Osoby, które myślą o założeniu własnej firmy, mogą ubiegać się o pieniądze na ten cel z funduszy europejskich. Żeby otrzymać dotację, nie trzeba być zarejestrowanym w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.
Unijna dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej może wynieść maksymalnie 40 tys. zł. Rzeczywista kwota przyznanego dofinansowania jest jednak uzależniona od wykazania wydatków niezbędnych do rozpoczęcia i prowadzenia konkretnej działalności gospodarczej. Kwota dotacji może być również zróżnicowana regionalnie. W 2010 roku na ograniczenie wsparcia do 20 tys. zł zdecydowało się np. województwo łódzkie.
Dotacja jest pomocą bezzwrotną, pod warunkiem że nowe przedsiębiorstwo przetrwa na rynku rok. Przedsiębiorca, który założy firmę za środki z UE, przez pół roku może dodatkowo otrzymywać bezzwrotne wsparcie pomostowe w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty płacy minimalnej (obecnie 1317 zł). W uzasadnionych przypadkach, np. w przypadku sezonowej działalności gospodarczej, która nie przynosi zysku od razu, wypłata wsparcia pomostowego może być przedłużona do roku. Wsparcie pomostowe może być przeznaczone na sfinansowanie m.in. składek do ZUS, kosztów najmu lokali, opłat telekomunikacyjnych, wydatków na media.

Dla kogo dotacja

O dotację na własny biznes w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) może starać się każda osoba fizyczna, która ma pomysł na własną działalność. W praktyce grupa osób objętych wsparciem może być zawężona. Pomoc w ramach PO KL jest kierowana w szczególności do:
● osób długotrwale bezrobotnych,
● kobiet powracających lub wchodzących po raz pierwszy na rynek pracy po przerwie spowodowanej urodzeniem i wychowaniem dzieci,
● osób do 25 lat i po 45. roku życia,
● niepełnosprawnych,
● zamieszkujących gminy wiejskie i wiejsko-miejskie oraz miasta do 25 tys. mieszkańców.
Osoba ubiegająca się o dofinansowanie nie może mieć zarejestrowanej działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy poprzedzających przystąpienie do projektu ani zaległości w spłacie zobowiązań. O wsparcie nie mogą się ubiegać osoby spokrewnione z pośrednikiem wypłacającym dotacje, jego pracownikami oraz zewnętrznymi ekspertami.
Przykład 1
Status zawodowy jest ważny
Osoba zatrudniona na umowę o pracę chce założyć własną firmę za środki z UE. Nie do wszystkich projektów może jednak być zrekrutowana. Niektórzy operatorzy zawężają grupę docelową do osób zarejestrowanych jako bezrobotne. Wówczas do projektu mogą się zgłaszać jedynie osoby posiadające taki status. W 2010 roku coraz częściej zdarza się, że z projektów wykluczane są osoby aktywne zawodowo, ponieważ wsparcie ma być kierowane przede wszystkim do osób, które są w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy: długotrwale bezrobotnych, absolwentów, kobiet powracających na rynek pracy po urodzeniu dziecka, osób, które ukończyły 45 rok życia oraz niepełnosprawnych.

Jak ubiegać się o wsparcie

Starając się o dotację, należy przystąpić do projektu realizowanego przez jednego z tzw. operatorów. Są to pośrednicy, których w drodze konkursu wybierają urzędy marszałkowskie lub wojewódzkie urzędy pracy, a na Mazowszu – Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych. Wykazy operatorów są dostępne na stronach internetowych WUP i urzędów marszałkowskich.
Rekrutacja odbywa się na podstawie przesłanych operatorowi wniosków aplikacyjnych. Formularz można pobrać ze strony internetowej operatora projektu lub w jego biurze. Następnie należy go wypełnić i złożyć we wskazanym miejscu i terminie. Warto dokładnie zapoznać się z dokumentacją konkursową, którą każdy operator zamieszcza na swojej stronie internetowej. Pośrednicy zapisują w niej szczegółowe, właściwe tylko dla siebie, zasady rekrutacji. Operatorzy już na etapie rekrutacji do projektu oceniają pomysł na biznes, m.in. pod kątem realności, trwałości i innowacyjności. Podczas rekrutacji najczęściej na jedno miejsce przypada kilku chętnych, dlatego operator może weryfikować uczestników i ich predyspozycje do samodzielnego prowadzenia biznesu poprzez rozmowę z doradcą zawodowym.



