomysłów biznesowych mu nie brakuje. Niedawno został właścicielem Ciechu, biorąc tym samym udział w jednej z ostatnich dużych prywatyzacji w Polsce. Na koncie ma znacznie więcej udanych przejęć i to na całym świecie – od Ameryki Płn. po Azję. Pod koniec 2014 r. przedsiębiorca ogłosił, że wchodzi w biznes logistyczny i chce wybudować gazociągi łączące Polską z sąsiednimi krajami, co od 2019 r. umożliwiłoby sprzedaż gazu m.in. na Ukrainę. Ukraińcy uwikłani w wojnę z Rosją mogą ciepło myśleć o Kulczyku, czym różnią się od polskich kierowców, którzy za przejazd przez należący do niego fragment autostrady A2 muszą płacić coraz więcej. Są też inne dowody na wpływy Kulczyka. Wiadomo, że najbogatszy Polak spotykał się z członkami rządu w restauracji Sowa i Przyjaciele, i że ich rozmowy zostały nagrane. Jednak akurat te taśmy, w odróżnieniu od innych, nie ujrzały światła dziennego. (bam)

27 Miejsce 23. Michał Sołowow, główny akcjonariusz Echo Investments

Kontrolowany przez niego deweloper to najcenniejsza rodzima spółka w branży. W połowie stycznia giełda wyceniała firmę na niemal 2,7 mld zł. O pozycji Echa może świadczyć kredyt na 700 mln zł, który firma uzyskała w końcu 2014 r. od brytyjskiego HSBC oraz HSBC Bank Polska. Echo skutecznie oparło się kryzysowi. W latach 2008–2013 przychody firmy wzrosły z 431 mln do 527 mln zł, a zysk netto – ze 103,6 mln do 331,2 mln zł. W ciągu ostatnich pięciu lat notowania Echa biją też na głowę wyniki indeksu WIG-Deweloperzy. Akcje firmy zyskały w tym czasie 54 proc., a indeks dokładnie tyle stracił. To niejedyna branża, w której spółki kontrolowane przez Sołowowa zbudowały silną pozycję. Synthos ma ponad 60-proc. udział w rodzimym rynku kauczuków. Firma jest dostawcą do fabryk Michelin, Continental, Bridgestone i Pirelli, a jej udział w rynku europejskim wynosi 15 proc. W 2014 r. po przejęciu Organiki spółka rozszerzyła działalność o rynek środków ochrony roślin. Z kolei Rovese ma 40-proc. udział w rynku producentów płytek i ceramiki sanitarnej. mk

28 Miejsce 22. Adam Góral, prezes Asseco

Wizjoner roku 2014 r. w rankingu DGP i szef największej krajowej firmy IT, która wyznacza kierunki rozwoju sektora w Polsce. Z pewnością odegra kluczową rolę w budowie e-administracji, na co przeznaczono w Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa prawie 1 mld euro. Asseco odnosi też coraz większe sukcesy za granicą, zgarniając sprzed nosa kontrakty uznanym międzynarodowym koncernom takim jak Oracle, powoli staje się rozpoznawalne na rynkach do tej pory zmonopolizowanych przez największe firmy amerykańskie. W 2013 r. spółka dokonała akwizycji w Gruzji i Rosji. W 2014 r. Asseco rozpoczęło działalność w Kazachstanie poprzez nabycie większościowych udziałów New Technologies Integrator LLP. Pierwszy kwartał tego roku to współpraca z etiopską rządową Agencją Bezpieczeństwa Sieci Informatycznej i jak dotąd największy kontrakt na polskie systemy IT w Afryce. 2013 rok spółka zamknęła przychodami prawie 6 mld zł, z czego sprzedaż na zagranicznych rynkach wygenerowała 70 proc. tej kwoty. Co więcej, firma wygrywa kontrakty w sektorach publicznym i energetycznym, które są postrzegane jako trudne. (pd)

