Rosnące oczekiwania wobec przedsiębiorców w zakresie ochrony środowiska w coraz szerszym zakresie obejmują troskę o różnorodność biologiczną i ekosystemy. Spółki należące do Grupy ORLEN należą do firm podejmujących działania z tym związane.

Bioróżnorodność to zróżnicowanie wszystkich organizmów żywych pochodzących z ekosystemów m.in. lądowych, morskich czy słodkowodnych. Dotyczy to różnorodności w obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami oraz ekosystemami (Konwencja z 1992 r., Convention on biological diversity, sporządzona podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro). Różnorodność biologiczna jest kluczowa dla funkcjonowania ekosystemów i społeczeństw na całym świecie.

Oczekiwania interesariuszy

W kontekście narastającego kryzysu bioróżnorodności (www.wwf.pl/petycje/living-planet-report-2024) gospodarki świata powinny podejmować działania w kierunku minimalizowania negatywnego wpływu na środowisko, na co wskazują m.in. Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ czy Globalne Ramy na Rzecz Bioróżnorodności. Ponadto, rosnąca świadomość ekologiczna konsumentów i inwestorów, a także krajowe i międzynarodowe regulacje już dziś zobowiązują przedsiębiorstwa nie tylko do ujawniania swojego wpływu na środowisko, lecz także opracowania strategii ochrony bioróżnorodności, która będzie zintegrowana z celami biznesowymi.

Przyjęła w ostatnim czasie Dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) i powiązane z nią Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), Dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD) czy Rozporządzenie Komisji Europejskiej EUDR dotyczące towarów i produktów, które wpływają na wylesianie i degradację lasów (EUDR), nakładają kolejne wymagania w tym zakresie.

– W obliczu narastającego kryzysu bioróżnorodności działania na rzecz ochrony i zrównoważonego zarządzania ekosystemami stają się niezbędne. Europejski standard w zakresie zrównoważonego rozwoju bioróżnorodności i ekosystemów (ESRS E4) stanowi jedno z kluczowych narzędzi umożliwiających weryfikację wpływu europejskich przedsiębiorstw na stan bioróżnorodności. Standard ten wymaga od firm – również od ORLENU – planowania, wdrażania oraz monitorowania działań ograniczających negatywny wpływ na różnorodność biologiczną i ekosystemy – mówi dr hab. inż. Arkadiusz Kamiński, dyrektor wykonawczy ds. środowiska spółki ORLEN.

Standardy raportowania (ESRS) wymagają od firm – również od ORLENU – identyfikowania obszarów o największym oddziaływaniu na ekosystemy i minimalizowania go poprzez innowacje technologiczne oraz zmiany w procesach produkcyjnych. Działania mogą obejmować np. ograniczenie wylesiania, unikanie lokalizowania inwestycji na obszarach wrażliwych pod względem bioróżnorodności, ochronę zagrożonych gatunków czy zrównoważone gospodarowanie zasobami. Kluczowe są także ciągłe monitorowanie wpływu działalności na środowisko, ocena ryzyka oraz współpraca z lokalnymi społecznościami i organizacjami pozarządowymi.

Wachlarz działań

ORLEN, jako jedna z wiodących firm w Europie Środkowo-Wschodniej, podejmuje działania na rzecz ochrony bioróżnorodności, uwzględniając globalne wyzwania związane ze środowiskiem oraz potrzebę zrównoważonego rozwoju. W 2023 r. koncern przyjął politykę bioróżnorodności, ustanawiającą ramy włączenia ochrony różnorodności biologicznej do strategii Grupy.

Ochrona bioróżnorodności została ujęta także w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Grupy ORLEN na lata 2024‒2030, w filarze środowisko. Zgodnie z zapisami do 2026 r. zostanie opracowany Plan działań na rzecz ochrony bioróżnorodności do 2030 roku dla Grupy ORLEN. Celem planu jest identyfikacja obszarów działalności o największym wpływie na środowisko, a następnie zaproponowanie działań, mających na celu jego ograniczanie zgodnie z zasadą hierarchii łagodzenia (w pierwszej kolejności unikanie i minimalizowanie, a dopiero w sytuacjach, gdy oddziaływanie jest nieuniknione, przywracanie i kompensacja).

– Nasza strategia, związana z ochroną zasobów naturalnych, polega w pierwszej kolejności na działaniach pozwalających unikać negatywnego wpływu na środowisko. Gdy nie jest to możliwe, kierujemy się zasadą, aby minimalizować oddziaływanie poprzez zabudowę specjalnych instalacji i wdrażanie nowych technologii, a w dalszej kolejności podejmujemy działania kompensacyjne. Prowadzimy działania edukacyjne dla naszych pracowników i interesariuszy – wyjaśnia dr hab. inż. Arkadiusz Kamiński.

ORLEN wprowadza także innowacyjne technologie, mające ograniczać negatywny wpływ działalności przemysłowej na środowisko. Wśród nich znajdują się inicjatywy takie jak Aqua (mająca na celu optymalizację zużycia wody oraz odzyskiwanie wody użytej przy produkcji) czy projekt Blue Bridge (odzyskiwanie wody ze ścieków komunalnych z Płocka i wykorzystanie jej w celach technologicznych realizowanych na terenie zakładu).

Jednym z priorytetów ORLENU jest edukacja i zwiększanie świadomości w zakresie zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Spółki Grupy ORLEN organizują szereg akcji skierowanych zarówno do pracowników, jak i lokalnych społeczności. Przykładem są usuwanie inwazyjnego gatunku nawłoci kanadyjskiej w Kampinoskim Parku Narodowym (akcja zrealizowana w czerwcu 2024 r. przez Fundację ORLEN pod nadzorem leśniczego) w ramach wolontariatu pracowniczego czy kontynuowane od wielu lat akcje ekologiczne połączone z zarybianiem Wisły.

ORLEN każdego roku publikuje szczegółowe raporty dotyczące danych niefinansowych zgodnie ze standardem GRI (standard GRI 11 dla sektora Oil and Gas) dotyczących m.in. położenia aktywów względem obszarów chronionych czy listy gatunków zagrożonych, zidentyfikowanych na obszarze oddziaływania organizacji. W 2025 r. opublikowany zostanie pierwszy raport CSRD opisujący szeroko kwestie związane z bioróżnorodnością.

Materiał z serwisu partnerskiego Biznes i Klimat