Uczestnicy mieli okazję do zdobycia wiedzy na temat możliwości pozyskania preferencyjnego, zrównoważonego finansowania oraz praktycznych informacji dotyczących przeprowadzania transformacji.
mBank rozpoczął cykl wydarzeń, które mają pomóc przedsiębiorcom w zidentyfikowaniu szans na pozyskanie zrównoważonego finansowania na preferencyjnych zasadach. To element strategii banku zakładającej wspieranie firm w transformacji i zwiększaniu efektywności energetycznej. Spotkania mają również umożliwić poznanie dobrych praktyk oraz wymianę doświadczeń.
Ograniczenie emisji tylko pozorne
Marcin Dusiło, ekspert Forum Energii, przedstawił na wstępie konferencji w Poznaniu dane pokazujące, że w UE spadają emisje produkcyjne, ale rośnie udział emisji importowanych – czyli wynikających z konsumpcji towarów wyprodukowanych poza Unią Europejską. W Polsce ich odsetek wzrósł z 28 proc. do 36 proc. w ciągu 10 lat. Ekspert wskazał, że przenoszenie produkcji poza Europę może zwiększyć globalne emisje, bo na wielu innych rynkach, zwłaszcza azjatyckich, towarzyszy jej znacznie większa emisja gazów niż w UE.
Według danych IPCC (Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, Intergovernmental Panel on Climate Change, działającego pod auspicjami ONZ), przemysł odpowiada za 24 proc. globalnych bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych – więcej niż energetyka (23 proc.), transport (15 proc.) czy budynki (6 proc.). Uwzględniając emisje pośrednie związane z produkcją energii, udział ten jest jeszcze większy (zwiększa się do 34 proc.). Technologie ograniczające emisje – jak poprawa efektywności energetycznej, zamiana paliw czy recykling – już istnieją i stają się coraz bardziej opłacalne.
Marcin Dusiło zaznaczył, że wiele rozwiązań, oszczędzających emisje CO2, kosztuje mniej niż wynosi obecna cena zakupu uprawnień do tych emisji w unijnym systemie ETS. Ekspert argumentował, że elektryfikacja procesów przemysłowych jest znacznie efektywniejsza energetycznie niż wykorzystanie wodoru. Na przykład przemysłowa pompa ciepła osiąga sprawność wyższą niż jest w stanie zapewnić wodór.
Przemysł trudny do zdekarbonizowania
Polski przemysł odpowiada za 23 proc. PKB, zużywa 25 proc. energii w kraju i generuje 23 proc. emisji, przy zatrudnieniu na poziomie ponad 3 mln osób. Jednak jest o niemal jedną trzecią (28 proc.) bardziej energochłonny niż niemiecki i emituje pięć razy więcej CO2 na jednostkę produktu niż wynosi średnia unijna. Polska przoduje w wytwarzaniu nawozów azotowych, szkła, cementu, stali czy wodoru – branż trudnych do zdekarbonizowania. Jak zauważył Marcin Dusiło, Unia korzysta z ich produkcji, ale ciężar transformacji spoczywa na Polsce. Użycie śladu węglowego jako kryterium wsparcia (np. w dopłatach do aut we Francji) może zagrozić eksportowi – produkty z Polski mogłyby nie spełniać ustalonych wymogów.
Największy potencjał redukcji emisji mają przemysł spożywczy, papierniczy i chemiczny. Ekspert Forum Energii podkreślił, że przemysł powinien być traktowany strategicznie, a działania dekarbonizacyjne muszą być dostosowane do realiów krajowych.
mBank wspiera firmy w transformacji
Aneta Fusiara, ekspertka ds. ESG w departamencie zrównoważonych finansów bankowości korporacyjnej w mBanku pokazała w swoim wystąpieniu, że rola banku to dziś znacznie więcej niż finansowanie inwestycji. W przypadku nakładów na projekty skupione na dekarbonizacji, chodzi również o rozwój nowych produktów finansowych i aktualizację warunków finansowania premiujących działania łagodzące zmiany klimatyczne, pomoc w pozyskiwaniu dotacji UE (np. kredyt ekologiczny, ścieżka SMART), gwarancje i zabezpieczenia (np. Zielone Gwarancje KUKE), edukację (webinary, poradniki, wsparcie eksperckie), udostępnianie narzędzi analitycznych (np. kalkulator śladu węglowego) oraz pomoc w klasyfikacji inwestycji jako zrównoważonych.