29 Miejsce 21. Adam Jasser, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Instytucja kierowana przez Jassera na dobre zabrała się za problem polisolokat. Pierwszym krokiem była gigantyczna kara, w sumie ponad 50 mln zł, nałożona na cztery instytucje w październiku 2014 r. UOKiK zarzucił Aegon TU na Życie, Open Finance oraz bankom Idea i Raiffeisen nierzetelne informowanie o tych skomplikowanych produktach. Klienci skarżyli się, że polisolokaty, w których niewielka część składki jest przeznaczona na ubezpieczenie, a większość inwestowana w fundusze, przedstawiane były jako alternatywa bezpiecznych lokat. Sprzedawcy nie uprzedzali też o wysokich kosztach rezygnacji. A bywa, że likwidacja polisy w pierwszych latach po zakupie oznacza utratę niemal całego wpłaconego kapitału. UOKiK informował wtedy, że w sprawie polisolokat prowadzi dalsze postępowania wobec 24 kolejnych instytucji. Wygląda na to, że działania UOKiK zaczęły przynosić efekt, bo w listopadzie Aegon wydał sensacyjne oświadczenie, iż zaprzestaje pobierania opłat likwidacyjnych w razie przedterminowego wycofania się klienta z takich polis. Niewykluczone, że równie dużą rolę UOKiK może odegrać w sprawie frankowych kredytów hipotecznych. Urząd ogłosił niedawno, że sprawdzi, czy w zakresie nieuwzględniania ujemnego wskaźnika LIBOR przy ustalaniu oprocentowania kredytów oraz żądania dodatkowych zabezpieczeń od konsumentów mogło dojść do naruszenia ich interesów. (mk)

30 Miejsce 20. Władysław Kosiniak-Kamysz, minister pracy

Obok szefa resortu finansów to jeden z najbardziej frontowych ministrów tego rządu. Na plus może zapisać szybki spadek bezrobocia – co było efektem polepszającej się sytuacji gospodarczej, ale i rekordowych wydatków na zwalczanie bezrobocia. Kosiniak-Kamysz był współautorem zmian w OFE i jednym z rządowych beneficjentów tego procesu. Operacja oznaczała bowiem zmniejszenie deficytu w nadzorowanym przez niego ZUS. Minister był też współautorem trzech istotnych inicjatyw rządowych w dziedzinie polityki społecznej. Jedna z nich to świadczenia rodzicielskie za tysiąc złotych dla osób, którym nie przysługuje urlop macierzyński. Choć propozycja budzi kontrowersje, będzie realizowana. Kosiniak-Kamysz jest także autorem koncepcji „złotówka za złotówkę” w świadczeniach społecznych. Oba te rozwiązania mają wejść w życie w przyszłym roku. Wpływ na gospodarkę na pewno wywrze polityka zmniejszania różnic w ozusowaniu umów o pracę. Minister przeforsował obciążenie składkami umów-zleceń do poziomu minimalnej pensji oraz wynagrodzeń członków rad nadzorczych. Docelowo ma to poprawić bilans ZUS i ubezpieczeniową sytuację osób korzystających z elastycznych form zatrudnienia. (go)

31 Miejsce 19. Zygmunt Solorz-Żak, założyciel telewizji Polsat, główny udziałowiec wielu spółek telekomunikacyjnych

Od lat rozdaje karty w grze o pozycję lidera na rynku telekomunikacyjnym. Jako pierwszy uruchomił sieć LTE. Pozostawił w tyle konkurencję, integrując usługi telewizyjne, internetowe i mobilne oraz łącząc Cyfrowy Polsat z Polkomtelem. W grudniu 2014 r. rozpoczęła się aukcja nowych częstotliwości LTE. Polkomtel startuje w niej na pełnych prawach, chociaż jeszcze na początku roku wszystko wskazywało na to, że ze względu na wcześniej nabyte pasma będzie mógł kupić tylko niewielką część tego, co pozostali. Jeśli wygra, nic już nie zagrozi jego dominującej pozycji na rynku szybkiego internetu mobilnego. A nawet jeśli jednej ze spółek związanych z Solorzem nie uda się kupić nowych częstotliwości, jego grupa kapitałowa i tak ponownie wyprzedziła konkurencję. Kojarzona z nim Sferia postawiła na swoim, strasząc Skarb Państwa sądem arbitrażowym za to, że dziesięć lat temu dostała wadliwe częstotliwości. Zanim rozpoczęła się aukcja, na mocy ugody zawartej z Ministerstwem Administracji i Cyfryzacji, już teraz uzyskała pasmo, za które inni będą musieli zapłacić setki milionów złotych. Dzięki temu może rozpocząć rozbudowę sieci LTE co najmniej pół roku wcześniej niż konkurencja. (pd)

