Mimo trwających na Ukrainie działań militarnych państwo to reformuje system prawny, mając na celu przyciąganie kapitału, w tym zagranicznego, do tamtejszej gospodarki. Chce to uczynić, tworząc jasne i bezpieczne warunki inwestowania i prowadzenia działalności w tym państwie.

W kwietniu prezydenta Ukrainy podpisał ustawę nr 289-VIII o wprowadzeniu do niektórych aktów prawnych zmian dotyczących obrony praw inwestorów (dalej: ustawa). Nowelizuje ona ukraiński kodeks gospodarczy, kodeks gospodarczy procesowy, ustawę o papierach wartościowych i giełdzie oraz ustawę o spółkach akcyjnych.
Szczególnie interesujące z punktu widzenia zagranicznych inwestorów jest wprowadzenie do ustawodawstwa regulacji ustanawiającej prawną odpowiedzialność osób reprezentujących spółki handlowe. Zgodnie z prawem ukraińskim należą do nich: prezes i członkowie organu wykonawczego, komisji rewizyjnej, rewident spółki, a także prezes i członkowie innego organu upoważnionego do zarządzania spółką (jeżeli powołanie takiego organu jest przewidziane przez dokumenty założycielskie spółki).
Zgodnie z ustawą wskazane osoby reprezentujące spółki handlowe odpowiadają za szkody spowodowane przez nich w spółce. Bardzo ważnym aspektem tego postanowienia jest przedmiot odpowiedzialności: działania reprezentantów spółki, którzy doprowadzili do szkody. Szkoda ta według prawa ukraińskiego oprócz poniesionych strat obejmuje także przychody, które osoba mogłaby uzyskać, gdyby przedmiotowe działania nie zostały dokonane (a więc ustracone korzyści).
Uzyskane odszkodowanie za szkodę dokonaną wskutek działania lub zaniechania osoby reprezentującej spółkę handlową jest możliwe, w sytuacji gdy taka szkoda nastąpiła wskutek:
● działań dokonanych przez osobę reprezentującą z przekroczeniem albo nadużyciem uprawnień do reprezentacji;
● działań dokonanych przez osobę reprezentującą z naruszeniem uzgodnionego trybu albo innej określonej w dokumentach założycielskich spółki procedury podejmowania decyzji;
● działań dokonanych przez osobę reprezentującą z dotrzymaniem uzgodnionego trybu albo innej określonej w dokumentach założycielskich spółki procedury podejmowania decyzji, lecz w którym to trybie lub procedurze podjęcia decyzji osoba reprezentująca posłużyła się nieprawdziwą informacją;
● zaniechań osoby reprezentującej w sytuacji, w której ona była zobowiązana do dokonania określonych działań zgodnych z nałożonymi na nią obowiązkami;
● innych działań zawinionych przez osobę reprezentującą.
Ostatni z powyższych punktów oznacza, że przedstawiona lista podstaw odpowiedzialności reprezentantów za dokonaną szkodę może być rozszerzona w razie udowodnienia winy osoby reprezentującej.
Ustawa przewiduje, że sprawy sądowe dotyczące odszkodowania za szkody spowodowane przez reprezentantów spółek handlowych będą rozpatrywane przez sąd gospodarczy właściwy ze względu na adres siedziby danej spółki handlowej. Powodem w takiej sprawie może być spółka handlowa, która poniosła szkodę, przy czym jej reprezentantem (z prawem złożenia w imieniu spółki pozwu o odszkodowanie z tytułu szkody), oprócz osób upoważnionych do reprezentacji spółki na podstawie ustawy lub dokumentów założycielskich, może być także wspólnik (akcjonariusz), który posiada 10 proc. lub więcej kapitału zakładowego spółki. Pozwanym w tej sprawie może być osoba reprezentująca tę spółkę, która wykonuje swoje obowiązki, ale również taka, która została już zwolniona z wykonania obowiązków w spółce.
Wyżej wskazane postanowienia ustawy wejdą w życie dopiero 1 maja 2016 r. Już dziś jednak wiadomo, że modyfikacje te fundamentalnie zmienią stosunki korporacyjne pomiędzy wspólnikami a reprezentantami spółek. Zmiany uczynią bardziej bezpiecznymi inwestycje oraz prowadzenie działalności w drodze powołania spółek na prawie ukraińskim. Szczególnie dzięki wprowadzeniu dodatkowych możliwości kontroli kadry zarządzającej spółką ukraińską przez wspólników/inwestorów i tym samym wzmocnieniu obrony ich praw i interesów.