W latach 2007–2013 na informatyzację i rozwój społeczeństwa informacyjnego zostanie wydanych z funduszy unijnych ponad 13 mld zł. O wsparcie na projekty tego typu należy ubiegać się w programie Innowacyjna Gospodarka oraz w regionalnych programach operacyjnych. Pieniądze na IT są także w innych programach operacyjnych.
Ponad 3,5 mld zł z tych środków jest dostępne w programie Innowacyjna Gospodarka. Niestety, dostęp do nich w tym momencie jest bardzo trudny, jeśli nawet nie niemożliwy. Pieniądze z priorytetu siódmego programu zostały rozdysponowane przy tworzeniu listy projektów kluczowych i nie przewiduje się, by szybko znalazły się na tej liście nowe przedsięwzięcia.

Dotacje w regionach

Zupełnie inna jest sytuacja z dotacjami w regionalnych programach operacyjnych. Praktycznie każdy region przeznaczył część wsparcia unijnego, które dostał na lata 2007–2013, na projekty związane z informatyzacją samorządów i rozwojem społeczeństwa informacyjnego. To powoduje, że informatyzacja występuje w programach regionalnych w bardzo szerokim zakresie.
Najczęściej jej wspieranie będzie się odbywało w ramach priorytetu w projektach z nazwami ze słowem informatyczny albo hasłem społeczeństwo informatyczne. W tym przypadku gmina albo powiat składa wnioski wraz z opisem projektu do zarządu województwa. W niektórych przypadkach będzie to inna instytucja, upoważniona do prowadzenia naboru wniosków i oceny projektów. Z reguły dofinansowanie wyniesie około 60 proc. wartości kosztów kwalifikacyjnych.
W ramach poszczególnych regionalnych programów Operacyjnych (RPO) dofinansowane będą projekty szeroko rozumianej regionalnej i lokalnej infrastruktury informatycznej. W większości RPO są preferowane inwestycje:
● budowa lub modernizacja i rozbudowa regionalnych i lokalnych szerokopasmowych i bezpiecznych sieci, zwłaszcza na obszarach wiejskich i małych miast,
● rozwój bezpiecznych systemów transmisji danych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii,
● tworzenie publicznych punktów dostępu do internetu jako uzupełnienie sieci, w tym przedsięwzięcia pozwalające na rozwój e-usług publicznych.
W ramach tych priorytetów dofinansowane będą projekty budowy, rozbudowy i przebudowy systemu informacji administracyjnej. Wspierana będzie budowa systemów obsługi interesantów z wykorzystaniem elektronicznego obiegu dokumentów i z uwzględnieniem podpisu elektronicznego.

Wsparcie dla wsi

W ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, gmina wiejska lub miejsko-wiejska może otrzymać dofinansowanie projektu z zakresu informatyzacji urzędu, tworzenia szerokopasmowego dostępu do internetu i tworzenia ogólnodostępnych punktów informatycznych. Projekt musi być wpisany w jeden z priorytetów tego programu, jakim jest odnowa i rozwój wsi (PROW). Realizacja projektu musi służyć:
● podniesieniu atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich,
● poprawie jakości życia na obszarach wiejskich,
● tworzeniu e-urzędu.



Określenie „tworzenie e-urzędu” autor projektu powinien rozumieć jako konieczność wzięcia pod uwagę jak najszerszej formy załatwiania spraw administracyjnych przez mieszkańców poprzez łączność elektroniczną, bez konieczności składania wizyt w urzędzie. Beneficjentem w PROW może być tylko gmina wiejska lub miejsko-wiejska z wykluczeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców. Projekt musi być wpisany w plan odnowy miejscowości. Nie może mieć charakteru komercyjnego. Maksymalna wielkość pomocy na realizację projektu w jednej miejscowości wynosi 500 tys. zł, nie może być mniejsza niż 25 tys. zł.
W każdym przypadku pomoc ze strony PROW nie może być większa niż 75 proc. wartości kosztów kwalifikowanych projektu. Co najmniej 25 proc. to wymagany wkład własny samorządu.

Inne programy

Około 300 mln zł jest przeznaczonych na rozwój informatyki i dostępu do szerokopasmowego internetu w ramach programu Rozwój Polski Wschodniej. Wspierane będą przedsięwzięcia na terenie pięciu wschodnich województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego. Dofinansowanie ze strony funduszy unijnych będzie udzielane na projekty budowy, rozbudowy i modernizacji infrastruktury służącej dostępowi do internetu. Temu celowi będzie służyć akcja edukacyjna o potrzebie posiadania dostępu do elektronicznych i wirtualnych nośników informacji i o korzyściach z tego dostępu.
Środki na szeroko pojętą sferę IT znajdują się także w programie Kapitał Ludzki, w którym istnieje możliwość realizowania przedsięwzięć informatycznych, stanowiących „dodatek” do podstawowych celów projektu. Takie rozwiązanie jest dopuszczalne dzięki zasadzie cross-financingu. Oczywiście w ten sposób nie będą mogły być realizowane żadne kompleksowe rozwiązania informatyczne, jednakże możliwość takiego uzupełnienia może okazać się cenna i warto o niej wiedzieć.

Droga po pieniądze z UE

Zdaniem ekspertów, aby skutecznie aplikować o dotacje na informatyzację, należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Pierwszą jest zapewnienie współfinansowania oraz właściwe przygotowanie projektu. Korzystając z dostępnych samorządom czy urzędom instrumentów finansowych, można pokusić się o tzw. montaż finansowy ze 100 proc. dofinansowaniem. Jest to o tyle ważne, że zwłaszcza w przypadku niewielkich gmin wyodrębnienie z budżetu kwot stanowiących udział własny, czyli ok. 15 proc. wartości projektu, często stanowi barierę nie do pokonania.
Jeżeli rozwiązany jest problem finansowania, należy przystąpić do przygotowania projektu. To drugi, newralgiczny punkt, który przysparza problemów. Wynika on z faktu, że wysoko kwalifikowani eksperci w obszarze IT najczęściej pracują – ze względu na wymagania płacowe – w sektorze prywatnym. To powoduje, że samorządom brakuje wyspecjalizowanej kadry.
Podstawowym dokumentem analitycznym, który powinien być punktem wyjścia do budowania projektu, jest strategia rozwoju informatycznego. Tego typu dokument powinien być przygotowany na każdym szczeblu samorządu. Rzeczywistość pokazuje, że tak nie jest. Niestety, brak kadr i idący za tym brak analiz i wiedzy, związanej z wykorzystaniem systemów informatycznych powodują dużą ostrożność samorządów, gdy rozważają one podjęcie decyzji o przygotowaniu projektów informatycznych.