32 Miejsce 18. Marek Woszczyk, prezes Polskiej Grupy Energetycznej

Szefuje największej grupie energetycznej, która odpowiada za 40 proc. krajowej produkcji prądu (większość wytwarza z węgla brunatnego). Buduje też nowe tradycyjne moce, rozwija program budowy elektrowni atomowej, ale nie zapomina też o odnawialnych źródłach energii. W 2014 r. PGE rozpoczęła budowę dwóch potężnych farm wiatrowych. Umacniając koncern na pozycji lidera w tym segmencie, ma to przyczynić się do wypełnienia przez Polską unijnych wymogów. Prezes PGE szefuje Polskiemu Komitetowi Energii Elektrycznej, który w imieniu krajowej branży walczy o polskie interesy w Brukseli. I nie są to wcale mało istotne gierki lobbystyczne, bo to właśnie od kształtu powstającej tam polityki energetyczno-klimatycznej zależy wysokość płaconych przez nas rachunków za prąd. Unijny urzędnicy nie lubią węgla i chcą obłożyć go jak najwyższymi parapodatkami w postaci zakupu obowiązkowych uprawnień do emisji CO2. I to właśnie PKEE utorował naszemu rządowi drogę w walce o mechanizmy pomocowe umożliwiające utrzymanie jak najniższych cen energii, analizując i szukając luk w proponowanych rozwiązaniach. (bam)

33 Miejsce 17. Włodzimierz Karpiński, minister Skarbu Państwa

W jego ręku spoczywa los szefów takich gigantów, jak PKN Orlen, PGE, PGNiG czy KGHM, a także wielu mniejszych podmiotów, w których państwo ma decydujący głos. W 2013 r. o tym, że łaska pańska na pstrym koniu jeździ, przekonali się Grażyna Piotrowska-Oliwa i Krzysztof Kilian, którzy pożegnali się z funkcjami prezesów. W minionym roku podobny, a przy tym nieoczekiwany los spotkał Mariusza Grendowicza, szefa Polskich Inwestycji Rozwojowych. Wkrótce Włodzimierz Karpiński ma nadzieję jeszcze rozszerzyć swoje wpływy w tej materii. MSP miałoby przejąć pieczę nad podlegającą dotychczas resortowi gospodarki branżą górniczą. Karpiński w ostatnich tygodniach interesował się tym sektorem i porozumieniem z górniczymi związkami zawodowymi. W myśl rządowej koncepcji w restrukturyzację tego sektora ma być włączona branża energetyczna, która podlega MSP. Karpiński odpowiada też za planowane łączenie naszych koncernów energetycznych. Ma również decydujący głos w kwestiach podziału zysku z podległych mu firm, w tym także takich, które będąc notowanymi na warszawskiej giełdzie, mają mniejszościowych akcjonariuszy. To, czy i jaką otrzymają dywidendę, zależy właśnie od Karpińskiego. (bam)

34 Miejsce 16. Jacek Krawiec, prezes PKN Orlen; fot. Wojtek Górski

Największa polska firma i jej prezes – Jacek Krawiec pełni tę funkcję już od sześciu i pół roku– mają wpływ na kierunki naszej gospodarki. I to w wielu różnych dziedzinach. To właśnie szefostwo Orlenu w największym stopniu wpływa na ceny paliw. Rafineria w Płocku dostarcza benzynę i olej napędowy nie tylko na własne stacje, ale również do dużej części placówek działających m.in. pod markami zachodnich koncernów. Koszty zakupu paliwa determinują stan wielu innych branż, a także wpływają na poziom inflacji. W minionym roku Krawiec miał także wpływ na sektor energetyczny. Orlen postanowił, że elektrociepłownia, którą chce postawić w Płocku, będzie opalana gazem. Podobnie zresztą jak zakład, który powstaje we Włocławku. To ważny sygnał dla sektora. 2014 r. za sprawą Orlenu był też ważny dla runku kapitałowego. Emitując detaliczne obligacje na łączną sumę 1 mld zł, płocki gigant rozruszał ten segment rynku. (bam)

