Efekty realizacji Krajowego Planu Odbudowy odczuje każdy obywatel - podkreślił minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda. Kierowane przez niego ministerstwo będzie koordynować współpracę resortów w procesie wdrożenia 54 inwestycji i 48 reform w ramach KPO.
Jak podało MFiPR, wynegocjowane w Brukseli bezzwrotne środki w wysokości 106,9 mld zł i 51,6 mld zł zaciąganych na preferencyjnych warunkach pożyczek zostaną zainwestowane w sposób ściśle określony w Krajowym Planie Odbudowy (KPO). Ministerstwo funduszy będzie koordynować współpracę kilkunastu resortów w procesie przygotowania i wdrożenia 48 reform i 54 inwestycji.
"Efekty realizacji Krajowego Planu Odbudowy odczuje każdy obywatel. Będą to inwestycje i reformy, które mają pomóc skutecznie stawić czoło wyzwaniom demograficznym, zmianom klimatu, umożliwić Polakom uczestniczenie w tworzeniu i korzystaniu z nowych technologii oraz korzystanie z rozwiązań cyfrowych" – podkreślił minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.
KPO składa się z sześciu części, w tym pięciu tematycznych: odporność i konkurencyjność gospodarki; zielona energia i zmniejszenie energochłonności; transformacja cyfrowa; efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia; zielona, inteligentna mobilność, i jednego instytucjonalnego: poprawa jakości instytucji i warunków realizacji Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Ministerstwo informuje, że w ramach KPO będzie kontynuowana reforma prawa gospodarczego, której celem jest ograniczenie obciążeń regulacyjnych i administracyjnych dla przedsiębiorców. "Efektem przyjęcia tzw. tarczy prawnej będzie przyspieszenie wydawania decyzji i likwidacja barier utrudniających rozwój przedsiębiorczości. Tarcza prawna zmniejszy nadmierną biurokrację, ułatwi firmom inwestowanie, dywersyfikację działalności, będzie wspierać rozwój gospodarczy po pandemii" - wskazuje MFiPR.
Zgodnie z informacją resortu funduszy i polityki regionalnej KPO sfinansuje również nowe miejsca w żłobkach i klubach dziecięcych. Powstanie jeden spójny system tworzenia i wspierania instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Reforma ma poprawić sytuację rodziców na rynku pracy.
Dzięki środkom z KPO będzie możliwa wymiana jeszcze większej liczby źródeł ciepła wpływających negatywnie na jakość powietrza - zapewnia MFiPR. Środki z Funduszu Odbudowy posłużą też do przyłączenia co najmniej 931 tys. gospodarstw domowych do internetu o przepustowości nie niższej niż 100 Mb/s. Ponadto do szkół zostaną dostarczone przenośne komputery z niezbędnym oprogramowaniem do użytku nauczycieli, dzięki czemu każde dziecko, w nawet najmniejszej miejscowości, będzie miało równy dostęp do edukacji - zakłada KPO.
Według MFiPR w ramach reformy służby zdrowia w 300 szpitalach zostanie zakupiony nowy sprzęt, a w 280 szpitalach zostanie poprawiona infrastruktura. Zaplanowano też środki na poprawę warunków podróżowania koleją, a także poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, m.in. poprzez przebudowę miejsc niebezpiecznych, budowę drogowych obwodnic i instalację automatycznych urządzeń rejestrujących.
Komisja Europejska zaakceptowała w środę polski Krajowy Plan Odbudowy (KPO). To krok w kierunku wypłaty przez UE 23,9 mld euro dotacji i 11,5 mld euro pożyczek w ramach Funduszu Odbudowy. Żeby te środki trafiły do Polski, KPO musi zostać jeszcze przyjęte przez Radę, co stanie się prawdopodobnie 17 czerwca. Jak dotąd KE wydała pozytywne decyzje w sprawie krajowych planów 25 z 27 państw członkowskich.
(PAP)
"Odporność i konkurencyjność gospodarki".
W ramach tej części KPO m.in. będzie kontynuowana reforma prawa gospodarczego, "aby dalej ograniczać obciążenia regulacyjne i administracyjne dla przedsiębiorców".
Stwierdzono, że efektem przyjęcia tzw. tarczy prawnej będzie "likwidacja barier krępujących przedsiębiorczość oraz przyspieszenie wydawania decyzji". Ma to zlikwidować nadmierną biurokrację, ułatwić firmom inwestowanie, dywersyfikację działalności i wpierać rozwój gospodarczy po pandemii.
