Jednym z obowiązków związanych ze świadczeniem usługi telewizji kablowej jest uiszczenie przez operatora wynagrodzenia dla organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Działania operatora, który wprowadza program radiowy lub telewizyjny do swojej sieci i udostępnia abonentom, nazywa się reemisją. Z wykorzystaniem utworów w drodze reemisji łączy się obowiązek zawarcia umowy z właściwą organizacją zbiorowego zarządzania. Jak można ustalić wysokość wynagrodzenia i inne warunki takiej umowy?
W praktyce mogą być poważne problemy z ustaleniem, z którą organizacją operator telewizji kablowej powinien zawrzeć umowę, w jakim zakresie organizacja ta może udzielić zgody na reemisję i w końcu, co najważniejsze, z ustaleniem wysokości wynagrodzenia. Sytuację utrudnia m.in. to, że obecnie żadna z organizacji zbiorowego zarządzania nie posiada zatwierdzonych tabel wynagrodzeń przewidujących minimalne stawki wynagrodzenia za wykorzystanie chronionych przez nie utworów.
Ponadto na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z 24 stycznia 2006 r., sygn. akt SK 40/04), z dniem 1 września 2006 r. został uchylony ust. 3 w art. 108 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych umożliwiający organizacjom zbiorowego zarządzania uzyskanie zatwierdzenia tabel wynagrodzeń. Zatem obecnie w każdym przypadku wysokość wynagrodzenia może zostać ustalona wyłącznie w drodze negocjacji z organizacją zbiorowego zarządzania.
Ustawodawca w takich przypadkach, w nawiązaniu do rozwiązań przyjętych w prawie europejskim, przyjął możliwość rozstrzygnięcia sporu pomiędzy operatorami telewizji kablowej a organizacjami zbiorowego zarządzania przed wyspecjalizowanym organem – Komisją Prawa Autorskiego. Postępowanie przed Komisją może stanowić skuteczną alternatywę dla postępowania przed sądem powszechnym.
Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Sądu Najwyższego, jeżeli jedna ze stron zainicjuje postępowanie przed Komisją, to druga strona nie może odmówić udziału w tym postępowaniu (np. wyrok z 3 stycznia 2007 r., sygn. akt III CSK 303/06).
Istnieje również orzeczenie SN idące znacznie dalej (sygn. akt III CZP 107/07). W postanowieniu tym SN stwierdza, że wyczerpanie drogi postępowania przed Komisją Prawa Autorskiego jest niezbędne dla późniejszego wszczęcia postępowania przed sądem powszechnym. Uogólniając, można jednak przyjąć, że wszczęcie postępowania przed Komisją czasowo wstrzymuje możliwość skorzystania z drogi sądowej.
Sylwia Graboś
radca prawny, kancelaria Grynhoff Woźny Maliński