Szalejące ceny energii i surowców energetycznych wzmogły zainteresowanie fotowoltaiką, pompami ciepła, wiatrakami i innymi źródłami taniej zielonej energii. Jak sfinansować takie inwestycje w realiach wysokich stóp procentowych?
Największe banki komercyjne w Polsce mocno angażują się w finansowanie projektów OZE – zwłaszcza farm fotowoltaicznych i wiatrowych.
– Skupialiśmy się dotąd na segmencie dużych inwestycji związanych z wytwarzaniem energii, finansując projekty generujące ponad 2 mln MWh mocy ze słońca i wiatru – opowiada Tomasz Niewola, dyrektor departamentu finansowania strukturalnego i mezzanine w mBanku.
Podkreśla on, że obecnie bank rozszerza ofertę finansowania mniejszych projektów przede wszystkim dla autoproducentów i farm fotowoltaicznych o mocy znamionowej do 5 MW.
– Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą też korzystać z oferty leasingowej – dodaje.
Wyjaśnia, że coraz więcej przedsiębiorców czuje potrzebę inwestowania w zieloną energię nie tylko dlatego, że chce obniżyć koszty, czy (jak wcześniej bywało) budować wokół ESG sympatyczny przekaz marketingowy, ale z tego powodu, że zaangażowanie w poprawę efektywności energetycznej i obniżenie emisji staje się dla nich koniecznością. Dotyczy to zwłaszcza eksporterów do Unii Europejskiej.
– Ich odbiorcy sprawdzają dostawców pod kątem ESG i wybierają tych stosujących zieloną energię. My, jako instytucja finansowa, także preferujemy takich inwestorów. Wkrótce będą to robić wszyscy – ocenia Tomasz Niewola. Dodaje, że mniejsi inwestorzy, dysponujący ograniczonym kapitałem, chętnie sięgają po różnego rodzaju dofinansowania i dotacje, dlatego też środki unijne w 2023 r. będą istotnym elementem wsparcia inwestycji związanych z transformacją energetyczną przedsiębiorstw. Banki oprócz własnego finasowania coraz częściej oferują klientom wsparcie w pozyskaniu pieniędzy z UE.
Dla firm i nie tylko
Przedsiębiorcy zainteresowani inwestowaniem w źródła i magazyny zielonej energii oraz inne rozwiązania wpisujące się w transformację energetyczną, powinni się zainteresować preferencyjnymi pożyczkami oferowanymi przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).
Od 1 lutego NFOŚiGW ogłosił nabór do czwartej edycji programu Energia Plus. W jego ramach przedsiębiorcy mogą się ubiegać o dofinansowanie do fotowoltaiki i innych instalacji odnawialnych źródeł energii, jak pompy ciepła czy turbiny wiatrowe, kolektory słoneczne oraz małe elektrownie wodne. Możliwe jest też sfinansowanie magazynu energii zintegrowanego ze źródłem instalowanym w ramach projektu. Można pożyczyć od 0,5 do 500 mln zł (do 85 proc. kosztów kwalifikowanych). Na warunkach preferencyjnych oprocentowanie wynosi WIBOR 3M + 50 pkt bazowych, czyli dziś niespełna 7,5 proc., gdy w bankach komercyjnych przy zielonych pożyczkach RRSO sięga ok. 12 proc. Warto sprawdzić także ofertę pożyczek oferowanych przez WFOŚiGW w poszczególnych regionach.
BGK oferuje mikro, małym i średnim firmom Gwarancję Biznesmax z dotacją – do 80 proc. wartości kredytu. To bezpłatne zabezpieczenie spłaty kredytu na realizację projektu inwestycyjnego. Atrakcją jest tu możliwość otrzymania zwrotu znacznej części zapłaconych odsetek. W kilku regionach BGK udziela też przedsiębiorcom symbolicznie oprocentowanych pożyczek na podniesienie efektywności energetycznej i OZE.
