Jaki jest tryb przekazywania akcji pracownikom przy prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego?
Przekazanie akcji prywatyzowanego przedsiębiorstwa będącego wcześniej przedsiębiorstwem państwowym reguluje ustawa z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie ministra skarbu państwa z 29 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad podziału uprawnionych pracowników na grupy, ustalania liczby akcji przypadających na każdą z tych grup oraz trybu nabywania akcji przez uprawnionych pracowników.
Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy, uprawnionym pracownikom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15 proc. akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru. Według art. 2 ust. 5 ustawy prawo do nieodpłatnego nabycia akcji spółki prawa handlowego powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego jest pochodne od istniejącego lub poprzedniego stosunku pracy.
Zasady postępowania określa cytowane rozporządzenie. Spółka w ciągu miesiąca od dnia komercjalizacji przedsiębiorstwa wzywa uprawnionych pracowników do złożenia oświadczenia o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji.
Uprawnieni pracownicy, w ciągu sześciu miesięcy od dnia komercjalizacji przedsiębiorstwa, składają pisemne oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji. Nabywają oni akcje Skarbu Państwa w równej liczbie w ramach grupy wyodrębnionej ze względu na łączny okres zatrudnienia w przedsiębiorstwie państwowym i w spółce.
Minister skarbu państwa zawiera w imieniu Skarbu Państwa z uprawnionym pracownikiem umowę nieodpłatnego zbycia akcji. Dokument umowy zbycia akcji sporządza spółka. Przed zawarciem umowy uprawniony pracownik ponownie składa pisemne oświadczenie o nieskorzystaniu, do dnia zawarcia umowy, z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji lub udziałów w innej spółce oraz oświadczenie o zapoznaniu się z ograniczeniami wynikającymi z art. 38 ust. 3 i 4 ustawy. Oświadczenia te stanowią załączniki do umowy zbycia akcji. Natomiast w firmie będącej podmiotem prywatnym sprawy przekazania akcji pracownikom nie podlegają regulacji ustawowej i w konsekwencji w sposób dowolny właściciel może kształtować przekazanie części akcji. Takie postępowanie ma właśnie na celu wywołanie u pracowników poczucia współwłasności przedsiębiorstwa, co skutkuje, że bardziej efektywnie i odpowiedzialnie świadczą pracę.
SEBASTIAN KOCZUR
adwokat, Kancelaria Książek Koczur i Wspólnicy
