Ostatni rok upłynął pod znakiem zmian będących wynikiem dostosowania i implementacji dyrektywy CSRD definiującej ramy raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie z ESRS. Jak pokazują doświadczenia tego okresu, organizacje mierzą się z wieloma wyzwaniami.

Wyzwania mają różnorodny charakter, począwszy od merytorycznej analizy łańcucha wartości, dialogu z interesariuszami i oceny kwestii istotnych według podwójnej istotności, po zaprojektowanie systemu zbierania i agregowania danych pod kątem zdefiniowania danych kluczowych do raportowania, czy wreszcie samo stworzenie raportu w tym w formacie ESEF zawierającego znaczniki XBRL.

Wyzwania związane z raportowaniem

Dotychczasowe analizy pokazują, że organizacje, które już weszły w raportowanie zgodne z ESRS dobrze radzą sobie z oceną podwójnej istotności natomiast większość deklaruje, że największym wyzwaniem jest dostosowanie systemu organizacji pod kątem oczekiwań i celów raportowania ESG. Rośnie ono wraz ze złożonością organizacji i jej procesów. Jedno z badań pokazuje, że 75 proc. organizacji jest na początkowym etapie dostosowywania struktur raportowania do koncentrowania się na istotnych kwestiach ESG a zaledwie 10 proc. zadeklarowało, że mają system zorientowany na zbieranie, zarządzanie i raportowanie data point w powiązaniu do kwestii istotnych.

Może w tym umknąć, że nie chodzi tylko o zebranie danych pod ujawnienie, a o dostosowanie działań operacyjnych do modelu IRO-PAT, tj. definiowania celów, podejmowanie działań i dobierania zasobów pod kwestie istotne adekwatnie do segmentu, linii biznesowej i lokalizacji biznesu.

To potwierdza, że najtrudniejszym obszarem jest implementacja praktyczna w organizacji i wypracowanie schematów oraz wdrożenie narzędzi, które wpisują się w cele raportowania ESG. Cele te rozszerzają się poza obowiązek napisania raportu, dane muszą być zbierane i agregowane w strukturach wpisujących się w biznes i segmenty organizacji.

Jakie są oczekiwania wobec danych

Pojawiają się pytania o bezpieczeństwo danych, spójny system raportowania, integrację różnych linii biznesowych i geograficznych, zaprojektowanie systemu przepływu informacji (work flow) z uwzględnieniem ścieżki weryfikacji (approval flow). Stawiane są oczekiwania, by dane zbierane były systematycznie, efektywnie i na bieżąco, aby z różnych źródeł automatycznie je pobierać i z jednej bazy móc zaspokoić wiele potrzeb raportowania, w tym uwzględniać systematykę taksonomii XBRL.

ESRS przez wymogi informacyjne kształtują procesowe podejście, by zbierane dane analizować w odniesieniu do wyznaczonych celów i raportować o przyjmowanych strategiach, celach i ich realizacji a to stanowi ważne pole działań dla zarządu i menadżerów. Odrębne oczekiwania wynikają z funkcji nadzorczych audytora wewnętrznego czy rady nadzorczej/komitetu audytu, te grupy chcą mieć wgląd w przebieg procesu zgodnie z wyznaczonymi założeniami.

W przekroju całego procesu niezbędne jest uwzględnienie wymagań wynikających z faktu, że system zbierania danych, proces i ujawnienia ujęte w raporcie podlegają atestacji. Funkcjonując w świecie nowych technologii naturalnym krokiem wydaje się być poszukiwanie rozwiązań informatycznych, które zaspokajają cele różnych grup interesariuszy, pozwalają na sprawne i efektywne dostosowywanie systemów zbierania danych do własnych struktur organizacyjnych i efektywne wykorzystywanie możliwości analizy i raportowania na podstawie ustrukturyzowanych danych, które zostały pozytywnie zweryfikowane.

Właściwie dobrane narzędzie zapewnia bezpieczeństwo danych, jakość oraz oszczędność czasu i wydatków. W szczególności powinno odpowiadać na potrzeby wynikające z celów zarządczych, aby zarząd i kierownicy procesu mieli narzędzie do zarządzania danymi i śledzenia postępu prac.

Dobranie narzędzia zapewniającego ślad rewizyjny, przejrzystość zaprojektowania procesu spójnie z ESRS i powiązanie ujawnień z dokumentacją źródłową oszczędzi czas i negatywne emocje we współpracy z audytorem. Narzędzie do zarządzania danymi Consolia ESG projektowane jest i rozwijane w taki sposób, by było efektywnym wsparciem w realizacji celów stawianych w raportowaniu ESG.