Ciekawym rozwiązaniem jest finansowanie inwestycji w OZE za pomocą abonamentu. Firma oferująca fotowoltaikę lub pompy ciepła pożycza przedsiębiorcy pieniądze na zakup swoich produktów i usług. Formalności są uproszczone, a umowa przejrzysta i przyjazna. Nie potrzeba wkładu własnego. Abonament zaczyna się płacić dopiero w momencie, gdy instalacja działa. Obejmuje on wszystkie koszty, w tym ubezpieczenie i serwis, a wysokość jest stała, niezależna od inflacji, WIBOR-u itp.
Coraz więcej firm fotowoltaicznych oferuje przedsiębiorcom finansowanie w modelu PV as a service: przedsiębiorca udostępnia działkę, a firma dobiera moc systemu do jego potrzeb, robi projekt, uzyskuje wymagane pozwolenia, a następnie za swoje pieniądze stawia instalację, ubezpiecza ją i serwisuje; przedsiębiorca z niej korzysta, płacąc co miesiąc opłatę dzierżawną obliczaną na podstawie szacowanego wolumenu produkcji energii. W czasie trwania umowy przedsiębiorca może wykupić instalację.
Dla wspólnot, spółdzielni mieszkaniowych i TBS-ów rząd przygotował program z dopłatami do fotowoltaiki w budynkach wielorodzinnych. Nabór wniosków rusza 1 lutego 2023 r. w Banku Gospodarstwa Krajowego. Dofinansowanie wyniesie do 50 proc. kosztów. Pieniądze można przeznaczyć na zakup, montaż lub budowę nowej instalacji OZE, modernizację, w wyniku której zainstalowana moc wzrośnie o co najmniej jedną czwartą, instalacje wspomagające (magazyny energii, pompy ciepła itp.).
Finansowanie rozwoju OZE na terenach wiejskich przewiduje program „Energia dla wsi”. Środki rozdziela NFOŚiGW. Pierwszy nabór ruszył 25 stycznia. Rolnicy dostaną dotacje i atrakcyjne pożyczki na budowę i rozbudowę fotowoltaiki, biogazowni, wiatraków, małych elektrowni wodnych oraz magazynów energii.
Co dla osób prywatnych
W korzystnej sytuacji są w 2023 r. zainteresowane transformacją energetyczną osoby prywatne. Dofinansowanie mogą uzyskać z kilku źródeł. Największe środki zapisano w sztandarowym rządowym programie „Czyste powietrze”. Przeszedł on w ostatnich latach gruntowne zmiany: uproszczono sposób wypełniania i składania wniosków (w wielu gminach pomagają w tym lokalni doradcy – warto korzystać z ich wsparcia), skrócono terminy oczekiwania na decyzję, wprowadzono możliwość wypłaty środków przed rozpoczęciem inwestycji. W najnowszej wersji – obowiązującej od 3 stycznia – rząd podwyższył progi dochodowe, dzięki czemu ze wsparcia skorzysta więcej osób.
Z programu „Czyste Powietrze 2023” można sfinansować m.in. zakup i montaż pompy ciepła, kotła gazowego, olejowego, zgazowującego drewno lub pellet drzewny, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, mikroinstalację fotowoltaiczną, instalację c.o. i ciepłej wody użytkowej, ogrzewanie elektryczne, podłączenie do sieci ciepłowniczej, ocieplenie ścian i stropów, stolarkę okienną i drzwiową. Wsparcie obejmuje także audyt energetyczny. Osoby o dochodzie do 135 tys. zł rocznie chcące zamontować pompę ciepła z fotowoltaiką dostaną nawet 66 tys. zł (jeśli zdecydują się na kompleksową termomodernizację). Te o najniższych dochodach mogą liczyć na 99 tys. zł.
Jeśli ktoś nie kwalifikuje się do programu „Czyste powietrze”, powinien zwrócić uwagę na inny popularny program: „Mój prąd”. Jego czwarta edycja przewiduje dotację do instalacji o mocy od 2 do 10 kW dla osób fizycznych wytwarzających energię elektryczną na własne potrzeby i może wynieść łącznie nawet 31 tys. zł. Wsparcie obejmuje: instalacje PV (do 7 tys. zł), magazyny energii (do 16 tys. zł), magazyny ciepła (do 5 tys. zł) i systemy zarzadzania energią EMS/HEMS (do 3 tys. zł). Nabór wniosków przedłużono do końca marca 2023 r.
