Wejście Polski do strefy euro oznaczać będzie dla wielu spośród 3 tys. kantorów wymiany walut konieczność zakończenia działalności. Wymiana europejskiej waluty stanowi bowiem ponad 50 proc. obrotów. Eksperci przekonują, że warto spróbować sił w tej branży.
- To dobry interes, przez najbliższe pięć lat można na nim zarobić. Nie są już czasy, gdy miesięczne zyski netto sięgały 30 tys. zł, ale 7-10 tys. zł jest w zasięgu właściciela - twierdzi pragnący zachować anonimowość właściciel gdańskiego kantoru.
Do czasu wejścia europejskiej waluty można prowadzić kantor, potem można przekształcić go w punkt finansowy. Trzeba pamiętać, że nie każdy może prowadzić tego typu placówkę. Biznes jest obwarowany licznymi wymogami, konieczne jest fachowe przygotowanie.

Obowiązkowe kursy

Prowadzenie kantoru jest działalnością regulowaną i wymaga wpisu do rejestru działalności kantorowej Narodowego Banku Polskiego (NBP). Może być ona wykonywana wyłącznie przez osoby, które nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwo skarbowe lub popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej bądź osobistej. Niezbędne jest ukończenie kursu obejmującego prawne i praktyczne zagadnienia związane z prowadzeniem działalności kantorowej. Kurs kasjera walutowego obejmuje do 24 godzin wykładów i ćwiczeń. Realizowany jest zazwyczaj w 1-3 dni. Opłaty wahają się od 280 zł do ponad 1000 zł. We Wrocławiu to 730 zł, Katowicach - 820 zł, a w Warszawie - 1050 zł.
Drugi niezbędny kurs dotyczy zapobiegania i przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy. Ukończenie kursów musimy udokumentować świadectwem - w drugim wypadku zaświadczeniem wydanym przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.
Kursy nie są wymagane w przypadku osób, które pracowały przez co najmniej rok w banku na stanowisku bezpośrednio związanym z obsługą transakcji walutowych. Wtedy należy złożyć pisemne oświadczenie o znajomości przepisów ustawy regulujących działalność kantorów.
Dopiero spełnienie tych warunków pozwala na złożenie wniosku o wpis do rejestru. Wniosek powinien zawierać m.in. nazwę firmy, adres, numer z ewidencji działalności gospodarczej, NIP, adres kantoru oraz zakres działalności. Jak informuje NBP, do wniosku trzeba dołączyć pisemne oświadczenie o prawdziwości tych danych, posiadaniu aktualnych zaświadczeń o niekaralności i dokumentów potwierdzających wymagane kwalifikacje. W ciągu siedmiu dni od rozpoczęcia działalności należy zawiadomić pisemnie NBP o jej podjęciu.

Na start 100 tys. zł

- Najlepiej, gdy lokal jest w centrum miasta, przy ciągach komunikacyjnych czy przy dworcu kolejowym - radzi Monika Łada, członek zarządu i dyrektor ds. operacji finansowych w spółce Kantor Polski.
Na kantor wystarczy już 5 mkw. Przepisy obligują, by znalazła się tam tablica z kursami walut, a na szybie kasy, bądź na ścianie - w widocznym miejscu - należy wygospodarować miejsce na ekspozycję bieżących komunikatów NBP zawierających informacje o walutach obcych, będących przedmiotem obrotu. Warto zadbać o komputer ze specjalnym oprogramowaniem i dostępem do internetu - konieczny jest stały dostęp do bieżących notowań międzybankowych kursów z rynku forex. Potrzebne są kasa fiskalna, liczarka banknotów, tester i meble (szafka na dokumenty, biurko, krzesło). Niezbędne są zabezpieczenia: szyby kuloodporne, drzwi antywłamaniowe, interkom kasowy, szuflada do podawania gotówki, sejf. Za takie podstawowe wyposażenie zapłacimy co najmniej 16 tys. zł. Powinniśmy liczyć się jednak nawet z dwa razy większymi wydatkami. Jeśli chcielibyśmy zamontować system alarmowy, monitoring i skorzystać z usług firmy ochroniarskiej (miesięcznie ok. 200 zł), należy doliczyć około 10 tys. zł.
- Niezbędna jest gotówka na zakup waluty. Minimum 80 tys. zł, choć są tacy, którzy startowali z dwa razy mniejszą sumą - twierdzi właściciel gdańskiego kantoru.

