Czy inwestor, który planuje nową inwestycję na podstawie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, jest zawsze zobowiązany do utworzenia nowych miejsc pracy? Jaka powinna być to liczba? Czy osoby powinny być zatrudnione na etaty, czy wystarczają umowy-zlecenia?
Ustawa z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz.U. poz. 1162) wskazuje w art. 13, że decyzję o wsparciu wydaje minister właściwy do spraw gospodarki na wniosek przedsiębiorcy ubiegającego się o wsparcie. W art. 15 ustawy wskazano zaś, że powinna ona zawierać – oprócz okresu jej obowiązywania i przedmiotu działalności gospodarczej – również warunki, które przedsiębiorca jest obowiązany spełnić, aby wsparcie to otrzymać. Jednym z warunków jest wymóg „zatrudnienia przez przedsiębiorcę w związku z nową inwestycją, przez określony czas, określonej liczby pracowników” (art. 15 pkt 1 ustawy).
WAŻNE Inwestor zawsze zobowiązany jest do utworzenia nowych miejsc pracy. Do wymaganej liczby nie może jednak doliczyć zleceniobiorców
Problem w tym, że choć ustawa wymienia pracowników jako niezbędny składnik decyzji, to sama ich wymagana liczba nie pojawia się już w pozostałych przepisach. Nigdzie też nie określono, ile takich osób należy zatrudnić, ani też od czego takie wymogi zależą.
Z odpowiedzi Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii udzielonej na pytanie DGP wynika, że liczba ta powinna zostać określona w konkretnej decyzji, przy czym ustawa nie wskazuje dolnej granicy. Co ważne, chodzi w tym przypadku o zatrudnienie w ramach stosunku pracy. Mimo że coraz bardziej widoczna jest tendencja do zrównywania praw zleceniobiorców i pracowników, np. przez przyznanie tej pierwszej grupie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe lub ustalenie dla nich płacy minimalnej, to jednak stosunek pracy jest preferowaną przez ustawodawcę formą zatrudnienia.
Stanowisko Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii z 4 października 2018 r.
Inwestor zawsze zobowiązany jest do utworzenia nowych miejsc pracy, nawet jeśli otrzymuje wsparcie jedynie z tytułu kosztów nowej inwestycji. Zgodnie z nową ustawą decyzja o wsparciu określa m.in. warunki, które przedsiębiorca jest zobowiązany spełnić. Wśród nich jest zatrudnienie określonej liczby pracowników (zatrudnienie w ramach stosunku pracy) na konkretny czas. Nie została wskazana ich minimalna liczba.
W przypadku udzielenia wsparcia z tytułu utworzenia nowych miejsc pracy, inwestor jest zobowiązany do ich utrzymania przez trzy lub pięć lat od ich utworzenia. Miejsca pracy należy utrzymać w ramach zakładu (np. nowo utworzonej fabryki), a nie całej spółki.
Tak samo jest, gdy inwestor zadeklarował spełnienie kryterium jakościowego związanego z pracownikami, np. utworzenie miejsc pracy o ponadprzeciętnym wynagrodzeniu.
W przypadku nieuzyskania wsparcia na utworzenie nowych miejsc pracy i niezadeklarowania spełnienia kryterium jakościowego związanego z pracownikami, ustawa nie precyzuje, przez jaki okres dane miejsce pracy ma być utrzymane. Zależy to od treści decyzji bazującej na zobowiązaniu inwestora.