35 Miejsce 15. Marek Belka, prezes Narodowego Banku Polskiego

Rok temu był na czwartej pozycji, teraz jest w połowie drugiej dziesiątki. Bo też nie był to dla niego udany rok. Najbardziej zaszkodziła mu publikacja podsłuchanej w połowie 2013 r. rozmowy z ówczesnym szefem resortu spraw wewnętrznych Bartłomiejem Sienkiewiczem. „Afera taśmowa” oznaczała nie tylko konieczność tłumaczenia się w mediach i w prokuraturze, ale skomplikowała sytuację Belki w banku centralnym: utrudniła pracę w Radzie Polityki Pieniężnej i zmniejszyła szanse prezesa na drugą kadencję (obecna kończy się w połowie przyszłego roku). Przeszkodziła też w uchwaleniu zmian w ustawie o NBP, które przewidywały m.in. zmniejszenie liczebności RPP. Jednak wpływu Belki na gospodarkę nie da się zakwestionować: RPP, której jest przewodniczącym, jesienią obniżyła stopy procentowe w Polsce do najniższego poziomu w historii. Prezes NBP pozostaje też jednym z niewielu polskich ekonomistów, którzy mają mocną pozycję nie tylko w kraju, ale i na arenie międzynarodowej. (łw)

36 Miejsce 14. Dariusz Blocher, prezes Budimeksu

Jest numerem jeden polskiej budowlanki. Przeprowadził Budimex suchą nogą przez kryzys, wyprowadzając na prostą trudne kontrakty autostradowe. Na dodatek w ubiegłym roku zgarnął najwięcej zleceń z rynku. Po podsumowaniu wyników polskiej budowlanki za 2014 r. po raz trzeci z rzędu zostanie liderem rynku budowlanego w Polsce pod względem przychodów i kapitalizacji giełdowej. Chwali się rentownością przekraczającą 4 proc., co w polskiej budowlance jest wynikiem więcej niż dobrym. Jako jedna z dwóch grup z Polski Budimex znajduje się też w aktualnym rankingu 50 superpotęg europejskiej budowlanki przygotowanym przez Deloitte. Wartość portfela zamówień grupy kierowanej przez Dariusza Blochera w 2014 r. znacząco przekracza 5 mld zł (ostateczne dane zostaną opublikowane na początku lutego). W ubiegłym roku Budimex pozyskał 30 proc. zleceń Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Koncern wszedł w energetykę jako konsorcjant budującego dla PGE w TurowieNIEJASNE! o wartości 2,3 mld zł (udział Budimeksu to 700 mln zł). W 2014 r. Budimex Nieruchomości przedsprzedał prawie 1,7 tys. mieszkań. Grupa zatrudnia ponad 5 tys. osób. Blocher stoi na jej czele od 2007 r. W ubiegłym roku rada nadzorcza przedłużyła mu kadencję o trzy lata. (maj)

37 Miejsce 13. Mateusz Szczurek, minister finansów

Zasiadł za sterami resortu, gdy wszystko zaczęło iść w dobrym kierunku. Miał większe wpływy podatkowe, budżetowi posłużyły zmiany w OFE, co spowodowało skokowy spadek długu o 9 pkt proc PKB, zmniejszenie kosztów obsługi zadłużenia i mniejszą dotację, jaką budżet musiał dopłacić ZUS. To wszystko dało deficyt niższy o 17 mld zł. Nawet agresja Rosji na Ukrainę i jej gospodarcze konsekwencje uderzyły w Polskę mniej dotkliwie niż spodziewali się eksperci. Polskie PKB, jak szacuje resort Szczurka, wzrosło w zeszłym roku o 3,4 proc. Bonusem były rekordowo niskie rentowności polskiego długu oraz zawieszenie procedury nadmiernego deficytu przez Komisję Europejską. Zasługą ministra była także intensyfikacja walki z wyłudzeniami VAT, jego resort rozbudował pion analityczny, by zwiększyć skuteczność kontroli skarbowych. Prestiżowy magazyn „The Banker” docenił go, nadając mu tytuł Ministra Finansów Europy 2014. Teraz resort szykuje koncepcję zupełnie nowej ordynacji podatkowej. Ma ona być maksymalnie przyjazna dla podatników. Do tego polityka fiskalna prowadzona w zeszłym roku daje praktycznie pewność zejścia z deficytem finansów publicznych na koniec 2015 r. poniżej 3 proc. PKB. (gos)

