ikona lupy />
Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości / DGP
Jednym z celów, jakie stawia sobie współczesna Europa, jest dążenie do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Jego osiągnięciu służą między innymi Fundusze Europejskie. Innowacyjne firmy mogą liczyć na zastrzyk finansowy na prowadzenie prac badawczo naukowych, realizację wdrożeń czy uzyskiwanie patentów. Ale bezpośrednie dotacje to tylko niewielki element całości działań. Bardzo istotne jest tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu i rozwojowi zaawansowanych technologicznie firm. Odpowiedzią na to zapotrzebowanie są różnego rodzaju ośrodki innowacji i przedsiębiorczości. Od 1990 roku ich liczba systematycznie rośnie. Obecnie przedsiębiorcy z całej Polski mają do dyspozycji 821 ośrodków stanowiących kompleksowe zaplecze, zarówno pod względem infrastrukturalnym, jak i merytorycznym. Działalność ponad dwustu z nich jest ukierunkowana stricte na podniesienie poziomu technologicznego polskiej gospodarki.

Pierwsze kroki pod kloszem

Osoby, które planują założenie firmy funkcjonującej w oparciu o nowoczesne technologie, mogą liczyć na wsparcie jednego z 29 inkubatorów technologicznych. Ich celem jest pomoc nowo powstałej, innowacyjnej firmie w osiągnięciu dojrzałości i zdolności do samodzielnego funkcjonowania na rynku. Czas pobytu w inkubatorze jest zazwyczaj ograniczony do 3–5 lat. Aby realizować swój cel – inkubatory współpracują z instytucjami naukowymi, a także tworzą klimat sprzyjający podejmowaniu działalności gospodarczej. Funkcjonują w oparciu o trzy elementy oferty: wyposażoną infrastrukturę, wsparcie merytoryczne na etapie posiadania pomysłu na biznes oraz funkcjonowania firmy, pomoc w dostępie do środków na jej rozwój.
Infrastruktura inkubatora jest oferowana po preferencyjnych stawkach, które rosną wraz z długością pobytu w inkubatorze, osiągając pod koniec okresu inkubacji poziom rynkowy. Różnice w wysokości opłat za czynsz są duże – od kilku do kilkudziesięciu zł/mkw. Stawki są uzależnione od: standardu, lokalizacji, rodzaju firmy lub rodzaju powierzchni i sytuacji na lokalnym rynku nieruchomości. W dużych miastach stawki za wynajęcie 1 mkw. powierzchni biurowej w pierwszym roku są zbliżone i wynoszą ok. 20–30 zł.
Do poszczególnych inkubatorów, w ubiegłym roku, średnio zgłaszało się około 80 osób zainteresowanych rozpoczęciem lub kontynuacją działalności. Z przedstawianych projektów średnio 20–25 proc. jest uznawanych przez zespoły inkubatora za warte zainteresowania. Wśród założycieli firm zlokalizowanych w inkubatorach największą grupę stanowią studenci i doktoranci (28,8 proc.). Ponad 90 proc. podmiotów rezydujących w inkubatorach to mikroprzedsiębiorcy.

Rozkwit w parkach

Parki technologiczne są najbardziej rozwiniętym typem ośrodków innowacji i przedsiębiorczości, zarówno pod względem organizacyjnym jak i koncepcyjnym. Na ich ofertę dla firm składa się najczęściej powierzchnia biurowa z zapleczem laboratoryjnym i konferencyjnym. Pod względem cen oferta jest tu atrakcyjniejsza od komercyjnej średnio o 28 proc. W sferze merytorycznej parki posiadają formalne i nieformalne powiązania z instytucjami naukowo-badawczymi i edukacyjnymi, lokalną i regionalną administracją publiczną, działającymi w regionie instytucjami wspierania przedsiębiorczości i transferu technologii oraz finansowania ryzyka (venture capital).
Firmy, które lokalizują swoją działalność w takich kompleksach, mogą też liczyć na ciekawe sąsiedztwo – dostępność parków technologicznych jest ograniczona, prawie zawsze lokatorzy wybierani są w drodze selekcji, której głównym kryterium jest poziom innowacyjności. Część stanowią firmy, które wyrosły w inkubatorach technologicznych.
Większość parków w ramach strategii rozwoju określa mniej lub bardziej precyzyjnie swoją specjalizację. Jak wynika z przeprowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości badania w 2012 roku do głównych grup specjalizacyjnych zarządzający parkami zaliczyli:
● technologie informacyjne i komunikacyjne (45,49 proc.),
● biotechnologie (8,09 proc.),
● technologie materiałowe (1,15 proc.),
● wzornictwo (1,15 proc.).
● consulting (7,74 proc.),
● inne (36,39 proc.).
Przedstawione w opisie badania inne specjalizacje (medycyna, ochrona zdrowia, inżynieria medyczna i e-zdrowie, elektronika, inżynieria materiałowa, nanotechnologie) wskazują, że pomimo przyjęcia określonego profilu działania parki wykazują dużą elastyczność w stosunku do zgłaszających się firm przyjmując jako główne kryterium innowacyjność i potencjał rozwojowy zgłaszanych projektów.



