Subskrybuj nas na Youtube
Jak podkreślił wicepremier w tym roku Polska zanotuje 3,5 proc deficytu w relacji do PKB, w kolejnych latach oczekuje się jego zmniejszenia. W 2012 nie udało się zejść do 3,5 proc. ale był to trudny okres. Wzrost gospodarczy w 2015 roku ma osiągnąć 2,5 proc. "Dajemy sobie dodatkowy rok aby osiągnąć ten wzrost" - informuje Rostowski.
MF przewiduje, że w 2014 r. PKB urośnie o 2,5 proc., a w 2015 - 3,8 proc. i 4,3 w 2016 r.
Odłożenie do lepszych czasów podatku VAT
Jak dodaje Rostowski najważniejszym zadaniem jest trzymanie wydatków elastycznych w twardych ograniczeniach. Elastyczne wydatki publiczne nie wzrosną więcej niż inflacja. "Będziemy utrzymywać fundusze płac w administracji publicznej, aby ograniczyć zwolnienia. Osoby te powinny zarabiać stopniowo więcej" - komentuje jednak wicepremier.
Rostowski zapowiada odłożenie do lepszych czasów zmniejszenia podatku VAT. Kiedy lepsze czasy nastaną? Jak twierdzi wicepremier ważne jest utrzymanie stabilności finansów publicznych: "Jeśli sytuacja się poprawi to obniżymy VAT wcześniej niż w 2016 roku. Automatycznie stanie się to w 2017 roku, wszystko zależy od wzrostu gospodarczego. nie popadajmy w pesymizm" - dodaje.
W corocznej aktualizacji „Programu konwergencji” przedstawiono średniookresową prognozę sytuacji gospodarczej Polski i jej finansów publicznych. Przygotowano go zgodnie z wytycznymi dotyczącymi programów stabilności i konwergencji państw członkowskich Unii Europejskiej.
Głównym celem polityki gospodarczej rządu, w średnim okresie, jest stworzenie warunków do szybkiego i zrównoważonego wzrostu, przy zapewnieniu optymalnego tempa konsolidacji finansów publicznych. Wyraźne pogorszenie koniunktury w otoczeniu zewnętrznym Polski przełożyło się na spowolnienie wzrostu gospodarczego i wpłynęło na istotną zmianę warunków makroekonomicznych założonych w aktualizacji programu z 2012 r.
Zaktualizowany na 2013 r. „Program konwergencji” oraz „Krajowy program reform” będą przekazane Komisji Europejskiej oraz Radzie Ecofin. W porównaniu z poprzednią aktualizacją, prognozowana ścieżka realnego wzrostu PKB na lata 2013-2014 uległa obniżeniu. Niższy od zakładanego okazał się również wzrost PKB w 2012 r. Jedną z głównych przyczyn było pogorszenie sytuacji gospodarczej. Wolniejszy wzrost gospodarczy wpłynął na pogorszenie warunków cyklicznych, w jakich realizowana jest polityka makroekonomiczna. Według resortu finansów, luka produktowa w relacji do potencjalnego PKB w 2012 r. wyniosła minus 1,5 proc., a skala pogorszenia cyklu koniunkturalnego była większa niż oczekiwano na początku 2012 r. Pogorszeniu uległa także ścieżka dostosowania fiskalnego. Nominalny deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2012 r. był wyższy niż oczekiwano, czego powodem były niższe niż prognozowano dochody sektora, wynikające z niekorzystnej sytuacji gospodarczej w kraju
i otoczeniu zewnętrznym. Spowolnienie gospodarki ujawniło się w pełni w spadku tempa wzrostu dochodów podatkowych.
Zdaniem resortu finansów można oczekiwać, że wzrost gospodarczy w 2013 r. wyniesie 1,5 proc. PKB, czyli będzie niższy o 0,4 pkt. proc. niż w 2012 r. Jest to spowodowane przede wszystkim stagnacją u naszych głównych partnerów handlowych. Wraz z poprawą koniunktury w Unii Europejskiej w następnych latach spodziewane jest przyspieszenie tempa wzrostu – w 2014 r. przewiduje się, że realny wzrost wyniesie już 2,5 proc. PKB, a w latach 2015-2016 odpowiednio 3,8 i 4,3 proc. PKB.
Ważnym czynnikiem ścieżki wzrostu gospodarczego w Polsce w kolejnych latach będzie poprawa sytuacji gospodarczej w Unii Europejskiej. Przyjęto, że w kolejnych latach tempo wzrostu w UE będzie zbliżone do długookresowej średniej i wyniesie 1,8 proc. rok do roku, a jego sprawcą ma być popyt zewnętrzny.