38 Miejsce 12. Andrzej Klesyk, prezes Zarządu PZU; fot. Wojtek Górski

To była jedna z najgłośniejszych transakcji ubiegłego roku. Największy na polskim rynku ubezpieczyciel zawarł umowę przejęcia od RSA Insurance Group kilku spółek ubezpieczeniowych na Litwie, Łotwie, Estonii oraz polskiego towarzystwa Link4. Łącznie kierowane przez Andrzeja Klesyka PZU miało zapłacić RSA za nabywane spółki ok. 360 mln zł. Tym sposobem PZU umocniło swoją pozycję w Polsce i dało wyraźny znak, że dla rozrastającej się firmy krajowy rynek to już za mało. Kierowana przez Klesyka spółka jako pierwsza na naszym rynku wprowadziła tzw. bezpośrednią likwidację szkód (BLS). To usługa, która pozwala kierowcy poszkodowanemu w wypadku uzyskać wypłatę z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy. O wprowadzeniu tej rewolucyjnej usługi przedstawiciele branży rozmyślali od dawna. I na tym się kończyło. Klesyk zdecydował o jej wprowadzeniu jednostronnie, czym zaskoczył nieprzygotowaną na to konkurencję i wymusił zmiany w całej branży. Prace w ramach Polskiej Izby Ubezpieczeń nad wprowadzeniem BLS jako rynkowego standardu nabrały tempa i wszystko wskazuje na to, że już w tym roku większość towarzystw ubezpieczeniowych również wprowadzi BLS. (ju)

39 Miejsce 11. Zbigniew Jagiełło, prezes PKO BP, (fot.TEDI/NEWSPIX.PL)

PKO BP to największy bank na naszym rynku, który wyznacza kierunki rozwoju rodzimej bankowości. Pod wodzą Zbigniewa Jagiełły jest to szczególnie widoczne. To dzięki śmiałej decyzji o zakupie Nordea Banku prezes PKO BP zainicjował zjawisko nazywane repolonizacją banków. Choć na razie nie zyskało ono naśladowców na większą skalę, nie ma wątpliwości, że tego typu ambicje funkcjonują z tyłu głów wielu bankowców w Polsce. Jagiełło odcisnął piętno również na rynku płatności bezgotówkowych. To z jego inicjatywy powołano do życia spółkę Polski Standard Płatności. Wdraża ona system płatniczy Blik, który jest jedyną realną alternatywą dla systemów międzynarodowych organizacji, takich jak MasterCard i Visa. Ustawia także polski rynek w gronie awangardy krajów, które wprowadzają system płatności mobilnych niezależnych od duopolu organizacji płatniczych. Blik może być również jednym z pierwszych na świecie systemów mobilnych, powstałych w wyniku porozumienia kilku banków, na co dzień konkurujących ze sobą. (ju)

40 Miejsce 10. Bronisław Komorowski, prezydent RP.

Do niedawna prezydent zadowalał się rolą doradcy rządu lub stratega wskazującego dziedziny, w których konieczne są zmiany. Tak było zarówno w sprawach emerytalnych, jak i prorodzinnych. W poprzednim roku Bronisław Komorowski zmienił taktykę i jego ministrowie przygotowali ustawowe korekty dwóch istotnych dziedzin. Irena Wóycicka proponuje korektę rozwiązań prorodzinnych przygotowanych przez rząd Donalda Tuska. To pomysły, które mają pomóc w pogodzeniu roli rodzica z pracą i mieć pozytywny wpływ na rynek pracy oraz demografię. Drugi z prezydenckich ministrów, Olgierd Dziekoński, przygotował propozycję nowelizacji ordynacji podatkowej. Najważniejsza zasada tego projektu przewiduje, że wszelkie wątpliwości prawne mają być interpretowane na korzyść podatnika. Ma to uwolnić Polaków od arbitralności fiskusa w spornych sprawach. Co istotne, prezydent jest obecnie jednym z głównych organów państwowych systematycznie przypominającym, że istnieje taki cel dla Polski, jak euro i powinna się zacząć dyskusja na temat tego, jak i kiedy do unii walutowej przystąpić. Ani dla rządu, ani dla banku centralnego to nie jest na razie temat. (gos)

41 Miejsce 9. Dominik Kolorz, przewodniczący śląsko-dąbrowskiej Solidarności. (Fot. Rafał Klimkiewicz / EDYTOR.net /NEWSPIX.PL)

