Subskrybuj nas na Youtube
Jesteśmy nową spółką na rynku odbierania odpadów. Formalnie działamy od początku br., lecz do tej pory nasza firma jeszcze faktycznie nie zaczęła odbierać odpadów. Niedawno burmistrz ukarał nas karą kilku tysięcy złotych za złożenie po terminie sprawozdania dotyczącego odbierania odpadów za pierwsze półrocze 2019 r. Czy urząd miał do tego prawo? A jeśli tak, to czy mógł nałożyć karę bez uprzedzenia? Czy nie powinien najpierw przysłać ponaglenia?
Decyzja burmistrza miasta o nałożeniu kary za niezłożenie sprawozdania była uzasadniona.
Obowiązek składania sprawozdań nakłada na przedsiębiorcę ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. I tak, art. 9n ust. 1 ww. ustawy w wersji obowiązującej do 12 sierpnia br. stanowił, że podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do sporządzania półrocznych sprawozdań (od 13 sierpnia br. przepis zmieniono, wprowadzając obowiązek sprawozdań rocznych). Z kolei w ust. 2 postanowiono, że ww. sprawozdanie (w stanie prawnym do 12 sierpnia br.) jest przekazywane wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczy.
Natomiast w art. 9x ust. 1 pkt 5 ww. ustawy określono, że przedsiębiorca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, który przekazuje po terminie sprawozdanie, o którym mowa, w podlega karze pieniężnej w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia, nie więcej jednak niż za 365 dni.
Przy okazji warto odnotować stanowiska prezentowane w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, że „Z normy ustanowionej w art. 9n ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (…) wynika, że obowiązek sporządzania sprawozdań półrocznych ciąży na każdym podmiocie prowadzącym działalność w przedmiocie odbioru odpadów komunalnych, a nie tylko takim, który faktycznie w danym półroczu odpady odbiera”. Tak właśnie wskazano w m.in. w wyroku NSA z 4 października 2017 r. (sygn. akt II OSK 2321/16).
Także w jednym z ostatnich orzeczeń dotyczącym omawianej materii prawnej w wyroku WSA w Kielcach z 5 czerwca 2019 r. (sygn. akt II SA/Ke 251/19) podkreślono m.in., że: „(…) w opinii sądu w obecnym stanie prawnym nie ulega wątpliwości, że przedsiębiorca wpisany do prowadzonego przez wójta gminy rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości ma obowiązek składania sprawozdań niezależnie od tego, czy rzeczywiście odbiera odpady, a jedynie w tym przypadku zobowiązany jest składać sprawozdanie zerowe”.
Przedsiębiorca nie ma racji, sądząc, że ktoś powinien mu o tym obowiązku przypomnieć przed nałożeniem kary. Ani burmistrz miasta, ani inny organ nie miał powinności ponaglenia przedsiębiorcy do złożenia sprawozdania przed wydaniem decyzji o wymierzeniu kary.
Jak wskazano w wyroku NSA z 31 stycznia 2018 r. (sygn. akt II OSK 1568/17), „Nie ma żadnych podstaw prawnych, aby uznać, że na wójcie (burmistrzu, prezydencie miasta) ciąży obowiązek przypominania przedsiębiorcy, podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą o zbliżającym się terminie do złożenia kwartalnego sprawozdania na podstawie art. 9n ust.1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach”.
Zatem w opisanej sytuacji przedsiębiorca miał obowiązek złożenia sprawozdania, nawet mimo, że nie wykonywał jeszcze faktycznie działalności w zakresie odbierania odpadów na terenie gminy. Burmistrz nie miał obowiązku go ponaglać przed wydaniem decyzji w sprawie kary.
Podstawa prawna
Art. 9n ust. 1 i 2, art. 9x ust. 1 pkt 5 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1454 ze zm.).