Preferencyjne warunki finansowania mBanku dotyczą m.in. firm, które wyznaczyły cele klimatyczne oraz inwestycji takich jak modernizacje linii produkcyjnych i budynków, instalacji OZE, czy pomp ciepła. mBank chce być partnerem transformacyjnym – nie tylko kredytodawcą.
Natomiast korzyści z transformacji obejmują niższe koszty operacyjne, większą konkurencyjność, dostęp do przetargów, nowych rynków, spełnienie wymogów regulacyjnych i kontraktowych.
Zielony leasing
Sebastian Zientara, dyrektor departamentu aktywów zielonych w mLeasingu, omówił ofertę leasingową przygotowaną dla klientów zainteresowanych transformacją energetyczną połączoną z redukcją kosztów mediów i emisji CO2. Obejmuje ona niskie wkłady własne (0-10 proc.), długi okres spłaty (do 108 miesięcy), uproszczone decyzje kredytowe do 3 mln zł. Finansowane mogą być instalacje OZE, magazyny energii, urządzenia wspierające produkcję ciepła (kogeneracja, pompy ciepła), produkcję chłodu oraz gospodarkę obiegu zamkniętego (maszyny do recyklingu).
Na przykładzie zakładu przetwórstwa tworzyw (PET, PP, HDPE) Sebastian Zientara pokazał, że inwestycja warta 10 mln zł może przynieść 2,8 mln zł rocznych oszczędności i dodatkowy 1 mln zł z białych certyfikatów. Leasing operacyjny wymaga niższego wkładu niż gotówkowe finansowanie (90 tys. zł vs 900 tys. zł) i przynosi korzyści podatkowe.
Zmiany w praktyce
Konferencję zwieńczył panel, w którym zasiedli praktycy biznesu zaangażowani w dekarbonizację oraz przedstawiciele firm specjalizujących się doradztwie w tym zakresie. Dyskusję prowadziła dr Magdalena Andrejczuk, dyrektorka departamentu zrównoważonych finansów w mBanku.
Dr Kinga Podraza-Myszkowska z Zakładu Poligraficznego POL-MAK przedstawiła kompleksowe działania firmy w zakresie transformacji energetycznej, za które firma została nagrodzona tytułem Lidera Transformacji Energetycznej. Wśród kluczowych inicjatyw znalazły się: modernizacja systemu oświetlenia, montaż instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła, a także rozwój i modernizacja parku maszynowego. Całość tych działań została wsparta poprzez przemyślaną strategię zakupową energii i gazu ziemnego, aktywny udział w programie DSR (Demand Side Response) oraz wykorzystanie białych certyfikatów.
Marta Szymborska z GS1 Polska mówiła o roli standardów GS1 w zrównoważonym rozwoju i cyfryzacji. Kody 2D od GS1 mogą zawierać nie tylko datę ważności, ale także przyczyniają się do lepszego monitorowania krótkiego okresu przydatności produktów do spożycia. Przyszłością są cyfrowe paszporty produktowe zawierające m.in. dane o składzie, pochodzeniu i wpływie środowiskowym. GS1, organizacja not-for-profit, wspiera firmy w identyfikacji, gromadzeniu i współdzieleniu danych – również tych dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Z kolei Artur Stolarski z GLOSBE (Grupa Clip) opisał inwestycje w klaster energetyczny (8 MW instalacji PV, 4 MW wysokosprawnej kogeneracji), oraz planowane magazyny energii (20 MWh). Clip Group zbudował największe miasteczko logistyczne z terminalem intermodalnym w Europie Środkowej zasilane z odnawialnych źródeł energii.
Natomiast Bartosz Kowal z Energy Solution i Adrian Kimnes z Avrii mówili o znaczeniu audytów energetycznych, danych oraz o planowanych w III kwartale tego roku zmianach legislacyjnych (audyt obowiązkowy dla firm zużywających powyżej 10 TJ, czyli 2,67 GWh jako średnia z 3 ostatnich lat). Avrii oferuje nowoczesne systemy energetyczne i magazyny energii z naciskiem na bezpieczeństwo danych. Energy Solution natomiast wspomaga przedsiębiorstwa w szeroko pojętej transformacji energetycznej.