Człowiek, który w imieniu strony społecznej podpisał z przedstawicielami rządu niedawne porozumienie dotyczące przyszłości branży górniczej w Polsce. Dokument jest jego wielkim sukcesem. Zdaniem komentatorów Kolorz i jego koledzy z górniczych związków osiągnęli wszystko, co osiągnąć chcieli. Z kolei strona rządowa wycofała się z wszystkiego, co wcześniej proponowała. Podpisanie porozumienia jeszcze bardziej umocniło pozycję Kolorza w Solidarności i – jak twierdzą niektórzy – zrobiło z niego realnego konkurenta dla szefa związku Piotra Dudy. Według niektórych teorii to politycy PO tworzący zaplecze rządu starali się tak wysoko wywindować Kolorza, by stał się przeciwwagą dla sprzyjającego PiS przewodniczącego Solidarności. Wśród górników Kolorz już od wielu lat miał ugruntowaną pozycję – był niekwestionowanym wodzem dla związkowców ze skrajnie różnych organizacji. Także jego wpływ na śląską politykę był ogromny, a teraz zapewne jeszcze wzrośnie. Publicyści nie raz pisali o szefie górniczej Solidarności jako o człowieku, który dowolnie ustawia polityków i ma niemały wpływ na obsadę najważniejszych stanowisk w branży. (bam)

42 Miejsce 8. Andrzej Jakubiak, przewodniczący Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.

W minionym roku KNF kontynuowała czyszczenie sektora spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. O ile wcześniejsze wprowadzanie zarządców komisarycznych było jeszcze dość łagodne, to w 2014 r. nadzór zgłosił już dwa wnioski o upadłość, co skończyło się pierwszymi od ponad dziesięciu lat wypłatami depozytów ze środków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Jakubiak nie zajmował się jednak wyłącznie SKOK-ami. Kierowany przez niego urząd przeprowadził polską część ogólnounijnego badania jakości aktywów i stress testów w bankach. Także dzięki wcześniejszej ostrożnej polityce nadzoru oba „ćwiczenia” wypadły dobrze. W ubezpieczeniach szerokim echem odbiły się zalecenia dotyczące likwidacji szkód w ubezpieczeniach komunikacyjnych. Przyjęte w 2014 r. zmiany wchodzą w życie za kilka tygodni. W powszechnej opinii spowodują one wzrost cen polis. Głośno było też o konkretnych sprawach, jak nakaz sprzedaży akcji FM Banku PBP przez fundusz private equity Abris. W sumie 2014 r. Jakubiak może zapisać sobie na plus. Za sprawą niedawnego wzrostu kursu franka szwajcarskiego mniej pewny jest rezultat 2015 r., chociaż szef KNF jest aktywny i w tej sprawie: zaproponował, by frankowicze mieli możliwość przewalutowania kredytów po oryginalnym kursie, o ile oddaliby to, co dotychczas zarobili na niższych ratach. (łw)

43 Miejsce 7. Leszek Czarnecki, przewodniczący rady nadzorczej Getin Holding

Z ostatniego rankingu 50 największych banków w Polsce przygotowanego przez miesięcznik „Bank” wynika, że na koniec 2013 r. aktywa Getin Noble Banku wynosiły ponad 63 mld zł. To plasuje go na szóstej pozycji w kraju, a Leszka Czarneckiego, który wraz z innymi swoimi spółkami ma prawie połowę jego akcji, ustawia w roli jednej z najbardziej wpływowych osób w polskiej bankowości. Getin Noble Bank od pewnego czasu zmaga się z kłopotami wizerunkowymi. To efekt agresywnej sprzedaży produktów inwestycyjnych w przeszłości. Dwa lata temu zdecydowano o zmianie strategii i postawieniu na nowe technologie. Inwestycje w nowy serwis transakcyjny, aplikację na smartfony, bezobsługowe oddziały usytuowane w centrach handlowych oraz płatności mobilne zaczynają przynosić efekty. Bank należy do liderów pod względem dynamiki przyrostu liczby nowych rachunków osobistych. Ale Czarnecki to nie tylko Getin Noble Bank. Jest także głównym akcjonariuszem Getin Holdingu, spółki, która w swoim portfolio ma dziesięć instytucji finansowych w Polsce oraz sąsiednich krajach. Wśród nich jest m.in. Idea Bank, jeden z najszybciej rozwijających się banków dla przedsiębiorców w Polsce, Idea Leasing, który po przejęciu spółki VB Leasing stał się jednym z największych leasingodawców na naszym rynku, i kilka banków zagranicznych, m.in. na Ukrainie czy w Rosji. (ju)