Spowolnienie gospodarcze spowodowało, że część cykliczna wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych (niezależna od polityki gospodarczej rządu) pogorszyła się w stosunku do 2011 r. o ok. 0,6 pkt proc. PKB. W efekcie nominalny deficyt sektora zmniejszył się w 2012 r. o 1,1 pkt proc. PKB i wyniósł 3,9 proc., jednak poziom ten nie pozwala na uchylenie w 2013 r. procedury nadmiernego deficytu.
Zgodnie jednak z ostatnią prognozą Komisji z lutego 2013 r., deficyt strukturalny (tj. część deficytu nominalnego sektora, na którą rząd ma bezpośredni wpływ) zmniejszył się z 7,9 proc. PKB w 2009 r. do 2,9 proc. w 2012 r. Jest to więc wyższe tempo, niż zalecane przez Radę Ecofin.
Według szacunków Ministerstwa Finansów w 2013 r. deficyt strukturalny obniży się o 1 proc. PKB, a redukcja deficytu nominalnego do 3,5 proc. PKB pozwoli zakończyć procedurę nadmiernego deficytu. Ponadto dług sektora nie tylko pozostaje poniżej wartości referencyjnej 60 proc., ale w roku ubiegłym – po raz pierwszy od 2007 r. – jego relacja do PKB osiągnęła poziom niższy niż ta z roku wcześniejszego. Celem priorytetowym rządu na 2013 r. jest zlikwidowanie nadmiernego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych, a następnie kontynuowanie konsolidacji fiskalnej i osiągnięcie średniookresowego celu budżetowego w 2016 r.
Istotne jest także zapewnienie stabilności finansów publicznych oraz trwałej równowagi sektora instytucji rządowych i samorządowych przez nową stabilizującą regułę wydatkową obejmującą cały sektor, która zastąpi dotychczasową regułę dyscyplinującą.
Konsolidacyjne działania rządu w latach 2010-2012 doprowadziły do ograniczenia wydatków o 2,3 proc. PKB. Z kolei wydatki, po wyeliminowaniu tych finansowanych z UE, zostały zmniejszone o 2,9 proc. PKB. Było to możliwe dzięki m.in.: dyscyplinującej regule wydatkowej (do 1 proc. w skali roku), zamrożeniu płac w budżetówce, zakazowi przyjmowania aktów prawnych skutkujących spadkiem dochodów, regułom fiskalnym dla samorządów. Jednocześnie w tym okresie zwiększyły się dochody – o 1,2 proc. PKB – sektora instytucji rządowych i samorządowych, m.in. przez: ograniczenie składki na ubezpieczenie emerytalne przekazywanej do OFE, podwyższenie stawek VAT, podwyższenie akcyzy na olej napędowy, zniesienie ulgi na biokomponenty w akcyzie, zamrożenie skali PIT.
Na 2013 r. przewidziano również zmiany systemowe, które wzmocnią stronę dochodową budżetu, ograniczając jego deficyt. Chodzi m.in. o: podwyżkę stawki akcyzy na papierosy, objęcie akcyzą suszu tytoniowego, objęcie (od listopada 2013 r.) akcyzą gazu ziemnego do celów opałowych (z wyłączeniem m.in. gospodarstw domowych) czy zmiany w podatku VAT. Począwszy od 2014 r. przewiduje się zmiany związane z ograniczeniem ulgi na użytkowanie Internetu, opodatkowanie spółek komandytowo-akcyjnych oraz wyłączenie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku CIT wypłat dywidend i innych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegających odliczeniu w spółce wypłacającej.
Rząd będzie kontynuował działania zmierzające do obniżenia relacji wydatków krajowych do PKB. Relacja ta w 2013 r. powinna wynieść 39,7 proc. PKB, a w następnych latach obniżać się.
Szacuje się, że państwowy dług publiczny w 2013 r. wyniesie 55,8 proc. PKB, w 2014 r. – 55,7 proc. PKB, w 2015 – 55,6 proc. PKB, a w docelowym 2016 r. - 54,5 proc. PKB. Ministerstwo Finansów prognozuje, że realny wzrost PKB w 2013 r. wyniesie 1,5 proc., w 2014 r. – 2,5 proc., w 2015 r. – 3,8 proc, a w 2016 r. – 4,3 proc.
Rada Ministrów podjęła też uchwałę w sprawie aktualizacji Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2013-2016, przedłożoną przez ministra finansów
Jest to czwarta aktualizacja Wieloletniego planu finansowego państwa. Dokument zawiera plan dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów budżetu państwa sporządzony na podstawie bieżącej prognozy makroekonomicznej.
