Sąd UE podtrzymał decyzję Komisji Europejskiej, uznającą za zgodny z unijnymi zasadami szwedzki system pożyczek gwarantowanych dla przedsiębiorstw lotniczych mających koncesję w tym kraju.

Zakwestionowany - jak się później okazało - środek pomocy Szwecja zgłosiła KE w kwietniu zeszłego roku, nie kryjąc, że jest on związany z walką ze skutkami epidemii COVID-19. Pod koniec marca 2020 r. zanotowano bowiem spadek ruchu lotniczego na trzech największych lotniskach w kraju, sięgający łącznie 93 proc. System pożyczek dotyczył przedsiębiorstw lotniczych posiadających siedzibę w Szwecji, z wyjątkiem tych realizujących loty nieplanowane. Maksymalna kwota gwarantowanej pożyczki to 5 mln szwedzkich koron, a czas gwarancji nie może przekraczać 6 lat.
Komisja oceniła go w świetle swego komunikatu z 19 marca 2020 r. zatytułowanego „Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID- 19”. 11 kwietnia 2020 r. KE decyzją uznała zgłoszony system za zgodny z rynkiem wewnętrznym w świetle art. 107 ust. 3 lit. b Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Przepis ten stanowi, że pomoc mająca zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego może być uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzję tę do Sądu UE zaskarżył Ryanair. W efekcie sąd po raz pierwszy miał okazję zbadać kwestię zgodności z prawem państwowego systemu wsparcia przyjętego w reakcji na konsekwencje pandemii, w świetle wspomnianego artykułu.
Skład orzekający postanowił oddalić skargę. W jego ocenie bowiem szwedzki system spełnia wymagania zawarte w przywołanym przepisie. Przede wszystkim jest to kryterium celowości - pożyczki zmierzają do zaradzenia poważnym zaburzeniom krajowej gospodarki spowodowanym przez pandemię COVID-19, szczególnie w sektorze lotniczym w Szwecji. Przesłankom określonym w art. 107 ust. 3 lit. b odpowiada też szczególny związek między władzami szwedzkimi a przedsiębiorstwami lotniczymi mającymi koncesję, a co za tym idzie - główne miejsce prowadzenia działalności w tym kraju.
System pożyczek został też uznany za proporcjonalny do stawianego mu celu. Przedsiębiorstwa mające koncesję krajową obsługują bowiem większość połączeń pasażerskich i towarowych w Szwecji, walnie przyczyniając się do funkcjonowania systemu transportowego w tym państwie. Objęcie zaś pożyczkami przedsiębiorstw nieposiadających koncesji nie służyłoby temu celowi. Za trafną uznał też sąd ocenę Komisji, według której przyjęte przez Szwecję środki nie wykraczają poza to, co konieczne do osiągnięcia celu. W związku ze spełnieniem tych wymogów, w ocenie sędziów, nie naruszono też zakazu dyskryminacji przewidzianego w art. 18 TFUE.
Sąd nie uwzględnił zarzutu, że KE, wydając decyzję, nie wyważyła odpowiednio korzystnych skutków pomocy z jej negatywnym wpływem na konkurencję i warunki wymiany handlowej. Zdaniem składu orzekającego należy domniemywać, że środki przyjęte w celu zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego są przyjmowane także w interesie Unii, jeśli spełniają wymogi konieczności, odpowiedniości i proporcjonalności.
orzecznictwo
Wyrok Sądu UE z 17 lutego 2020 r. w sprawie T-238/20 Ryanair DAC p. Komisji. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia