W tym roku musieliśmy zapłacić naszemu kontrahentowi zaległą fakturę wraz z odsetkami w wysokości 1150 zł. Czy zapłata odsetek oznacza automatycznie naruszenie dyscypliny finansów publicznych?
Tak nie jest. Po pierwsze, zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej: d.f.p.), naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewykonanie w terminie zobowiązania jednostki sektora finansów publicznych, w tym obowiązku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat albo oprocentowanie tych należności.
Z kolei zgodnie z ust. 2 nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych zaniechanie dotyczące obowiązku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, jeżeli zapłata odsetek lub oprocentowanie są związane z czynnościami mającymi na celu ustalenie zasadności zwrotu tych należności. W orzecznictwie regionalnych komisji orzekających podkreśla się, że samo niewykonanie zobowiązania (bez zapłaty odsetek) nie rodzi jeszcze odpowiedzialności z art. 16 ust. 1 d.f.p. Z podanego stanu faktycznego wynika jednak, że zapłata odsetek miała związek z niewykonaniem zobowiązań w terminach wynikających z faktur kontrahentów. Zatem przesłanki ustawowej odpowiedzialności w zakresie dyscypliny finansów publicznych wystąpiły.
Po drugie, również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 22 maja 2015 r. (sygn. akt V SA/Wa 379/15) zaakcentował, że: „Naruszeniem ładu finansów publicznych jest bowiem uiszczenie odsetek, kar lub opłat, a nie sam fakt niewykonania określonego zobowiązania. To tak rozumiane działanie jednostki sektora finansów publicznych zasługuje na negatywną ocenę”.
Po trzecie, w kontekście podanego stanu faktycznego, z którego wynika, że zapłacono 1150 zł odsetek, konieczne jest odwołanie się do innego przepisu ustawy o dyscyplinie finansów publicznych, a mianowicie do art. 26 ust. 1. Tam ustawodawca określił, że nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych działanie lub zaniechanie określone w art. 5–16, którego przedmiotem są środki finansowe w wysokości nieprzekraczającej jednorazowo, a w przypadku więcej niż jednego działania lub zaniechania – łącznie w roku budżetowym kwoty minimalnej. Wspomniana kwota minimalna jest określana z kolei przez odesłanie z ust. 3 ww. artykułu do przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszanego przez prezesa GUS. Wynosi ona w 2017 r. 3161,77 zł.
Zatem przyjąć można, że w podanej sytuacji, mimo zapłaty odsetek od faktury, nie doszło do naruszenia dyscypliny finansów publicznych, podana kwota 1150 zł nie przekracza bowiem kwoty minimalnej określonej na 2017 r.
Podstawa prawna
Art. 5–15, art. 16 ust. 1 i 2, art. 26 ust. 1 i 3 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 168 ze zm.).