44 Miejsce 6. Herbert Wirth, prezes KGHM. (fot. Łukasz Kamiński)

W ubiegłym roku odniósł wielki sukces. Po kilku latach starań doprowadził do finału największą zagraniczną inwestycję polskiej firmy – uruchomił produkcję w kopalni miedzi w Sierra Gorda w Chile. Ten sukces wydaje się umacniać pozycję menedżera, pod którym wcześniej – jak się nieoficjalnie mówiło – co najmniej kilka razy mocno chwiał się fotel szefa KGHM. Ostatni raz o tym, że Wirth pożegna się z funkcją prezesa lubińskiego koncernu, mówiło się niedługo po tym, jak funkcję ministra Skarbu Państwa objął Włodzimierz Karpiński. Chociaż chilijska inwestycja była oczkiem w głowie Wirtha, prezes nie tracił z oczu krajowego podwórka, na które wejść chciał kanadyjski konkurent – firma Miedzi Copper. Nieoczekiwanie Ministerstwo Środowiska cofnęło decyzję o przyznaniu jej kilku koncesji poszukiwawczych i budowa konkurencyjnej dla KGHM kopalni na zachodzie kraju stanęła pod poważnym znakiem zapytania. Choć koncesje cofnięto i lubińskiej spółce, ta decyzja nie była dla niej aż tak kluczowa. KGHM kierowany przez Wirtha pozyskał też w 2014 r. kilka nowych zezwoleń, w tym koncesję na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża soli potasowo-magnezowych w okolicach Pucka, o którą starała się również konkurencja. (bam)

45 Miejsce 5. Donald Tusk, przewodniczący Rady Europejskiej. (fot. Jakub Gruca, / FOKUSMEDIA / NEWSPIX.PL --- Newspix.pl)

To on zaprojektował rząd Ewy Kopacz. I choć od września rządzi nowa premier, to prawie wszystkie zasadnicze działania jej gabinetu wynikają z zapowiedzi lub decyzji Tuska. Tak jest m.in. z dwiema największymi zmianami budżetowymi – czyli nowym systemem ulg na dzieci i waloryzacją kwotową. Emeryci mimo inflacji w okolicach zera dostaną co najmniej 36 zł podwyżki. Z kolei nawet ci rodzice, którzy mają za mały dochód na skorzystanie w pełni z ulg na dzieci, będą to mogli zrobić z dopłatą z budżetu. Były premier przeprowadził operację zmian w OFE i przesunięcia dużej części ich aktywów do ZUS, w wyniku czego dług publiczny spadł o 9 pkt proc. PKB. Wprowadził także nową regułę wydatkową budżetu. Budżet państwa przygotowany na 2015 r., ale także kolejne mają się stosować do tej reguły. W efekcie choć Tusk mówił, że jest trochę socjaldemokratą, wydatki w relacji do PKB na koniec jego kadencji są rekordowo niskie, co świadczy raczej o liberalnym kursie. Choć za stan gospodarki i finansów publicznych Ewa Kopacz może być mu wdzięczna, to na pewno nie można tego powiedzieć o górnictwie. Tusk nie miał odwagi w poprzednim wyborczym roku wziąć się za ten problem. Rok 2015 to jednak dla niego inne zadania. Ma szansę zyskać status sprawnego menedżera unijnych szczytów i tym samym wrócić w glorii chwały do krajowej polityki. (go)

