Firmy przyjmujące płatność w gotówce o równowartości co najmniej 15 tys. euro będą musiały zarejestrować transakcję, także jeśli podzielono ją na kilka operacji.
Zwiększenie przejrzystości przepływów finansowych w polskim systemie gospodarczym to cel nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu. Ustawodawca rozszerzył katalog tzw. instytucji obowiązanych, czyli podmiotów uczestniczących w obrocie finansowym, mających obowiązek rejestracji transakcji gotówkowych. Po wejściu w życie nowych przepisów kontrola nielegalnych operacji gotówkowych należeć będzie nie tylko do banków, przedsiębiorców prowadzących działalność kantorową, funduszy inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń czy spółdzielczych kas oszczędnościowo- -kredytowych. Obowiązek ten zostanie nałożony także na przedsiębiorców, jeśli płatność będzie przyjmowana przez nich w gotówce i jej równowartość przekroczy próg 15 tys. euro. Regulacja ta znajdzie zastosowanie także, gdy transakcja została podzielona na kilka transz, ale okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane, a podział transakcji na kilka operacji o mniejszej wartości wskazuje na zamiar uniknięcia obowiązku rejestracji.
Na pisemne żądanie generalnego inspektora informacji finansowej (GIIF) instytucje obowiązane będą musiały udostępniać mu informacje na temat rejestrowanych transakcji. Jeżeli nie dopełnią tych obowiązków, grozić im będą kary pieniężne, które nakładać ma GIIF.
Nowelizacja stanowi, że podmioty zobowiązane będą musiały dążyć do identyfikacji i weryfikować dane klientów i podmiotów odnoszących rzeczywiste korzyści z transakcji. Identyfikacja w przypadku osób fizycznych polegać ma na zapisaniu cech dokumentu tożsamości, imienia, nazwiska, obywatelstwa, adresu, daty urodzenia lub numeru PESEL obywatela polskiego albo kodu kraju w razie przedstawienia paszportu przez cudzoziemca. Informacje o kliencie i rodzaju transakcji są weryfikowane najczęściej przy zawieraniu umowy z klientem. Mogą się jednak zdarzyć sytuacje, gdy instytucja obowiązana nie zawarła uprzednio umowy z danym podmiotem, ale przeprowadza z nim transakcję, której równowartość przekracza 15 tys. euro. W takim przypadku również powstaje obowiązek weryfikacji danych klienta i to nawet wówczas, gdy transakcja nie jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, ale podzielona została na kilka operacji, a okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane. Ponadto obowiązek sprawdzenia wiarygodności klienta pojawia się w sytuacji, gdy istnieje podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Wówczas należy dokonać weryfikacji niezależnie od wartości transakcji, formy organizacyjnej oraz rodzaju klienta. Tak samo będzie, gdy powstanie wątpliwość, czy otrzymane wcześniej dane są prawdziwe.
Ustawa została przyjęta przez parlament i została skierowana do podpisu prezydenta. Wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem art. 1 pkt 21, który wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia.
PODSTAWA PRAWNA
● Ustawa z 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu oraz o zmianie niektórych innych ustaw.