Okienko usług różnych

Właściciele firm przyznają, że zarobki w branży w ciągu kilku lat spadły o ponad połowę. Jeśli zrezygnujemy z zatrudniania pracownika, a miesięczne opłaty (czynsz, media, ochrona) będą kształtować się na poziomie 2-4 tys. zł, możemy zarobić nawet ponad 10 tys. zł przy przewidywalnym dziennym zysku na poziomie 400 zł. Na tyle możemy liczyć w najlepszych lokalizacjach. Jeśli zysk dzienny wyniesie 100 zł miesięcznie, zarobimy około 2700 zł.
- Jeśli za pięć lat rzeczywiście będziemy mieli nową walutę, handel euro zniknie. Z rynku wypadnie wiele firm - kwitują przedstawiciele branży.
Według Stowarzyszenia Właścicieli Kantorów i Lombardów właściciele kantorów wkrótce zarabiać będą już nie tylko na marży z obrotu walutami, ale również, a może przede wszystkim, na usługach dodatkowych.
- Już dziś wiele kantorów prowadzi pośrednictwo sprzedaży nieruchomości, biura turystyczne, sprzedaż monet kolekcjonerskich, telefonów - wylicza Monika Łada.
W przyszłości wiele z tego typu obiektów zamieni się w punkty finansowe, dla których obrót walutami będzie działalnością poboczną.
- Usługi finansowe pod naszym logo, np. płatności masowe, przekazy pieniężne, doładowania telefonów komórkowych prowadzi ponad 100 kantorów. To staje się dla wielu główną działalnością - tłumaczą w spółce Kantor Polski, która oferuje firmom z branży współpracę na zasadzie franczyzy.



Finanse we franczyzie

Aby rozpocząć franczyzową współpracę, właściciel kantoru musi podpisać umowę z franczyzodawcą i spełnić kilka warunków.
- Wymagamy dobrej lokalizacji, punktu, w centrach miast, na osiedlach. Nie może to kolidować z punktem działającym w naszej sieci - tłumaczy Monika Łada.
Niezbędny jest dodatkowy pracownik.
- Obsługa przelewu trwa dość długo, klient mógłby blokować dostęp do okienka wymiany walut - przekonuje.
Spółka Kantor Polski nie wymaga żadnych zabezpieczeń ani kaucji. Pobiera miesięczną opłatę w wysokości 10 proc. kwoty prowizji z usług finansowych.
OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA KANTORU
● zapewnienie prowadzenia ciągłej ewidencji wszystkich operacji powodujących zmianę stanu wartości dewizowych i waluty polskiej,
● zapewnienie prowadzenia, w godzinach działalności kantoru, ciągłego kupna i sprzedaży wartości dewizowych, będących przedmiotem obrotu,
● wydawanie dowodów kupna i sprzedaży, imiennych lub na okaziciela, przy każdej transakcji kupna lub sprzedaży wartości dewizowych, będących przedmiotem obrotu,
● uzyskiwanie, z upływem każdego roku działalności, zaświadczenia o niekaralności za przestępstwa.
WYPOSAŻENIE KANTORU
● logo: kantor umieszczone na zewnątrz, w widocznym miejscu (powinien być również wskazany adres oraz dni i godziny prowadzenia działalności),
● tablica informacyjna przedstawiająca wykaz skupowanych i sprzedawanych wartości dewizowych oraz aktualne kursy kupna/sprzedaży,
● informacja o wydawaniu dowodów kupna i sprzedaży wartości dewizowych (na okaziciela lub imiennych),
● rejestr kupowanych i sprzedawanych wartości dewizowych,
● formularze druków wystawianych na dowód kupna/sprzedaży lub odpowiedni program komputerowy do ich wydruku,
● pieczątka z nazwą i adresem kantoru, a także pieczątki imienne kasjerów,
● oryginalny, wydawany przez NBP, zaktualizowany album zagranicznych znaków pieniężnych.
Źródło: Dz.U. z 2004 r. nr 219, poz. 2220
Podstawa prawna
● Prawo Dewizowe (Dz.U. z 2002 r. nr 141, poz. 1178 z późn. zm.)
● Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004 r. nr 173, poz. 1807)
● Rozporządzenie Ministra Finansów ws. wyposażenia lokalu oraz sposobie prowadzenia ewidencji (Dz.U. z 2004 r. nr 219, poz. 2220).



ZE STRONY PRAWA
W trakcie procesu legislacyjnego w Sejmie są już nowe przepisy, które nałożą na kantory obowiązek rejestrowania transakcji, których przedmiotem jest płatność w gotówce o równowartości co najmniej 15 tys. euro. Takiej ewidencji trzeba będzie dokonać nawet w sytuacji, gdy została ona podzielona na operacje o mniejszej wartości. Przedsiębiorcy będą także musieli poinformować o tym generalnego inspektora informacji finansowej. W innym przypadku będą im grozić kary pieniężne. Takie rozwiązanie zakłada projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowania terroryzmu. Projekt trafił do prac w Komisji Finansów Publicznych. 1 kwietnia przyjęto sprawozdanie podkomisji. Wśród nowych rozwiązań, jakie wprowadzi znowelizowana ustawa, jest m.in. obowiązek do dążenia do identyfikacji i weryfikacji danych klientów i podmiotów odnoszących rzeczywiste korzyści z transakcji. W przypadku działalności kantorowej taki zapis może być trudny do spełnienia. Autorzy projektu twierdzą jednak, że planowane zaostrzenia kryteriów wprowadzania gotówki do obrotu mają zapobiec praniu pieniędzy oraz przeciwdziałać finansowaniu terroryzmu.