Prawo do postojowego powinni mieć także współpracujący z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą małżonek, dzieci i rodzice – uważa rzecznik praw obywatelskich. Warunek? Żyją z nią we wspólnym gospodarstwie i pomagają w prowadzeniu firmy.

Świadczenie postojowe jest jednym z mechanizmów wsparcia, które rząd przygotował na czas epidemii koronawirusa. Na podstawie nowych przepisów antycovidowych (rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19; Dz.U. z 2021 r. poz. 371) mogą je otrzymać prowadzący działalność gospodarczą po spełnieniu określonych w nich przesłanek. Na podstawie ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. poz. 1842 ze zm.) o postojowe mogą też wnioskować zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych, które do tej pory z niego nie skorzystały. Po spełnieniu wymogów ustawowych, mają prawo do maksymalnie trzykrotnej wypłaty tego świadczenia. Także przepisy tarczy antykryzysowej 6.0 (Dz.U. z 2020 r. poz. 2255) przewidują postojowe dla osób uzyskujących przychód wyłącznie z umowy cywilnoprawnej, które prowadzą działalność twórczą i artystyczną.
Kogo przepisy pomijają
Od początku pandemii do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich trafiały skargi osób, które nie uzyskały świadczenia postojowego w ramach mechanizmów wsparcia wprowadzanych specustawami. Chodzi m.in. o osoby, które na podstawie umowy o pracę (lub bez zawierania jakiejkolwiek umowy) stale współpracują przy prowadzeniu działalności i pozostają z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) określa, o kogo chodzi. I tak za osobę współpracującą może zostać uznany małżonek, dzieci, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, rodzice, macocha albo ojczym przedsiębiorcy.
Argumenty rzecznika
Jak się przygotować do kontroli PIP dotyczącej przepisów tarcz antykryzysowych
Jak się przygotować do kontroli PIP dotyczącej przepisów tarcz antykryzysowych

Zobacz również
Zdaniem RPO nie ma racjonalnych powodów do ograniczenia wsparcia z tytułu świadczenia postojowego dla osób, których wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Co więcej przedsiębiorca musi opłacać za osoby współpracujące składki na ubezpieczenie społeczne. Wyjątek dotyczy sytuacji, w której osoba współpracująca jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w innym przedsiębiorstwie oraz otrzymuje z tego tytułu co najmniej minimalne wynagrodzenie.
Zdaniem rzecznika obecna sytuacja osób współpracujących nie może zostać uznana za prawidłową z punktu widzenia zasady równości. Z tych powodów RPO zwrócił się do Jarosława Gowina, wicepremiera, ministra rozwoju, pracy i technologii, z prośbą o podjęcie prac nad zmianą przepisów, które w kręgu podmiotów uprawnionych do postojowego uwzględniałyby także osoby współpracujące.