46 Miejsce 4. Tomasz Siemoniak, wicepremier i minister obrony

130 mld zł w ciągu dziesięciu lat. Właśnie tyle według zapowiedzi urzędników Ministerstwa Obrony Narodowej mamy wydać na modernizację armii. Za wielki skok w polskiej armii odpowiedzialny jest szef MON Tomasz Siemoniak. To on decyduje, w którą stronę zostaną skierowane fundusze. I czy przy tak dużej inwestycji państwo poradzi sobie z korupcyjnymi pokusami, które towarzyszyły wydawaniu pieniędzy z budżetu UE. Nie bez znaczenia jest również wpływ Siemoniaka na kondycję polskich firm zbrojeniowych. Zawierając w tym roku wart ćwierć miliarda kontrakt na amunicję do czołgów polskiej firmie Mesko, udało się ocalić miejsca pracy i stworzyć nowe. Wielkim wyzwaniem dla wicepremiera będzie wybór śmigłowca wielozadaniowego – wartość kontraktu wynosi 12 mld zł. Mimo potężnych nacisków wielkich koncernów zbrojeniowych i związków zawodowych, MON kroczy obraną przez siebie ścieżką. Jak podkreślał Siemoniak, to MON decyduje o tym, co kupimy, a nie zagraniczne koncerny. Choć wydaje się to oczywiste, mając w pamięci zakup samolotów F-16 i ówczesny styl podejmowania decyzji (raczej akceptowania tego, co mówił Waszyngton), polityka Siemoniaka budzi szacunek. Wicepremier znalazł się na czwartym miejscu z jeszcze jednego powodu. W mijającym roku ruszyła konsolidacja polskiej zbrojeniówki. Choć na razie Polska Grupa Zbrojeniowa zajmuje się głównie porządkowaniem struktury, to bez tych przekształceń wiele spółek z grupy byłoby skazanych – wcześniej czy później – na bankructwo. Pytanie, czy nie staną się one kulą u nogi tych spółek w grupie, które radziły sobie stosunkowo nieźle, pozostaje otwarte. Jedno jest pewne: zbrojeniówka znów może stać się ważną gałęzią gospodarki narodowej. W dużej mierze zależy to od Tomasza Siemoniaka. (mm)

47 Miejsce 3. Robert Łaniewski, prezes Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego.

Jeszcze kilka lat temu właścicielom małych sklepów i wielkich sieci handlowych nie śniło się, że prowizja od płatności kartami, jaką odprowadzają do banków, może spaść poniżej procenta. Zwykle przekraczała 1,5 proc. i była najwyższa w UE, a instytucje finansowe nawet nie chciały rozmawiać z detalistami na temat choćby symbolicznego obniżenia. Dziś sklepy płacą bankom 0,5 proc. od każdej transakcji, a wkrótce będą odprowadzać jeszcze mniej: 0,2–0,3 proc. Ta rewolucja nie byłaby możliwa, gdyby nie Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego, na której czele niemal od początku stoi Robert Łaniewski. Zanim na arenie walki o niższe koszty obsługi kart pojawiła się FROB, o takiej konieczności mówili przede wszystkim przedstawiciele zagranicznych sieci super- i hipermarketów. Bankowcom łatwo było zbijać ich argumenty, podnosząc, że spadek prowizji obniży koszty i nabije kasę zachodnim koncernom, a nie przyniesie żadnego pozytywnego skutku dla rynku. Dopiero jednoznaczne stanowisko fundacji, czyli podmiotu robiącego wrażenie bezinteresownego i niezależnego, pozwoliło debacie na temat obniżki prowizji kartowych wznieść się na nowy poziom. Oczywiście FROB nie jest instytucją do końca niezależną. Jednak osobistym cechom charakteru Łaniewskiego, takim jak umiejętność zjednywania sobie zwolenników czy szukania i klarownego przedstawiania argumentów, zawdzięcza to, że jej racje zostały usłyszane w Narodowym Banku Polski, Ministerstwie Finansów oraz wśród polityków. Łaniewskiemu udało się zbudować szeroką koalicję, która doprowadziła do głosowania w parlamencie ustawy administracyjnie obniżającej prowizje kartowe. Fakt, że nikt z posłów nie głosował przeciwko niej, podkreśla siłę Łaniewskiego. W ubiegłym roku, gdy okazało się, że ze względu na wydarzenia na arenie międzynarodowej konieczna stała się kolejna redukcja opłat kartowych, prezes FROB nie miał wielu problemów, by przekonać Sejm i Senat do przyjęcia odpowiedniej ustawy. Najnowsze statystyki pokazujące znaczne przyspieszenie dynamiki wzrostu liczby i wartości transakcji kartami dowodzą, że wysokie koszty rzeczywiście były barierą w rozwoju obrotu bezgotówkowego w naszym kraju, a działania FROB pod wodzą Łaniewskiego – słuszne. (ju)

48