Subskrybuj nas na Youtube
Jeden ze wspólników spółki jawnej wystąpił z niej w drodze porozumienia z pozostałymi wspólnikami. Czy takie porozumienie może być podstawą wyjścia ze spółki?
Nie. Nie jest dopuszczalne opuszczenie spółki jawnej na mocy porozumienia wspólników, ponieważ przypadki wystąpienia zostały wyczerpująco określone w przepisach ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (dalej k.s.h.). Podkreślił to m.in. Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z 7 listopada 2017 r. (sygn. akt XIII Ga 639/17). Wskazał w nim, że zmiana składu osobowego wspólników jest możliwa wyłącznie w następujących sytuacjach:
● śmierci wspólnika (art. 60 k.s.h. w zw. z art. 64 par. 1 k.s.h.),
● ogłoszenia upadłości wspólnika (art. 64 k.s.h.),
● wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika (art. 61 k.s.h.),
● wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika (art. 62 par. 2 k.s.h.),
● przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce na inna osobę (art. 10 k.s.h.),
● przystąpienia nowego wspólnika (art. 32 ks.h.),
● wyłączenia wspólnika na mocy orzeczenia sądu (art. 63 par. 2 k.s.h.).
Łódzki sąd okręgowy podkreślił ponadto, że nie jest możliwe na innej drodze dokonanie zmiany składu osobowego wspólników spółki jawnej. W szczególności nie można tego zrobić na mocy porozumienia wszystkich stron umowy spółki i zgody na wystąpienie wspólnika z podmiotu ze skutkiem natychmiastowym. Sąd ten zauważył, że wprawdzie przepisy k.s.h. nie zawierają wprost takiego zakazu, jednak mamy tu do czynienia z przypadkiem tzw. regulacji negatywnej – gdy z analizy regulacji kodeksowych, dotyczących spółek osobowych oraz odnoszących się do spółki jawnej, wynika wyraźnie taka właśnie wola ustawodawcy.
Sąd wyjaśnił, że zasadniczą rolę odgrywa tu treść art. 65 par. 1 k.s.h. Zgodnie z tym przepisem w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki wartość udziału kapitałowego wspólnika albo jego spadkobiercy oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku podmiotu. SO wyjaśnił, że redakcja art. 65 k.s.h. nie zezwala stronom na przyjęcie w umowie bądź uchwale czy porozumieniu wspólników innego sposobu rozliczenia spółki z występującym wspólnikiem. Artykuł 65 par. 2 k.s.h., określając dni bilansowe, na które należy sporządzić bilans w celu ustalenia wartości bilansowej udziału kapitałowego ustępującego wspólnika, odwołuje się do przyczyn wystąpienia wspólnika z podmiotu. Wśród nich nie ma wśród porozumienia wspólników o wystąpieniu wspólnika ze spółki, ponieważ ustawodawca nie dopuszcza takiego sposobu wystąpienia z niej.
Podstawa prawna
Art. 65 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1577 ze zm.).
