Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy mającej usprawnić mechanizm finansowania programu budownictwa socjalnego i komunalnego - podała w czwartek Kancelaria Prezydenta RP. Obejmuje bezzwrotne wsparcie rozwoju budownictwa zaspakajającego potrzeby mieszkaniowe osób o najniższych dochodach.

Chodzi o ustawę o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych. Ma ona na celu usprawnienie mechanizmu finansowania programu budownictwa socjalnego i komunalnego obejmującego bezzwrotne finansowe wsparcie z budżetu państwa udzielanego przede wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego oraz organizacjom pożytku publicznego na rozwój budownictwa zaspakajającego potrzeby mieszkaniowe osób o najniższych dochodach (budownictwo gminne).

Ustawa m.in. doprecyzowuje zasady rozwiązania przez najemcę umowy najmu uwzględniającej całkowite rozliczenie partycypacji oraz zasad rozliczenia partycypacji po śmierci najemcy. Uchyla też przepis, zgodnie z którym gminy oraz inne gminne osoby prawne mają możliwość zarządzania nieruchomościami należącymi do gminnego zasobu nieruchomości na rzecz umożliwienia zarządzania nieruchomościami wspólnot przez Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową - przekazano w informacji biura prasowego KPRP.

Przepisy wprowadzają także możliwość: udziału powiatów w korzystaniu z finansowania przedsięwzięć infrastrukturalnych, obejmujących tworzenie niezbędnej infrastruktury technicznej lub infrastruktury społecznej pod warunkiem powiązania przedsięwzięcia z realizacją jednego z przedsięwzięć lub inwestycji o charakterze mieszkaniowym wskazanym w ustawie; jednokrotnej zmiany warunków umowy zawartej pomiędzy BGK z beneficjentem wsparcia w zakresie wysokości finansowego wsparcia w przypadku wzrostu kosztów przedsięwzięcia nie więcej niż o 10 proc.

Ustawa określa ponadto maksymalną pulę środków w ramach łącznego limitu wydatków na program finansowania budownictwa socjalnego i komunalnego, jak też wprowadza zasadę rozpatrywania wniosków złożonych w danym roku kalendarzowym do końca września oraz rozpatrywanie wniosków niezakwalifikowanych w danym roku ze względu na brak środków w kolejnym roku.

Nowe przepisy wprowadzają "obowiązek zwrotu niewykorzystanych środków z Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa w przypadku niezrealizowania przez Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową (SIM) usługi publicznej", której realizacja została jej powierzona przez gminę w zamian za środki pochodzące z funduszu albo przeznaczenie ich na realizację innego przedsięwzięcia obejmującego budownictwo komunalne, mieszkania na wynajem, infrastrukturę społeczną lub komunalną infrastrukturę techniczną.

W ustawie zawarto zabezpieczenie na wypadek wystąpienia ujemnych stóp procentowych m.in. w zakresie programu społeczne budownictwo czynszowe (SBC) wprowadzono regulacje, które ograniczą wpływ sytuacji na rynkach finansowych na możliwość dalszego udzielania preferencyjnych kredytów ze środków własnych przez BGK"; oraz w zakresie rozliczania dopłat/nadwyżek do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej w przypadku spadku poziomu stopy referencyjnej do stawek ujemnych, wprowadzono regulację polegającą na określeniu minimalnego poziomu wartości stopy referencyjnej na 0 proc. "Dzięki tej zmianie w przypadku wystąpienia ujemnych stóp procentowych rozliczeniu z Funduszem Dopłat będzie podlegać kwota w maksymalnej wysokości odsetek spłaconych przez kredytobiorcę" - wskazano.

Natomiast w zakresie programu „Rodzina na Swoim” doprecyzowano, że dopłata do preferencyjnego kredytu będzie stosowania wyłącznie w przypadku, gdy zostaną naliczone należne odsetki. Ma to pozwolić - jak zaznaczono - na uniknięcie stosowania dopłat w przypadku braku naliczania części odsetkowej.

Jak zwrócono uwagę, ustawa wprowadza też: zmianę przepisów w zakresie funkcjonowania Funduszu Dopłat - uchylono przepis o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej, zgodnie z którym po spłacie ostatniego kredytu o stałej stopie procentowej oraz ostatniego kredytu preferencyjnego "środki Funduszu Dopłat podlegają odprowadzeniu do budżetu państwa"; a także zmianę ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości(KZN).

Dodano, że w zakresie ustawy z 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości, zaproponowane modyfikacje rozszerzają natomiast "katalog podmiotów uprawnionych do zbywania nieruchomości na zasadach tej ustawy z rozliczeniem +lokal za grunt+ o powiaty".

Ponadto wprowadzono zmiany w ustawie z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Obejmują one m.in. "uprawnienia dla gmin do wydłużenia w drodze uchwały (ponad ustawowe 3 miesiące) okresu, za który osoby ubiegające się o lokal z gminnego zasobu mieszkaniowego zobowiązane będą wykazać w deklaracji wysokość dochodu". Wyjaśniono, że jeżeli dana gmina nie podejmie uchwały, wówczas zastosowanie będzie miał termin wskazany w ustawie, tj. 3 miesiące.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem: art. 1 i art. 30, które wchodzą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia; art. 25 i art. 42, które wchodzą w życie po upływie 6 tygodni od dnia ogłoszenia; art. 27 i art. 43, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia; art. 28, który wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2022 r. - poinformowano. (PAP)

autorka: Magdalena Jarco