Przychody przestały rosnąć, a zyski są o kilkadziesiąt procent niższe niż przed rokiem. Z niekorzystnego trendu wyłamuje się sektor finansowy.
Dane o wynikach giełdowych firm wciąż mają charakter wstępny, bo choć od zakończenia II kw. minęły już niemal dwa miesiące, to raporty opublikowała mniej niż jedna czwarta spółek wchodzących w skład indeksu WIG, czyli zdecydowanej większości firm notowanych na rynku głównym GPW. Z raportów wynika, że łączny zysk netto uwzględnionych w zestawieniu przedsiębiorstw był niższy niż przed rokiem o ok. 20 proc. Na ten wynik składają się zwiększone o ponad 100 proc. zyski banków i spadek zysku netto pozostałych firm o ok. 50 proc.
Opierając się na opublikowanych w minionym tygodniu danych Głównego Urzędu Statystycznego, można przypuszczać, że po publikacji raportów przez wszystkie giełdowe spółki skala spadku będzie mniejsza. GUS podał, że łączny wynik finansowy netto przedsiębiorstw niefinansowych wyniósł w II kw. 75,3 mld zł i był niemal identyczny jak przed rokiem. Także w pierwszych trzech miesiącach, w których łączny zysk wyniósł 58,8 mld zł, wynik był taki jak przed rokiem.
Gorzej w Orlenie
Pogorszenie wyników finansowych to pochodna zatrzymania trendu wzrostowego w przychodach. W II kw. były one tylko o 1 proc. wyższe niż przed rokiem, podczas gdy przez 10 poprzednich kwartałów rosły w dwucyfrowym tempie w ujęciu rocznym. Wyhamowanie w przychodach jest spójne z danymi GUS, dotyczącymi zmian cen producentów. W czerwcu inflacja PPI wyniosła 0,3 proc., a w lipcu -1,7 proc. Poprzednio deflacja cen producentów miała miejsce pod koniec 2020 r. Później ceny rosły w coraz szybszym tempie, a wraz z nimi także zyski przedsiębiorstw.
Statystyka dotycząca przychodów wyglądałaby gorzej, gdyby uwzględnić w niej Orlen. Jednak ze względu na dokonane w zeszłym roku przejęcia Lotosu i PGNiG bieżące wyniki Orlenu są trudno porównywalne z historycznymi osiągnięciami. Nie ulega jednak wątpliwości, że spadające ceny ropy i pochodzących z niej wyrobów sprawiły, że przychody Orlenu wyniosły w II kw. 74,6 mld zł, choć w dwóch poprzednich trzymiesięcznych okresach przekraczały 100 mld zł.
Wysokie zyski Orlenu w poprzednich kwartałach sprawiały, że na przełomie lat 2022 i 2023 łączne wyniki giełdowych przedsiębiorstw były rekordowe. W II kw. skonsolidowany zysk netto Orlenu wyniósł 4,6 mld zł i był niższy o połowę niż na początku roku, a także słabszy od łącznych rezultatów Orlenu i PGNiG przed rokiem. Pogorszyły się warunki rynkowe i Orlen nie jest już w stanie narzucać tak wysokich marż jak wcześniej. Spółka nie przerabia już niemal rosyjskiej ropy, co również obniża jej zyski, a dużo mniej korzystnie niż na początku roku wyglądały rozliczenia z funduszem, który jest częścią mechanizmu zamrażającego ceny prądu i gazu dla odbiorców wrażliwych. Z tego źródła pochodziła niemal połowa zysków na początku roku, a w II kw. już tylko niecałe 10 proc.
Surowce i przemysł w odwrocie
Jednym z istotnych czynników ograniczających łączny zysk giełdowych przedsiębiorstw jest pogorszenie wyników w spółkach surowcowych. Niższe niż przed rokiem ceny miedzi sprawiły, że przychody KGHM obniżyły się w II kw. o 9 proc. w porównaniu z II kw. 2022 r. Przy niemal niezmienionym poziomie kosztów zysk netto spadł o 90 proc. – z 2 mld 280 mln zł do 231 mln zł.
O ponad 80 proc. spadły także zyski mniejszych firm w pokrewnych obszarach przemysłu. Doświadczyły tego produkujący stal Cognor, wytwarzający papier Arctic Paper czy działająca w przemyśle chemicznym firma PCC Rokita. Wynik finansowy Kęt, producenta profili aluminiowych, pogorszył się niemal o 40 proc. w ujęciu rocznym. Każda z wymienionych firm miała w zeszłym roku najwyższe w historii zyski, na co istotny wpływ miały konsekwencje agresji Rosji na Ukrainę. W bieżącym roku popyt na wyroby przemysłowe spada ze względu na problemy ze wzrostem gospodarczym w Europie i Chinach, a koszty produkcji wciąż rosną.
Cognor w komentarzu do wyników zwrócił uwagę, że odzwierciedleniem niskiego popytu był spadek produkcji stali surowej w Unii w II kw. o 10 proc. w porównaniu z zeszłym rokiem. W Polsce, która w II kw. doświadczyła spadku PKB w ujęciu kwartalnym o 3,7 proc., co było najsłabszym wynikiem w UE, produkcja stali obniżyła się o 29,4 proc.
Rekordy w finansach i konsumpcji
Najważniejszym sektorem korzystnie wpływającym na wyniki spółek w II kw. były banki. Po podwyżkach stóp procentowych marże odsetkowe banków wzrosły do najwyższych poziomów w historii. Sprawiło to, że na poziomie zysku netto najlepsze wyniki kwartalne w historii zanotowały Pekao, ING czy Alior. Na poziomie sektora wyniki mogłyby być rekordowe, gdyby zysków Millennium, mBanku i PKO BP nie obciążały rezerwy związane z kredytami frankowymi.
Zyski instytucji finansowych są pośrednim dowodem na dobrą kondycję konsumentów, nawet w okresie niskiego tempa wzrostu gospodarczego. Wskazują na to także rekordowe wyniki Kruka, działającego w sektorze wierzytelności. Gdyby gospodarstwom domowym brakowało pieniędzy, nie dałyby rady spłacać zaległych zobowiązań. A spłacają, co przełożyło się na 293,6 mln zł zysku netto firmy. Wynik był o 20 proc. wyższy niż przed rokiem.
O jedną trzecią zysk netto zwiększyło Dino Polska, do również rekordowych 362,2 mln zł w II kw. Spółka zarządza siecią ok. 2,3 tys. sklepów.
Z rekordu zysków w II kw. mogły też cieszyć się niektóre mniejsze firmy, jak np. sprzedające odzież VRG.
Ale obraz w tym obszarze rynku nie jest jednoznaczny. W II kw. ledwo nad kreską znalazło się meblarskie Forte, co wskazuje, że na początku roku konsumenci nie wydawali zbyt chętnie pieniędzy na dobra trwałe, a pierwszą kwartalną stratę od 2011 r. zanotował sprzedający usługi telekomunikacyjne i rozrywkę Cyfrowy Polsat, jedna z największych krajowych firm.
Pogorszenie wyników „ciężkich”, przemysłowych przedsiębiorstw i niepewność związana z kondycją konsumentów sprawiają, że także polskiego rynku nie ominie zapewne prognozowany przez Goldman Sachs spadek zysków europejskich korporacji w 2023 r. w odniesieniu do 2022 r. Będzie to jedną z przeszkód w kontynuacji wzrostów na warszawskiej giełdzie, zapoczątkowanych jesienią zeszłego roku. ©℗
/>
