Do 2030 r. z polskiego systemu ubędzie ponad 22 tys. MW. To więcej niż 60 proc. obecnego potencjału energetyki. Czy czekają nas przerwy w dostawach prądu?
Jak pokazują dane zebrane przez Społeczną Radę Narodowego Programu Redukcji Emisji przy ministrze gospodarki, mocy w systemie będzie ubywać w zastraszającym tempie. Do 2016 r. elektrownie wyłączą bloki o mocy ponad 6 tys. MW. W następnych latach wyparują kolejne megawaty. Do 2020 r. – 3,1 tys. MW. Do 2030 r. w sumie ponad 22 tys. MW. To więcej niż 60 proc. obecnego potencjału energetyki.

Wiek i standardy emisji

Tauron, numer dwa na polskim rynku energetycznym, tylko w ciągu czterech lat wyłączy ponad 1,4 tys. megawatów mocy opartych na węglu. Powód – unijna dyrektywa określająca nowe rygorystyczne standardy emisji, która zacznie obowiązywać w 2016 r. Część bloków pójdzie w odstawkę również ze względu na swój wiek.
– W przypadku Tauronu średni wiek mocy zbliża się do 40 lat – mówi Paweł Puchalski, szef biura analiz DM BZ WBK. – Jedna trzecia mocy spółki jest więc przestarzała i musi zostać zamknięta. W ich miejsce mają powstać nowe – zaznacza.
ikona lupy />
Elektrownie na kłódkę / DGP
W nieco lepszej sytuacji jest PGE, najpotężniejsza grupa energetyczna kontrolowana przez Skarb Państwa, bo średni wiek elektrowni tej spółki dopiero przekroczył 20 lat. Ale i tak w ciągu czterech lat ze względu na wiek oraz unijne normy emisyjne firma musi zamknąć ponad 1,1 tys. MW.

Nie zdążą z inwestycjami

Czy wyłączone bloki w dwóch największych spółkach w branży zostaną na czas zastąpione nowymi?
– Elektrownie nie zdążą z inwestycjami – nie pozostawia złudzeń prof. Krzysztof Żmijewski, ekspert w branży energetycznej. – Na nowe bloki poczekamy przynajmniej do lat 2017 i 2018 – ocenia.
Spółki zapewniają jednak, że realizacja programów inwestycyjnych idzie pełną parą.
– W Tauronie trwa proces odbudowy mocy. Wyłączone jednostki będą zastępowane nowo powstającymi, z uwzględnieniem dywersyfikacji paliw – zapewnia Magdalena Rusinek z biura prasowego spółki.
Firma zakłada, że w miejsce wyłączonych mocy uda jej się wybudować bloki dające aż 2,4 tys. MW. To mocno optymistyczne założenie, bo aż 1,7 tys. MW pochodzić ma z dwóch wciąż nierozpoczętych projektów: Jaworzno II oraz Blachownia. Wybór wykonawcy tego pierwszego projektu znowu się opóźnił o kilka miesięcy, a w drugim jest ryzyko braku dostaw gazu.
Kłopoty ma też PGE. Choć spółka podpisała bajoński kontrakt za 9,4 mld zł na budowę aż 1,8 tys. MW z Polimeksem-Mostostalem, rozpoczęcie budowy w Opolu nawet o rok opóźnić mogą protesty ekologów.

Grożą przerwy w dostawach

Pozostałe planowane inwestycje wstrzymuje przede wszystkim brak decyzji o przyznaniu Polsce darmowych uprawnień do emisji CO2 na lata 2013 – 2020.
– Dlatego dziś ostateczne koszty produkcji energii są niemożliwe do wyliczenia. Widać, że z tego powodu finansowanie inwestycji węglowych, ale i gazowych, jest utrudnione – mówi prof. Władysław Mielczarski, współautor koncentracji polskiej elektroenergetyki.
Opóźnienia w realizacji inwestycji mogą doprowadzić do przerw w dostawach prądu. Zdaniem Krzysztofa Żmijewskiego w przetrwaniu energetycznego kryzysu może pomóc przede wszystkim eksplozja energetyki opartej na mikroźródłach.
– Nowa ustawa o odnawialnych źródłach energii daje szansę na budowę małych przydomowych źródeł energii na dużą skalę przez każdego z nas. Zniesienie obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej dla budowy małego wiatraka w połączeniu z obowiązkiem zakupu nadwyżek energii może być do tego wielkim impulsem – mówi prof. Krzysztof Żmijewski.

To jednak na razie tylko założenia. Drugą wersję projektu Ministerstwo Gospodarki przedstawi w maju.

Inwestycje blokuje też brak decyzji o uprawnieniach do emisji CO2

KGHM połknie Tauron?
Herbert Wirth, prezes miedziowego koncernu, nie wykluczył przejęcia Tauronu. KGHM ma 10,4 proc. akcji energetycznej grupy; 30,1 proc. posiada Skarb Państwa. Gdyby KGHM, też kontrolowany przez państwo, odkupił pakiet należący do SP, musiałby wydać ok. 2,7 mld zł. Kilka tygodni temu przejął kanadyjskiego producenta miedzi za ponad 9 mld zł.
KGHM i Tauron mają w planach wspólne inwestycje, m.in. budowę bloku o mocy ok. 900 MW w Elektrowni Blachownia. Wcześniej KGHM nie wykluczał wspólnego zaangażowania w budowę elektrowni jądrowej. Miedziowy koncern jest największym odbiorcą energii od Tauronu, a w energetyce widzi szansę na dywersyfikację źródeł przychodów.
masz