Dyskusja i cała konferencja pokazały, że transformacja energetyczna jest nie tylko konieczna, ale i opłacalna – również dla MŚP – jeśli towarzyszy jej wsparcie finansowe, doradcze i technologiczne. Jest to proces, który może przynosić firmom korzyści wizerunkowe oraz środowiskowe, ale przede wszystkim realne oszczędności i przewagę konkurencyjną.
Podkreślano również znaczenie współpracy międzysektorowej dla efektywnej transformacji – energetyka, przemysł, sektor finansowy i IT muszą działać wspólnie. Równie ważna jest transparentność i raportowanie. Firmy, które potrafią przedstawić swój wpływ na środowisko i jasno komunikować postępy, są bardziej wiarygodne dla inwestorów i klientów.
Jak podkreślano, nowe regulacje – takie jak obowiązek liczenia i raportowania śladu węglowego czy cyfrowe paszporty produktów – wymuszą na firmach w całej Europie zrównoważone działania i transparentność.
mBank daje narzędzia pozwalające na przygotowanie się do tej nowej sytuacji. Wnioski płynące z konferencji są jednoznaczne: transformacja już trwa, a ci, którzy zaangażują się w nią teraz, będą liderami w przyszłości.
Kolejna konferencja odbędzie się we wrześniu.
________________________________________________________
Dekarbonizacja przemysłu się opłaca
Zrównoważone inwestycje otwierają nam drogę do nowych rynków oraz większych zamówień. Dodatkowo, mamy dostęp np. do preferencyjnych kredytów. Odpowiedzialne inicjatywy pozytywnie wpływają też na zaangażowanie pracowników – mówi Dariusz Makowiak, członek zarządu Zakładu Poligraficznego POL-MAK. Dodaje, że takie projekty zwiększają również atrakcyjność firmy w oczach klientów i interesariuszy.
Inwestycje w poprawę efektywności energetycznej przynoszą firmie wymierne korzyści nie tylko w postaci obniżenia zużycia energii i redukcji kosztów operacyjnych, ale także wpływają korzystnie na środowisko naturalne i społeczność poprzez ograniczanie emisji. Uzyskanie białych certyfikatów stanowi dodatkową zachętę do wdrażania takich rozwiązań. Są to instrumenty, dzięki którym firma może uzyskać zwrot z inwestycji w postaci praw majątkowych, mogących być przedmiotem obrotu – podobnie jak inne aktywa. Tym samym białe certyfikaty nie tylko wspierają zrównoważony rozwój, ale także bezpośrednio poprawiają rentowność i konkurencyjność przedsiębiorstwa.
W nowoczesnych firmach produkcyjnych, gdzie tempo rozwoju jest wysokie, pracownicy są już przyzwyczajeni do dynamicznych zmian i traktują wdrażanie zrównoważonych inicjatyw jako naturalny element inwestycji oraz modernizacji. W otoczeniu, w którym zmiany są codziennością, transformacyjne rozwiązania pojmowane są po prostu jako kolejny etap rozwoju organizacji – szczególnie jeśli jasno podkreśli się korzyści dla firmy, pracowników i środowiska oraz ich zgodność z nowoczesną kulturą przedsiębiorstwa. Co więcej, zauważalny jest rosnący entuzjazm, zwłaszcza wśród młodszych pracowników, którzy pozytywnie reagują na zielone innowacje i chętnie angażują się w odpowiedzialne działania firmy.
Niższe koszty energii i efektywniejsza produkcja
Wdrożenie takich rozwiązań przynosi nam przede wszystkim wymierne oszczędności dzięki niższym kosztom energii i poprawie efektywności produkcji. Ciągła modernizacja parku maszynowego zwiększa niezawodność i ogranicza ryzyko awarii, a tym samym minimalizuje nieplanowane przestoje. Zrównoważone inwestycje otwierają nam drogę do nowych rynków oraz większych zamówień, szczególnie ze strony partnerów zagranicznych, którzy oczekują działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dodatkowo, mamy dostęp np. do preferencyjnych kredytów, co realnie obniża koszty inwestycji. Co istotne, takie inicjatywy pozytywnie wpływają na zaangażowanie pracowników, przyciągają nowych kandydatów oraz wzmacniają atrakcyjność naszej firmy w oczach klientów i interesariuszy. Już na wczesnym etapie widzimy wymierne i wizerunkowe korzyści, które przekładają się na naszą przewagę konkurencyjną i odporność na zmiany rynkowe.