W 2018 r. wszystkie duże firmy (nie tylko energetyczne), które do dnia 30 września zeszłego roku nie zrealizowały obowiązkowego audytu energetycznego mogą spodziewać się zawiadomienia o wszczęciu przeciwko nim postępowania w sprawie kary. W ramach tego postepowania Prezes URE może nałożyć na przedsiębiorcę karę stanowiącą nawet 5 proc. rocznego przychodu firmy. W praktyce może to oznaczać wielomilionowe kary za brak wykonania obowiązkowej analizy profilu zużycia i oszczędności energii.
ikona lupy />
Milena Kazanowska–Kędzierska / Media / TOMASZ BONIECKI

Audyt energetyczny przedsiębiorstwa jest procedurą polegającą na przeprowadzeniu obliczeń w zakresie proponowanych przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej oraz oszczędności energii. Obowiązek sporządzenia audytu wynika z ustawy o efektywności energetycznej z dnia 20 maja 2016 r. i spoczywa na wszystkich tzw. dużych przedsiębiorcach.

Dużym przedsiębiorcą jest każdy podmiot, który w dacie wejścia w życie ustawy (tj. 1 października 2016 r.) prowadził działalność gospodarczą i nie był mikro, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W praktyce obowiązek sporządzania audytu dotyczy przedsiębiorców, którzy w latach obrotowych 2014 r. i 2015 r.:

  • zatrudniali średniorocznie co najmniej 250 pracowników, lub
  • osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, oraz sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Co jednak szczególnie ważne obowiązek ten nie ogranicza się do przedsiębiorstw energetycznych. Spoczywa on również na firmach, które przykładowo zużywają niewielkie ilości energii, a osiągają duże, roczne obroty lub zatrudniając setki pracowników, np. na firmach outsourcingowych, doradczych, informatycznych, importerach surowców, bankach, przewoźnikach, oraz zakładach produkcyjnych.

Podmiot który nie wykonał audytu na czas, w stosunku do którego nie wszczęto jeszcze postępowania w sprawie kary, powinien rozważyć scenariusz działania polegający na realizacji ciążącego na nim obowiązku w drodze wykonania wymaganego audytu. Następnie poinformować Prezesa URE o przeprowadzeniu audytu oraz złożyć wniosek o odstąpienie od wymierzenia kary wraz ze stosownymi wyjaśnieniami. Takie zachowanie przedsiębiorcy może skutkować uniknięciem kary, ewentualnie może wpłynąć na obniżenie jej wymiaru.

Jeżeli przedsiębiorca otrzymał już zawiadomienie o wszczęciu postępowania może podjąć działania mające na celu miarkowanie wymiaru kary, prezentując logiczną oraz spójną argumentację popartą dowodami. Ukaranemu przysługuje prawo odwołania się od decyzji Prezesa URE do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Z uwagi na uzasadnione ryzyko zagrożenia wysokimi karami pieniężnymi przedsiębiorcy, których dotyczy analizowany problem powinni podjąć niezwłoczne działania mające na celu przygotowanie i wdrożenie odpowiedniej strategii prowadzącej do uniknięcia kary, ewentualnie ograniczenia jej wymiaru.

Autor: Mecenas Milena Kazanowska–Kędzierska, Prawnik Praktyki Energetyka, Surowce Naturalne i Przemysł Chemiczny w Kochański Zięba i Partnerzy