Właściciele nowych budynków jednorodzinnych mogą uzyskać dofinansowanie do zakupu i montażu pomp ciepła z kolejnego rządowego programu – „Moje ciepło”. Dotacja wynosi tu do 30 lub 45 proc. kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 21 tys. zł.
Poważne wsparcie dla inwestycji w OZE stanowi ulga termomodernizacyjna. Przysługuje właścicielom lub współwłaścicielom domów jednorodzinnych, którzy wymienili źródło ciepła, ocieplili budynek, zamontowali fotowoltaikę. Można odliczyć od dochodu nawet 53 tys. zł, a w przypadku małżonków dwa razy tyle – w ciągu kolejnych 6 lat.
Warto przyjrzeć się również kompleksowej ofercie czołowych graczy na rynku fotowoltaiki i pomp ciepła, gdyż obejmuje ona niemal zawsze nie tylko audyt energetyczny, ale i doradztwo w uzyskaniu finansowania, również poza wymienionymi już źródłami. Można tu natrafić na rozwiązania innowacyjne, pozwalające w niepewnych czasach spłacać inwestycję, np. w formie abonamentu.
Gdzie szukać informacji
Wybrane programy rządowe dla osób prywatnych:
czystepowietrze.gov.pl
mojprad.gov.pl
mojecieplo.gov.pl
UIga termomodernizacyjna:
www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-termomodernizacyjna
__________________________________________________
Finansujemy inwestycje związane z ESG
/>
W przyjętej strategii ESG do 2025, bank zdecydował się włączyć w finansowanie transformacji energetycznej. Oznacza to, że przedsiębiorcy chcący realizować projekty m.in. w zakresie poprawy efektywności energetycznej, zmiany źródła energii z nieodnawialnej na odnawialną, gospodarki o obiegu zamkniętym, mogą szukać finansowania w mBanku.
Jednym z warunków stawianych przez mBank, aby uzyskać finansowanie na rzecz zrównoważonego rozwoju, jest potwierdzenie, że przedsiębiorca działa zgodnie z zasadą „Nie czyń znaczących szkód”. Tym samym przedsiębiorca potwierdza, że zaplanowany przez niego projekt nie wpływa negatywnie na żaden z celów środowiskowych.
Przedsiębiorcy, realizujący projekty mające pozytywny wpływ na środowisko powinni również pamiętać, jak ważne są podstawowe prawa pracownicze i prawa człowieka. Należy bowiem mieć na uwadze, że zrównoważona działalność spółki nie może odbywać się z naruszeniem obszaru społecznego i ładu korporacyjnego.
Bank jest również przygotowany do finansowania inwestycji w ramach Programu FENG, w tym do udzielania promes oraz umów kredytowych na Kredyt Technologiczny (podpisana umowa o współpracy z BGK). To działanie może być świetnym źródłem finansowania nowych technologii mających na celu realizację ekoinnowacji przez przedsiębiorstwa sektora MSP.
Z niecierpliwością czekamy też na kolejne działanie w ramach Programu FENG, czyli kredyt ekologiczny, którego celem będzie zwiększenie efektywności energetycznej przedsiębiorców sektora MSP i MID CAP o co najmniej 30%.
Aby realizować projekty na rzecz zrównoważonego rozwoju, można posiłkować się finansowaniem komercyjnym i zabezpieczyć jedną z gwarancji BGK. mBank oferuje swoim klientom sektora MSP, kredyty, które mogą zabezpieczyć gwarancją BiznesMax. Klient mający zabezpieczenie kredytu w formie tej gwarancji może uzyskać dopłatę do oprocentowanie w pierwszym roku do 8% oraz do 4% w dwóch kolejnych latach. Aby ubiegać się o to zabezpieczenie projekt musi spełnić jedno z kryteriów podmiotowych lub przedmiotowych (w tym kryteria ekologiczne).
mBank ma szeroką ofertę dla projektów mających na celu działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, gdyż proces transformacji energetycznej i przejście na rozwój zrównoważony jest jednym z jego filarów. Chcemy aby przedsiębiorcy myśląc o zrównoważonym finansowaniu myśleli o mBanku jako partnerze, który nie tylko sfinansuje inwestycje ale również zapewni niezbędną wiedzę w tym zakresie.