Szkolenia i doradztwo

Osoby, które zakwalifikują się do projektu, podpisują deklarację udziału w nim i zostają dopuszczone do dalszego postępowania. Obejmuje ono szkolenia z zakresu przedsiębiorczości oraz indywidualne i grupowe doradztwo dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej.
Czas trwania i intensywność szkoleń różnią się w przypadku poszczególnych operatorów. Uczestnicy uczą się, jak założyć własną firmę, zdobywają podstawową wiedzę o przedsiębiorczości, podatkach, marketingu, systemie ubezpieczeń. W wyjątkowych sytuacjach, np. gdy operator uzna, że uczestnik ma wystarczającą – z racji posiadanego wykształcenia – wiedzę, może być zwolniony z części lub całego szkolenia.
Wspólnym elementem szkoleń organizowanych przez wszystkich operatorów jest przygotowanie przyszłych przedsiębiorców do samodzielnego napisania biznesplanu. Właśnie na podstawie oceny biznesplanu zapada decyzja o przyznaniu bądź odmowie przyznania unijnej dotacji uczestnikowi szkolenia.
Po odbyciu cyklu szkoleń i przygotowaniu indywidualnego biznesplanu uczestnik szkolenia składa w terminie wskazanym przez operatora wniosek o przyznanie mu dofinansowania wraz z biznesplanem. Każdy z operatorów musi opracować regulamin oceny wniosków o przyznanie dotacji. Kryteria, które zdecydują o jej przyznaniu, mogą się różnić w przypadku poszczególnych firm szkoleniowych. Decydująca jest jakość przygotowanego przez uczestnika szkoleń biznesplanu.

Rejestracja firmy

Warunkiem wypłaty dotacji jest zarejestrowanie działalności gospodarczej. Nie można jej zlikwidować ani zawiesić przez 12 miesięcy od jej rozpoczęcia. Jeżeli firma nie utrzyma się na rynku przez rok, środki finansowe przekazane uczestnikowi projektu powinny być przez niego zwrócone. Dotacja może pokryć nawet 100 proc. kosztów uruchomienia działalności gospodarczej. Co do zasady, nie jest wymagany wkład własny. Jednak w zależności od rodzaju działalności jej rozpoczęcie oraz prowadzenie może się wiązać z koniecznością zaangażowania środków własnych uczestnika. Zasady dotyczące wymogu wniesienia wkładu własnego są też zróżnicowane regionalnie.
Przykład 2
Wkład własny może być wymagany
Uczestnik projektu chce we Wrocławiu otworzyć pub i ubiega się o 40 tys. zł dotacji z UE. Po ukończeniu szkoleń i napisaniu biznesplanu operator przyznaje mu środki. Wymaga jednak wniesienia wkładu własnego w wysokości 4 tys. zł. Zgodnie z wytycznymi tutejszego WUP, dofinansowanie przyznawane jest w dwóch transzach. Operator, po zarejestrowaniu firmy przez uczestnika projektu, przeleje na jego konto w formie zaliczki 80 proc. całej przyznanej mu kwoty. Pozostała część zostanie wypłacona po kilku miesiącach na zasadzie refundacji poniesionych wydatków. Wkład własny uczestnika projektu jest więc niezbędny dla zapewnienia ciągłości finansowania nowej firmy.

Na co dotacja

Dotację można przeznaczyć na rozpoczęcie dowolnego rodzaju działalności gospodarczej. Sfinansowane mogą być: zakup maszyn i urządzeń, wykonanie prac remontowych i budowlanych, które mają charakter dostosowania budynków, pomieszczeń lub miejsca pracy do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Pieniądze można też wydać na zakup surowców i materiałów. Nie można jej przeznaczyć na zatrudnienie pracowników.
Ważne
Uczestnictwo w projekcie nie gwarantuje przyznania dotacji, gdyż wsparcie uzyskują osoby, których biznesplany zostały ocenione najwyżej. Operator podpisuje z nimi umowę o dofinansowanie
Ważne
Nie można łączyć dotacji otrzymanej w ramach Działania 6.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki z dotacją z powiatowego urzędu pracy
Ważne
Dotacja na własny biznes oraz wsparcie pomostowe nie są opodatkowane podatkiem dochodowym
Podstawa prawna
Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415, z późn. zm.).
Ustawa z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 84, poz. 712 z późn. zm.).