W święta nie mogą pracować w handlu osoby zatrudnione m.in. na podstawie umowy o pracę. Sklepy mogą jednak otwierać ich właściciele.
Od 26 października 2007 r. obowiązuje zakaz pracy w handlu w 12 dni świątecznych w ciągu roku. Nowe przepisy nie zabraniają jednak w te dni handlu, lecz jedynie zatrudniania w te dni pracowników. Oznacza to, że sami właściciele placówek handlowych mogą je otwierać. Mogą także zatrudniać wtedy osoby na podstawie umów cywilnoprawnych, ponieważ zgodnie z kodeksem pracy pracownikami są tylko osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę.
Druga z tych możliwości jest ryzykowna dla właścicieli. PIP może bowiem złożyć skargę do sądu w sprawie ustalenia, czy pracodawca nie powinien zawrzeć w takiej sytuacji umowy o pracę, zamiast umowy zlecenia. Jeśli sąd podzieli wątpliwości inspekcji, właściciel placówki będzie musiał zawrzeć z dotychczasowym zleceniobiorcą umowę o pracę i zapłacić grzywnę (do 30 tys. zł).
Niebezpieczeństwo to może zostać zmniejszone, bo rząd przygotował już projekt nowelizacji kodeksu pracy, zgodnie z którym inspektorzy pracy nie będą mogli samodzielnie składać takich skarg do sądu o ustalenie istnienia stosunku pracy, lecz jedynie za zgodą osoby świadczącej usługi na rzecz pracodawcy. Projekt trafił już do konsultacji międzyresortowych i społecznych.
Pracodawcy muszą też pamiętać, że w trakcie kontroli PIP sprawdza nie tylko, czy w placówce handlowej w święto pracują osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, ale także, czy w te dni firma nie zatrudnia osób na czarno. Niedozwolone jest także podpisywanie ze stałymi pracownikami umów zlecenia, które obowiązują jedynie w święto.
ZAKAZ PRACY W HANDLU OBOWIĄZUJE:
• 1 stycznia - Nowy Rok
• w Wielkanoc
• 1 maja - święto państwowe
• 3 maja - święto narodowe Trzeciego Maja
• w pierwszy dzień Zielonych Świątek
• w dzień Bożego Ciała
• 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
• 1 listopada - Wszystkich Świętych
• 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
• 25 i 26 grudnia - pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia
Podstawa prawna
• Art. 1 ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. nr 4, poz. 28 z późn. zm.).
• Art. 1519a i art. 15110 ustawy z 26 czerwca 1974 r. (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
OPINIA
JACEK WIŚNIEWSKI
główny ekonomista Raiffeisen Bank Polska
W ocenie, jak mocno wpływają na sprzedaż detaliczną tzw. długie weekendy, kluczową rolę odgrywa to, na kiedy przypadają dni świąteczne. Jeżeli dzień wolny, w którym sklepy są zamknięte, wypada w sobotę czy dzień powszedni, może mieć to jakiś wpływ na dynamikę sprzedaży detalicznej. Dane zawsze porównujemy rok do roku, więc patrząc na ten i poprzedni rok nie powinno być dużego wahnięcia dynamiki sprzedaży.
W 2007 roku można było łatwiej zrobić sobie wolny tydzień, więc sklepy mogły mieć mniej klientów, a w tym roku w zwyczajowy dzień zakupów sklepy były zamknięte. W przypadku drugiego długiego weekendu związanego z Bożym Ciałem, mimo że w zeszłym roku święto było w czerwcu, to jednak pojedynczy dzień wolny w środku tygodnia nie ma dużego wpływu - zakupy można zrobić, czy to w środę czy w piątek.