"Przeznaczamy 1,3 mld zł na przygotowanie terenów inwestycyjnych pod potrzeby kluczowych dla gospodarki inwestycji" - przekazało MFiPR. Jak wyjaśniono, będzie to polegało na: scaleniu gruntów, uregulowaniu kwestii technicznych i prawnych, doprowadzeniu niezbędnej infrastruktury (woda, gaz, energia) oraz budowie powierzchni produkcyjnych i magazynowych na cele przemysłowe lub usługowe. "Skorzystają na tym poszczególne regiony, a w nich m.in. potrzebujące inwestycji miasta średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze wraz z otaczającymi je gminami" - wskazano.
Z kolei inwestycja we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym z budżetem 0,7 mld zł ma przyczynić się do zmniejszenia "presji działalności człowieka na środowisko, nie hamując przy tym rozwoju gospodarczego". "Transformacja małych i średnich przedsiębiorstw w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym oznacza stosowanie zielonych technologii, wzrost produktywności, tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, zwiększone wykorzystanie surowców wtórnych oraz oszczędności energetyczne (zmniejszenie energochłonności)" - wyjaśniono.
Dodano, że powstanie jeden spójny system tworzenia i wspierania instytucji opieki nad dziećmi w wieku do trzech lat. "Reforma ta poprawa sytuację rodziców na rynku pracy poprzez zwiększenie liczby miejsc w żłobkach, a także ich przystępność cenową i jakość opieki" - przekazał resort. Powiązana z reformą inwestycja o wartości 1,7 mld zł ma pozwolić sfinansować utworzenie 47,5 tys. nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat trzech.
Odnosząc się do głównych efektów inwestycji w ramach "Odporności i konkurencyjność gospodarki" MFiPR wskazało na: 4,2 ha terenów inwestycyjnych; wsparcie firm i pracowników; 47,5 tys. miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych; nowe produkty i usługi. Jedną z części Krajowego Planu Odbudowy jest "Odporność i konkurencyjność gospodarki".
Za opracowanie tego filaru KPO odpowiedzialne są: Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. (PAP)
"Zielona energia i zmniejszenie energochłonności"
Budżet części dotacyjnej to 25,5 mld zł, a w części pożyczkowej 36,7 mld zł.
MFiPR wskazało również, że za realizację projektu odpowiedzialne będą: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Resort wymienił też reformy i inwestycje, które będą realizowane w ramach projektu "Zielona energia i zmniejszenie energochłonności". To m.in. nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej, reforma systemu finansowania mieszkalnictwa, aktualizacja Krajowego Programu Ochrony Powietrza.
Dodano, że uruchomiony w 2018 r. rządowy Program Czyste Powietrze zapoczątkował likwidację tzw. kopciuchów i wymianę źródeł ciepła na rozwiązania ekologiczne. MFiPR zaznaczyło, że dzięki środkom z KPO w wysokości 14,3 mld zł będzie możliwa wymiana jeszcze większej liczby źródeł ciepła wpływających negatywnie na jakość powietrza. W działaniu tym mieści się: wymiana nieefektywnych źródeł służących do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody użytkowej, termomodernizacja budynków mieszkalnych, instalacja paneli fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych.
"1,3 mld zł przeznaczymy na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację energetyczną wraz z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań instalacyjnych dla budynków oświatowych. Kolejne 0,3 mld zł wydamy na kompleksową modernizację energetyczną bibliotek i domów kultury na terenie całego kraju" - wyliczyło MFiPR.
Podkreślono, że dzięki KPO fundamentem polskiej energetyki mogą stać się morskie farmy wiatrowe na Bałtyku. Przypomniano, że już w lutym 2021 r. weszła w życie ustawa o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Zwrócono uwagę, że zarezerwowane na ten cel środki finansowe z KPO w wysokości prawie 15,6 mld zł wyraźnie pokazują na skalę przedsięwzięcia. Planowana do uruchomienia do 2026 roku moc uzyskana o ilości 1500 MW będzie największym źródłem energii odnawialnej w Polsce - stwierdziło MFiPR.
Resort zakłada, że dzięki funduszom z KPO na zieloną energię i zmniejszenie energochłonności powstanie 33,9 tys. nowych przyłączy w zakresie infrastruktury wodociągowej, morskie farmy wiatrowe o mocy 1500 MW, nastąpi wymiana 791,2 źródeł ciepła w budynkach jednorodzinnych, modernizacja energetyczna 332 budynków placówek oświatowych, modernizacja lub budowa 320 km sieci elektroenergetycznej, a 2,5 mln hektarów gruntów rolnych i leśnych skorzysta z ulepszonej retencji wody.