Atmosfera kreatywności
Michał Guć, wiceprezydent Gdyni, odpowiada m.in. za innowacje oraz rozwój Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego fot. studiocameron.pl
Pomorski Park Naukowo-technologiczny (PPNT) w Gdyni powstał w 2001 roku jako inicjatywa Stowarzyszenia Pomorskie Centrum Technologii i Miasta Gdyni, z myślą o wspieraniu firm realizujących innowacyjne projekty. Usytuowany jest na terenie byłej zajezdni komunikacji miejskiej w centrum miasta. Obiekt ten został zrewitalizowany i zagospodarowany m.in. przy pomocy środków pochodzących z funduszy przedakcesyjnych Unii Europejskiej. Również kolejne etapy rozbudowy parku współfinansowane były z Funduszy Europejskich, z programu regionalnego i Innowacyjna Gospodarka.
Obecnie w ramach PPNT działa ponad 120 innowacyjnych firm reprezentujących takie branże, jak biotechnologia, ochrona środowiska, ICT, inżynieria, automatyka, robotyka, multimedia, design oraz z obszaru innowacji społecznych. W PPNT można kupić lub zamówić zaprojektowanie najwymyślniejszych produktów, technologii czy usług. Designerska nagrzewnica powietrza Flowair, najnowocześniejsze rozwiązania płatnicze PayLane, roboty do produkcji zabawek TM-Automation, biurko firmy andervision z samoczyszczącego betonu, strojnica filtrów wielokomorowych Telemobile Electronics czy koperty wysyłające do nadawcy dane o swym aktualnym położeniu MpicoSys, to tylko niektóre projekty realizowane w PPNT w Gdyni. Sztandarowym przykładem z Gdyni jest firma IVONA Software i jej kluczowy produkt – syntezator mowy – który został uznany za najlepszy na świecie, tzn. najbardziej przypominający głos ludzki.
Należące do PPNT firmy pracują w nowoczesnych biurach, mają dostęp do infrastruktury laboratoryjnej i prototypowni, korzystają z konsultacji, opieki mentorów i promocji – na preferencyjnych warunkach. Pracując drzwi w drzwi poznają się, tworzą wspólne projekty i konkurują ze sobą, dopingując się do rozwoju – to wartość dodana, która nie zaistniałaby, gdyby nie kreatywne środowisko parku.
Naukowcy wchodzą w biznes
Prof. Bogdan Marciniec, dyrektor Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego, prezes zarządu Fundacji Uniwersytetu Adama Mickiewicza
Od blisko 18 lat z sukcesem wspieramy działania łączące naukę i badania z gospodarką, które przyczyniają się do rozwoju przedsiębiorczości akademickiej i innowacyjności, między innymi poprzez inkubację powstających firm oraz nowych technologii.
Niewątpliwie duży wpływ na rozwój PPNT miały Fundusze Europejskie. Krokiem milowym było wybudowanie w 2006 r. InQbatora Technologicznego. Uhonorowaniem kilkuletniej, aktywnej działalności InQbatora była światowa nagroda w kategorii Best Science Based Incubator przyznana w 2009 r. Nieustanny rozwój infrastruktury parku, laboratoriów, usług, oferty posiadanej aparatury badawczej i technologicznej oraz jej udoskonalanie znalazły obecnie swoje odzwierciedlenie w utworzeniu Zespołu Inkubatorów Wysokich Technologii PPNT. Jest to obecnie największy w Poznaniu kompleks laboratoryjny stworzony przez pierwszy polski park naukowo-technologiczny, dofinansowany z programu Innowacyjna Gospodarka. Jego budowa została właśnie ukończona i rozpoczęła się jego działalność. Dzięki funduszom PPNT realizuje też projekt polegający na wsparciu kapitałowym dla biotechnologii, chemii, technologii informatycznych oraz komunikacyjnych, skierowany do wszystkich osób z innowacyjnym pomysłem na biznes we wczesnej fazie rozwoju, a w szczególności doktorantów, pracowników naukowych oraz studentów.
W PPNT mamy wiele przykładów prężnie rozwijających się małych firm, często typu spin-off. Obserwujemy, jak przedsiębiorstwa założone przez naukowców w ciągu kilku lat znacząco zwiększają swoje zatrudnienie, zapotrzebowanie na lokale czy internacjonalizują działalność. Lokatorzy PPNT regularnie otrzymują nagrody i wyróżnienia w konkursach innowacyjności.