Skuteczna konsolidacja fiskalna w latach 2011-2012 umożliwiła odwrócenie niekorzystnej wzrostowej tendencji relacji długu publicznego do PKB, dzięki czemu rynkowa ocena wiarygodności fundamentów polskiej gospodarki uległa poprawie. Służyła temu również wydatkowa reguła dyscyplinująca, która przestanie obowiązywać w momencie zdjęcia z Polski procedury nadmiernego deficytu.
Przyjmuje się, że po upływie spowolnienia koniunktury gospodarczej z dynamiką wzrostu na poziomie poniżej 2 proc. PKB, w latach 2014-2016 gospodarka przejdzie w fazę przyspieszenia wzrostu do nieco ponad 4 proc. w 2016 r.
Najważniejsze działania na rzecz wzrostu gospodarczego związane będą z tworzeniem warunków, w tym finansowych, do zwiększenia nakładów inwestycyjnych w gospodarce. Źródłem ich finansowania będą środki pochodzące z budżetu UE, krajowe współfinansowanie, instytucje finansowe, przedsiębiorstwa prywatne i państwowe oraz budżet państwa.
Od 2014 r. obowiązujące dotychczas samorządy limity poziomu zadłużenia oraz kosztów obsługi długu zastąpią indywidualne wskaźniki spłaty zadłużenia, które będą uwzględniać zdolność ekonomiczną danego podmiotu do spłaty zadłużenia.
Prognozuje się, że w 2013 r. deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych osiągnie poziom: -3,5 proc. PKB, w 2014 r.: -3,3 proc. PKB, w 2015 r.: -2,7 proc. PKB, a w 2016 r.: -1,6.
Budżet państwa w latach 2013-2016
Dochody budżetu państwa (ogółem):
• 2013 r. – 304,2 mld zł, 2014 r. - 288,7 mld zł, 2015 r. – 297,0 mld zł, 2016 r. – 316,0 mld zł.
Wydatki budżetu państwa
• 2013 r. – 335,0 mld zł (co stanowi 20,4 proc. PKB), 2014 r. – 343,7 mld zł (20,0 proc. PKB), 2015 r. – 353,7 mld zł (19,3 proc. PKB), 2016 r. – 358,7 mld zł (18,3 proc. PKB).
Maksymalny deficyt budżetu państwa
• 2013 r. – 35,6 mld zł, 2014 r. – 55,0 mld zł, 2015 r. – 56,7 mld zł, 2016 r. – 42,7 mld zł.
Deficyt przedstawiony w dokumencie stanowi maksymalny jego pułap. Nie oznacza to, że deficyt budżetu, zaprezentowany w ustawie budżetowej na dany rok, będzie w takiej wysokości.
Zakłada się, że potrzeby pożyczkowe netto budżetu państwa wyniosą w kolejnych latach: 2013 r. – 45,7 mld zł, 2014 r. – 55,0 mld zł, 2015 r. – 69,3 mld zł, 2016 r. – 47,6 mld zł. Źródłem finansowania tych potrzeb będą przychody na rynku krajowym (emisja obligacjii bonów skarbowych) i na rynkach zagranicznych (sprzedaż obligacji na rynkach międzynarodowych i kredyty zaciągane w międzynarodowych instytucjach finansowych, głównie w Europejskim Banku Inwestycyjnym i Banku Światowym)
Kształtowanie się przychodów i rozchodów budżetu państwa
Przychody: 2013 r. – 267,4 mld zł, 2014 r. – 251,0 mld zł, 2015 r. – 292,5 mld zł, 2016 r. – 249,2 mld zł.
Rozchody: 2013 r. – 238,0 mld zł, 2014 r. – 213,3 mld zł, 2015 r. – 244,1 mld zł, 2016 r. – 226,9 mld zł.
Łącznie w latach 2013-2016 zaplanowano dochody budżetu środków europejskich w wysokości 232,1 mld zł, natomiast wydatki na kwotę 241,6 mld zł.
Państwowy dług publiczny
• 2013 r. - 865,1 mld zł (52,7 proc. PKB),
• 2014 r. - 903,6 mld zł (52,5 proc. PKB),
• 2015 r. - 959,7 mld zł (52,4 proc. PKB),
• 2016 r. - 997,7 mld zł (51,0 proc. PKB).
Powyższe dane są zgodne z założeniami makroekonomicznymi i fiskalnymi przyjętymi do Programu Konwergencji. Aktualizacja 2013. Zmiany relacji długu do PKB będą wynikiem kształtowania się potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, tempa wzrostu PKB oraz kursu złotego w stosunku do innych walut, w tym zwłaszcza euro. Podobnie jak w innych latach większość państwowego długu publicznego będzie stanowić dług Skarbu Państwa.