Ministerstwo poinformowało, że zaplanowane w KPO reformy oraz inwestycje mają przestawić polską gospodarkę po pandemii Covid-19 na nowe tory rozwoju, by mogła sprostać wyzwaniom demograficznym, zmianom klimatu oraz wyzwaniom dotyczącym tworzenia i korzystania z nowych technologii. Wynegocjowane z KE w ramach KPO bezzwrotne środki to 106,9 mld zł oraz 51,6 mld zł zaciąganych na preferencyjnych warunkach pożyczek - zaznaczono. (PAP)
"Transformacja cyfrowa"
Budżet dotacyjny tej części KPO to - jak podało MFiPR - 12,5 mld zł, a pożyczkowy - 9,4 mld zł.
Jak zapewnił resort funduszy, środki te posłużą zwiększeniu skali zastosowań cyfrowych w sferze publicznej, gospodarce i społeczeństwie. "Będziemy uruchamiać nowe e-usługi publiczne, publiczne platformy danych, systemy informatyczne. Będziemy też jednocześnie podnosić kompetencje cyfrowe obywateli" - wskazano. Służyć temu ma przyjęcie Programu Rozwoju Kompetencji Cyfrowych, "określającego zarządzanie rozwojem kompetencji i edukacji cyfrowej oraz wsparcie kompetencji cyfrowych obywateli i pracowników różnych sektorów gospodarki w perspektywie do 2030 r." - dodano. "Planujemy przeszkolić 380 tys. osób" - dodano.
Resort przekazał, że zwiększy się bezpieczeństwo systemów informatycznych, a także wzmocniona zostanie infrastruktura przetwarzania danych na skutek nowelizacji ustawy z 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. "Pozwoli to m.in. na utworzenie sieci sektorowych zespołów reagowania na incydenty bezpieczeństwa komputerowego oraz wzmocnienie mechanizmów współpracy pomiędzy administracją rządową a jednostkami samorządu terytorialnego w zakresie reagowania na incydenty naruszające bezpieczeństwo" - wyjaśniono.
Twórcy KPO dążą do tego, by w każdym miejscu w Polsce był dostęp do szerokopasmowego internetu. "Zapewni to inwestycja w przyłączenie do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s (z możliwością zwiększenia do przepustowości gigabitowej) co najmniej 931 tys. gospodarstw domowych znajdujących się na obszarach tzw. białych plam" - podano.
Wskazano też na niwelowanie cyfrowych nierówności w dostępie do edukacji. "Przenośne komputery z niezbędnym oprogramowaniem zostaną dostarczone do szkół do użytku nauczycieli i uczniów" - stwierdzono.
Podsumowując główne efekty inwestycji w ramach tego filaru KPO MFiPR wskazało m.in. na: 931 tys. gospodarstw domowych z dostępem do szybkiego internetu; przenośne komputery z niezbędnym oprogramowaniem dostarczone do szkół do użytku nauczycieli i uczniów; 380 tys. osób przeszkolonych w zakresie kompetencji cyfrowych; 65 nowoczesnych e-usług publicznych i 4,2 tys. stacji bazowych wdrożonych na obszarach wiejskich z 5G.
Ministerstwami odpowiedzialnymi za cyfrowy filar KPO są: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Finansów.
"Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia".
Budżet dotacyjny tej częsci to - jak podało MFiPR - 18,3 mld zł, a pożyczkowy - 1,23 mld zł.
W ramach reform i inwestycji przewidzianych w tym filarze KPO planowane są m.in. "zmiany w funkcjonowaniu szpitali, jak i usprawnienie funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej".
"Dzięki wdrożeniu reform możliwe będzie uruchomienie inwestycji na kwotę 9,5 mld zł wspierających infrastrukturę podmiotów ochrony zdrowia" - zapewnił resort funduszy. Wskazano, że środki te mają umożliwić: przebudowę, rozbudowę i modernizację m.in. szpitali, czy uzdrowisk. "Trafi tam również nowoczesny sprzęt i aparatura medyczna, które pozwolą na poprawę jakości leczenia pacjentów" - zapewniono.
Zwróconą uwagę, że reforma ochrony zdrowia wymaga też transformacji cyfrowej - pandemia COVID-19 uświadomiła, jak ważne jest rozwijanie systemu e-zdrowia. "4,5 mld zł zostanie przeznaczone m.in. na cyfryzację dokumentacji medycznej z uwzględnieniem bezpieczeństwa danych" - wskazano. Dodano, że infrastruktura ochrony zdrowia staje się bezużyteczna bez odpowiednio wykwalifikowanej kadry medycznej. "W celu zwiększenia liczby pracowników ochrony zdrowia reforma zawarta w KPO zakłada wprowadzenie systemu zachęt dla studentów kierunków medycznych m.in. lekarskiego, ratownictwa medycznego, pielęgniarskiego, czy fizjoterapii" - stwierdzono.
