W związku z wejściem w życie zakazu geoblokowania prezes urzędu zyska nowe kompetencje.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powoli przygotowuje się do gruntownych zmian w handlu elektronicznym związanych z unijnym rozporządzeniem (2018/302). Zobowiązuje ono internetowych sprzedawców do równego traktowania kupujących z UE, niezależnie od kraju zamieszkania. Regulacje, które zakazują sklepom online nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji (np. na podstawie adresu IP czy danych z GPS), oficjalnie zaczną obowiązywać 3 grudnia br.
Pełne wdrożenie rozporządzenia będzie jednak wymagało m.in. przyznania urzędowi antymonopolowemu nowych kompetencji. Temu właśnie ma służyć nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, którą pilotuje UOKiK. Ma ona zostać przyjęta przed końcem roku.
Projekt przewiduje, że to właśnie prezes urzędu będzie odpowiedzialny za pilnowanie przestrzegania przepisów dotyczących geoblokowania i interweniowanie w przypadkach naruszeń przez sklepy internetowe zbiorowych interesów konsumentów. Jeśli chodzi o relacje między przedsiębiorcami (B2B), to szef UOKiK będzie miał prawo działania jedynie wtedy, gdy stosowanie blokowania geograficznego stanowi praktykę ograniczającą konkurencję.
Kierownictwo na nowych zasadach
„Niektóre z ograniczeń terytorialnych mogą wzbudzać obawy z punktu widzenia prawa antymonopolowego, np. ograniczenia umowne dotyczące obszaru, na jakim dystrybutor może sprzedawać określone produkty, są zazwyczaj uznawane za ograniczenie konkurencji. Blokowanie geograficzne oparte na jednostronnych decyzjach przedsiębiorców niezajmujących pozycji dominującej nie będą się mieścić w zakresie zakazu praktyk antykonkurencyjnych” – tłumaczy UOKiK.
Skargi na wątpliwe praktyki e-sprzedawców, które nie kwalifikują się jako naruszenia przepisów antymonopolowych, będą już rozpatrywane przez sądy. Ponadto za udzielanie pomocy konsumentom, którzy nie mogą dogadać się z zagranicznym sprzedawcą, stanie się odpowiedzialny punkt kontaktowy ds. polubownego rozwiązywania sporów (ADR).
Przy okazji zmian wymuszonych unijnym rozporządzeniem o zakazie geoblokowania planowane jest też wzmocnienie pozycji prezesa urzędu. To także pokłosie rozwiązań opracowywanych na poziomie unijnym (a konkretnie dyrektywy ECN+).
Pierwsza propozycja to przywrócenie kadencyjności szefa UOKiK – swoją funkcję miałby pełnić przez sześć lat. W założeniu dalej będzie powoływany przez premiera, ale nie będzie już prowadzony nabór (to samo dotyczy stanowisk wiceprezesów). Prezes urzędu uzyska także większą swobodę w doborze najbliższych współpracowników w składzie kierownictwa. Nowelizacja precyzyjnie określi przesłanki, na podstawie których będzie można go odwołać ze stanowiska.
Pozyskiwanie dowodów
Dodatkowo znajdą się w niej przepisy ułatwiające szefowi UOKiK pozyskiwanie dowodów na potrzeby wszczynanych postępowań. Będzie mógł on wymieniać się poufnymi informacjami z Komisją Nadzoru Finansowego, w tym materiałami zawierającymi dane objęte tajemnicą skarbową czy bankową. Zmiana ta motywowana jest względami przyspieszenia postępowania.
Etap legislacyjny
Projekt wpisany do wykazu prac legislacyjnych