ExxonMobil idzie na przekór trendom i woli inwestować w wydobycie ropy niż odnawialne źródła.

Amerykański gigant naftowy ExxonMobil kupił firmę Pioneer Natural Resources, największego wydobywcę ropy w Basenie Permskim, na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku, na południu Stanów Zjednoczonych. Odpowiada on za 40 proc. wydobycia ropy w USA. W efekcie Exxon podwoi produkcję w tym bogatym w węglowodory regionie. Fuzja budzi jednak wątpliwości w Waszyngtonie co do stanu konkurencji na rynku. Ruch ten jest także krytykowany przez organizacje ekologiczne – Exxon, który w przeciwieństwie do konkurencji nie zamierza odejść od paliw kopalnych, od lat ma złą reputację w kontekście transformacji energetycznej.

Transakcja opiewa na 59,5 mld dol. To największa fuzja Exxonu od połączenia z firmą Mobil w 1999 r. W efekcie koncern dwukrotnie zwiększy swoją obecność w Basenie Permskim. Produkcja ropy ze złóż na tym obszarze wzrosłaby do 1,3 mln baryłek dziennie.

– Pioneer jest wyraźnym liderem w Basenie Permskim, posiadającym wyjątkową bazę aktywów i ludzi z głęboką wiedzą branżową. Połączone możliwości naszych dwóch firm zapewnią długoterminowe tworzenie wartości, która znacznie przekracza to, co każda firma jest w stanie zrobić osobno – powiedział Darren Woods, prezes ExxonMobil.

Alastair Syme, dyrektor zarządzający Citi, pochwalił tę transakcję. „Logika konsolidacji bardzo rozdrobionego wydobycia w Basenie Permskim jest przekonująca i zapewnia znaczne korzyści, jakie można osiągnąć dzięki efektowi skali poprzez minimalizację wydatków, czy optymalizację wierceń” – napisał.

Politycy, zwłaszcza ze strony rządzących demokratów, podchodzą do transakcji sceptycznie.

– Spekulacje koncernów naftowych uderzają w portfele Amerykanów i obawiam się, że transakcja ta ograniczy konkurencję i podniesie koszty paliw. Organy regulacyjne powinny uważnie się temu przyjrzeć – powiedziała Elizabeth Warren, wpływowa senatorka z Pensylwanii, która zasiada w senackiej komisji ds. bankowości.

Eksperci są jednak zdania, że szanse na zablokowanie połączenia są niewielkie.

Relacje Exxonu z obecną administracją pozostają chłodne od dłuższego czasu. Koncern wyraźnie podwyższył ceny paliw na stacjach po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Prezydent Joe Biden oskarżył go wówczas o spekulację. Dzięki wzrostowi cen ropy w 2022 r. zyski firmy osiągnęły rekordowy poziom 55,7 mld dol.

Fuzja spotkała się także z krytyką środowisk ekologicznych. W przeciwieństwie do większości konkurencji w kraju i na rynkach globalnych Exxon w dalszym ciągu chce pozostać w głównym obszarze swojej działalności, czyli wydobyciu ropy i gazu. Nie obiecuje skupienia się na inwestycjach w odnawialne źródła energii.

Organizacja Environmental Defense Fund wyraziła obawy, że transakcja zmniejszy przejrzystość w zakresie emisji metanu. Pioneer jest liderem w branży w zakresie raportowania emisji tego gazu cieplarnianego. Ekolodzy obawiają się, że połączona firma „prawdopodobnie powróci do przestarzałych praktyk Exxonu”.

Ruch amerykańskiego giganta przeczy również strategiom wdrażanym przez duże europejskie koncerny z sektora naftowego. Francuski TotalEnergies chce osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r., odejść od handlu ropą i gazem i skupić się na energetyce odnawialnej, zdekarbonizowanych paliwach, jak wodór czy biogaz, a ropę wykorzystywać w petrochemii, np. produkując polimery. Podobne plany ma Shell, BP czy włoskie Eni.

Polski Orlen po fuzjach z Lotosem i PGNiG w dalszym ciągu inwestuje w paliwa kopalne. W piątek koncern ogłosił, że uruchamia złoże gazu Tommeliten Alpha na Szelfie Norweskim. W 2022 r. spółki Orlenu po fuzjach wydobyły ze swoich norweskich złóż 3,5 mld m sześc. gazu. Jednak w odpowiedzi na pytanie DGP spółka podała, że do 2030 r. chce zmniejszyć tzw. intensywność emisyjną produkcji energii o 40 proc. w porównaniu z 2019 r. Przyczynić ma się do tego przede wszystkim odejście od węgla, przejście na gaz oraz inwestycje w OZE. – Rozważane są także inwestycje w energetykę odnawialną poza Polską, zarówno jeśli chodzi o inwestycje organiczne, jak i akwizycje czy tworzenie partnerstw z zewnętrznymi podmiotami – podaje spółka. ©℗