Zwrócono uwagę na konieczność zapewnienia odpowiednich warunków do nauki. "W tym celu zmodernizujemy obiekty dydaktyczne, np. poprzez tworzenie centrów symulacji medycznej, ale też poprawę infrastruktury bibliotek, czy domów studenckich" - zapewniło MFiPR. Na ten cel trafi 3,2 mld zł.
Według MFiPR głównymi efektami inwestycji w ramach tej części KPO będzie m.in. nowy sprzęt dla 300 szpitali. Wskazano też, że: w 280 szpitalach wykonane zostaną prace polegające na poprawie stanu ich infrastruktury; 212 obiektów dydaktycznych z zakresu nauk medycznych będzie wyremontowanych, zmodernizowanych lub doposażonych. Zapewniono też o finansowym wsparciu dla 80 projektów badawczych oraz finansowym lub mentorskim "dla 25,4 studentów z zakresu nauk medycznych".
Za realizację "Efektywności, dostępności i jakości systemu ochrony zdrowia" odpowiedzialne są Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii - podano. (PAP)
"Zielona, inteligentna mobilność"
Budżet części dotacyjnej komponentu "Zielona, inteligentna mobilność" to 30,6 mld zł, a części pożyczkowej to 3,1 mld zł. Resorty odpowiedzialne za realizację reform i inwestycji w ramach tego komponentu to: Ministerstwo Infrastruktury oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Jak wskazuje MFiPR koordynujące realizację KPO, nowe regulacje prawne składające się na reformę w ramach „Zielonej, inteligentnej mobilności" pozwolą zwiększyć udział paliw alternatywnych w transporcie. Nowelizacja ustawy o elektromobilności zwiększy udział pojazdów ekologicznych w zamówieniach publicznych, wprowadzi dla miast ustawowy obowiązek wymiany autobusów na elektryczne i wodorowe - wskazuje resort.
Ministerstwo informuje, że zaplanowane w KPO działania uwzględniają zakup nowoczesnego taboru kolejowego, autobusów o napędzie elektrycznym, wodorowym i gazowym, a także budowę ścieżek rowerowych i bezpiecznych ciągów pieszych. To także szeroko pojęte działania w kierunku upowszechniania samochodów elektrycznych - podkreśla resort. Dodaje, że zwiększenie udziału zero i niskoemisyjnego transportu oraz przeciwdziałanie i zmniejszenie negatywnego oddziaływania transportu na środowisko będzie także możliwe poprzez wprowadzenie obowiązku tworzenia stref czystego transportu w miastach o liczbie mieszkańców powyżej 100 tys.
Znaczne środki przewidziano na poprawę warunków podróżowania koleją zarówno w komunikacji regionalnej, jak i międzywojewódzkiej. Zakup ponad 100 nowoczesnych jednostek na potrzeby PKP Intercity oraz regionalnych operatorów będzie możliwy z części grantowej, a kolejnych 75 sztuk (zmodernizowanych lub nowych) będzie możliwy z części pożyczkowej. Łączna kwota wsparcia to prawie 6,6 mld zł - wyjaśnia MFiPR.
Zgodnie z informacją resortu KPO zakłada też poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym, m.in. poprzez przebudowę 305 miejsc niebezpiecznych (czarnych punktów), budowę 90 km drogowych obwodnic i instalację 128 automatycznych urządzeń rejestrujących. Celem tej inwestycji o wartości 3,1 mld zł jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa ruchu, w szczególności jego niechronionych uczestników, jak również eliminacja ruchu tranzytowego z obszarów o zwartej zabudowie mieszkaniowej – podano.
W KPO zawarto też komponent instytucjonalny "Poprawa jakości instytucji i warunków realizacji Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności" przewidujący tylko reformy, bez inwestycji.
Według ministerstwa planowane reformy mają się przyczynić do poprawy jakości stanowienia prawa poprzez wzmocnienie konsultacji z partnerami społecznymi, zwiększenia wykorzystania ocen skutków regulacji i ograniczenie stosowania przyspieszonej procedury w procesie stanowienia prawa.
Przewidziano też włączenie partnerów społecznych, gospodarczych oraz organizacji pozarządowych we wdrażanie reform i inwestycji KPO w ramach Komitetu Monitorującego. Ma być też przygotowany krajowy system informatyczny, współpracujący z systemem Arachne KE do realizacji skutecznych działań kontrolnych i audytowych.
Za poszczególne reformy i inwestycje KPO będą odpowiadać właściwe ministerstwa.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej koordynuje realizację KPO, a także będzie raportować do KE nt. KPO i przekazywać wnioski o płatność. (PAP)