Czy zamawiający ma prawo do zmiany postanowień wiążącej go z wykonawcą umowy w stosunku do treści zgłoszonej oferty?
Zamawiający może dokonać zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty tylko w szczególnie uzasadnionych okolicznościach. Artykuł 144 prawa zamówień publicznych wprowadza generalny zakaz zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy. Ratio legis wymienionego przepisu wskazuje, że zakazane są jedynie takie zmiany umowy, które odnoszą się do treści oferty. W związku z tym dopuszczalne są zmiany zawartej umowy dokonywane w pozostałych zakresie, czyli niedotyczące treści oferty. Należy jednak podkreślić, że ustawodawca przewidział odstępstwo od wskazanego zakazu zmian umowy w stosunku do treści oferty. Warunki dopuszczalności zmiany w tym zakresie zostały w prawie zamówień publicznych zaostrzone.
Zamawiający może zmienić umowę w stosunku do treści oferty, jeśli przewidział możliwość takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu publicznym lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i jednocześnie określił warunki takiej zmiany. W zależności zatem od trybu udzielenia zamówienia publicznego inny będzie sposób poinformowania wykonawców o możliwości zmiany umowy. Przesłanki dopuszczalności zmiany umowy w stosunku do treści oferty wskazują jednoznacznie, że zamawiający już na etapie przygotowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego musi poinformować wykonawców o możliwości zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty wraz z określeniem warunków takiej zmiany. Wskazany obowiązek ma na celu zapewnienie równego traktowania wykonawców w postępowaniu oraz zapewnia poszanowanie zasad uczciwej konkurencji.
Obowiązek informowania wykonawców już na etapie przygotowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o możliwości zmiany umowy w stosunku do treści oferty zapobiega nierównemu traktowaniu wykonawców. W praktyce to właśnie oferta (jej treść) decyduje o wyborze najkorzystniejszej oferty, a wszelkie zmiany umowy dotyczące treści oferty stanowią dyskryminację ofert innych wykonawców. Należy również podkreślić, że każda zmiana umowy, która została dokonana z naruszeniem warunków jej dopuszczalności, jest nieważna. Zatem nieważność dotyczy zmian umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, jeśli zamawiający nie przewidział takiej możliwości w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji oraz nie określił warunków takiej zmiany.