Nadzór nad rynkiem finansowym będzie mocniejszy, wzmocniona zostanie także ochrona inwestorów - powiedziała we wtorek PAP minister finansów prof. Teresa Czerwińska odnosząc się do zmian w prawie uchwalonych niedawno przez Sejm.

Minister przypomniała w rozmowie z PAP, że Sejm uchwalił w piątek przygotowaną przez rząd nowelizację niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku.

"Przygotowany przez resort projekt ustawy ma dwa cele. Pierwszy to wzmocnienie nadzoru, na czym bardzo zależało zarówno premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, jak i resortowi finansów. Mocny nadzór finansowy oznacza zdrowy rynek finansowy" - oceniła Czerwińska. Poinformowała, że zmiany przewidują wzmocnienie nadzoru na dwóch płaszczyznach; zwiększenia jego niezależności finansowej oraz rozszerzenie składu KNF.

"Uchwalona nowelizacja przekształca Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w państwową osobę prawną. Oznacza to zmianę sposobu gospodarowania budżetem UKNF. Dziś urząd jest finansowany ze składek nadzorowanych podmiotów, ale składki te przechodzą przez budżet państwa. Tym samym na etapie prac nad budżetem podlega on ograniczeniom wynikającym ze stabilizującej reguły wydatkowej, która stanowi górny limit wydatków" - poinformowała minister.

Wyjaśniła, że po zmianie instytucja ta nadal będzie finansowana przez podmioty rynku finansowego, ale ograniczenie związane ze stabilizującą regułą wydatkową nie będzie stosowane. "To daje pewną elastyczność i większą niezależność dla KNF-u w zakresie gospodarki finansowej, np. w zakresie zwiększania zatrudnienia, pozyskiwania nowych specjalistów, czy też podnoszenia wynagrodzeń" - powiedziała szefowa MF. Dodała, że w praktyce może to oznaczać także, że urząd może mieć większe środki.

Ponadto nowelizacja przewiduje, jak zauważyła Czerwińska, rozszerzenie składu Komisji Nadzoru Finansowego o czterech dodatkowych członków: przedstawicieli premiera, ministra-koordynatora służb specjalnych oraz prezesów UOKiK i BFG.

"Chodzi głównie o poprawę i wzmocnienie współpracy między tymi organami, ale także służbami specjalnymi, aby przepływ informacji był lepszy. Dzięki zmianom łatwiej będzie się dzielić informacjami, w tym niejawnymi, które są przedmiotem obrad np. na posiedzeniach KNF" - powiedziała. Przyznała, że nowi członkowie, z wyjątkiem przedstawiciela premiera, nie będą mieć prawa głosu, bowiem będą występować w charakterze obserwatorów.

Minister powiedziała, że jeżeli chodzi o dodatkową ochronę inwestorów, to bardzo ważną zmianą jest obligatoryjna dematerializacja obligacji korporacyjnych, certyfikatów inwestycyjnych, które są emitowane przez FIZ-y, listów zastawnych.

"To daje większą transparentność dzięki czemu inwestor będzie bardziej chroniony. Wprowadzamy centralne repozytorium tych papierów wartościowych, które będzie prowadzone przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Na tym poziomie to bardzo istotna zmiana" - podkreśliła minister.

Dodała, że nowelizacja wprowadza też Fundusz Edukacji Finansowej, którego zadaniem będzie zwiększenie świadomości finansowej Polaków. "Pamiętamy o tym, że ochrona inwestora na poziomie instytucjonalnym i legislacyjnym jest ważna, niemniej powinna być też budowana odpowiednia świadomość społeczeństwa w zakresie mechanizmów finansowych, instrumentów finansowych. Wiedza finansowa wciąż jeszcze nie jest tak obszerna i powszechna, jak być powinna" - oceniła minister.

Minister pytana, czy opisana przez "Gazetę Wyborczą" i "Financial Times" sprawa dotycząca doniesienia do prokuratury przeciw szefowi KNF Markowi Chrzanowskiemu może mieć wpływ na skuteczność nadzoru nad rynkiem finansowym. "Przedstawione informacje powinny być przedmiotem weryfikacji przez odpowiednie organy" - odpowiedziała.

Odniosła się także do pytania o możliwość dalszych zmian w ustawie, na etapie Senatu, dotyczących np. regulacji mówiących o trybie odwoływania przewodniczącego KNF. "Dziś nie widzę potrzeby wprowadzania takich zmian. Ten projekt, który przygotowaliśmy spełnia wszystkie najważniejsze postulaty wzmocnienia nadzoru i ochrony inwestora i jest zgodny z międzynarodowymi standardami" - podkreśliła.

W piątek Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym, która rozszerza skład Komisji Nadzoru Finansowego o przedstawicieli premiera, ministra-koordynatora służb specjalnych oraz prezesów UOKiK i BFG. Przyjęto też poprawkę wydłużającą pomoc dla tzw. frankowiczów.

W myśl ustawy Urząd KNF stanie się państwową osobą prawną. Zmianie ulegnie też sposób finansowania KNF i UKNF, dzięki czemu komisja będzie mogła sprawniej zarządzać swoimi środkami. KNF i UKNF będą bowiem finansowane bezpośrednio z opłat wnoszonych przez nadzorowane podmioty rynku finansowego, a nie jak dotąd, ze składek, ale za pośrednictwem budżetu państwa.

Dokument ustanawia również ramy prawne na potrzeby przekazywania informacji między KNF, jej członkami oraz innymi organami, tj. ABW, CBA, KAS, Policją i UOKiK. Wprowadza możliwość wydłużenia kontroli KNF z 6 miesięcy do roku oraz wydłużenie możliwości blokowania rachunku z 48 do 72 godzin.

Ustawa przewiduje także utworzenie Funduszu Edukacji Finansowej, który ma zwiększyć świadomość finansową Polaków, w tym wiedzę o oferowanych produktach inwestycyjnych. Za nadzór i wyznaczanie kierunków działania Funduszu odpowiedzialna będzie działająca przy nim Rada Edukacji Finansowej, składająca się z przedstawicieli instytucji państwowych mających wpływ na rozwój i bezpieczeństwo rynku finansowego oraz edukację.

Środkami Funduszu, w myśl jednej z przyjętych poprawek, ma dysponować Rzecznik Finansowy na wniosek Rady Edukacji Finansowej. Do Funduszu mają trafiać środki pochodzące z kar administracyjnych nałożonych przez KNF i Rzecznika Finansowego.