Subskrybuj nas na Youtube
Wspólnicy muszą wyrazić zgodę na to, aby ich spółka zawarła m.in. z członkiem zarządu czy rady nadzorczej umowę kredytu, pożyczki, poręczenia lub inną podobną. W praktyce powstają jednak problemy, jaką umowę można uznać za podobną do wymienionych?
Marcin Borkowski, radca prawny w GWW:
Do kategorii „podobne”, w rozumieniu art. 15 par. 1 kodeksu spółek handlowych, należy zaliczyć wszelkie umowy, w wyniku których następuje przeniesienie środków ze spółki do majątku członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurenta lub likwidatora. Do tej kategorii zaliczają się również umowy związane z udzielaniem zabezpieczeń wspomnianym osobom, z wyjątkiem zabezpieczeń rzeczowych. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego wydanego 7 marca 2017 r. (sygn. akt II CSK 349/16). Podkreślono w nim, że każda taka umowa musi wywoływać jednostronnie korzystne skutki prawne dla wskazanych członków organów lub menedżerów spółki. Osoby te muszą być rzeczywistymi beneficjentami tych umów. Przy czym bez znaczenia jest faktyczna wartość ekonomiczna świadczenia.
Sąd Najwyższy wymienił również przykłady umów podobnych do umowy kredytu, pożyczki czy poręczenia. Są nimi m.in.: umowa o przejęcie długu, umowa z dłużnikiem o zwolnienie go z obowiązku świadczenia, umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej albo umowa gwarancji. W zasadzie zakresem zastosowania art. 15 par. 1 kodeksu spółek handlowych powinny być objęte takie umowy, które mają zbliżoną konstrukcję do umów nazwanych wymienionych w tym przepisie.
Wszelkie wątpliwości związane z kwalifikacją umów muszą być rozstrzygnięte zanim spółka podejmie określoną czynność prawną. Jeżeli bowiem do dokonania danej czynności przez spółkę wymagana jest uchwała wspólników, to bez dochowania tego wymogu będzie ona nieważna. Wspólnicy mogą wyrazić zgodę przed złożeniem odpowiedniego oświadczenia dotyczącego umowy przez spółkę albo po jego złożeniu. Jednak nie powinno to być później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia. Zgoda wyrażona po złożeniu oświadczenia ma moc wsteczną od chwili podpisania umowy.