ZMIANA PRAWA - Procedura wydania decyzji oceniających oddziaływanie inwestycji na środowisko ulegnie skróceniu, a informacje o środowisku będą przedstawiane obywatelom.
Do Sejmu wpłynęły projekty: trzy poselskie i jeden rządowy nowelizujące ustawę Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Posłowie chcą skrócić postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i tym samym usprawnić procesy inwestycyjne.
- Uzyskanie takiej decyzji wymagane jest m.in. przed przystąpieniem do realizacji takich inwestycji jak: elektrownie jądrowe, autostrady, niektóre lotniska czy też linie kolejowe, a więc przedsięwzięć o potencjalnie dużym zagrożeniu dla środowiska. Postępowanie w takich przypadkach wszczyna podmiot realizujący przedsięwzięcia - tłumaczy Jacek Korzeniewski, prawnik w Kancelarii Baker & McKenzie. Dodaje, że dziś postępowanie dotyczące wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach często prowadzone jest przewlekle. Wpływa to na wydłużanie procesu inwestycyjnego, zniechęca inwestorów oraz przynosi negatywne skutki społeczne.
Sprawniejsze postępowania
W projektach poselskich zaproponowano skrócenie z 60 do 30 dni terminu, w jakim powinny zostać dokonane uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia, które są niezbędne do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Właściwy organ będzie miał 30 dni od dnia otrzymania wniosku na wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Również 30 dni od dnia otrzymania odwołania ma trwać rozpatrywanie ewentualnych odwołań od decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W przypadku skargi do sądu administracyjnego termin ten wyniesie trzy miesiące.
Zdaniem Michała Kubicza, prawnika z kancelarii Gide Loyrette Nouvel, nowe przepisy mają zdyscyplinować organy administracji.
- Zmiany zmierzają do tego, by niedokonanie określonej czynności w przepisanym terminie, np. nieuzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia, było równoznaczne z rozstrzygnięciem pozytywnym dla strony - wyjaśnia Michał Kubicz.
Dodatkowo gdy właściwy organ nie wyda decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w terminie 30 dni od złożenia wniosku, wnioskodawca może żądać od samorządu lub Skarbu Państwa kary za każdy dzień zwłoki w wysokości 20 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Ma być ona uiszczana na rzecz wskazanej organizacji pożytku publicznego. Spory związane z decyzją o karze rozstrzygać będą sądy powszechne.
- Zmiany zmierzają do usprawnienia procedury, przy czym nie likwidują nadal wszystkich istniejących przypadków niezgodności ustawy z przepisami unijnymi, co do których Komisja Europejska zgłaszała swoje zastrzeżenia - tłumaczy Jacek Korzeniowski. Dodaje, że może to prowadzić do odmowy Komisji Europejskiej współfinansowania niektórych inwestycji ze środków unijnych.
Pomysł rządu
W opinii Mirelli Lechna, radcy prawnego z kancelarii Waryński i Wspólnicy, zaproponowane zmiany dotyczą przepisów, które trzeba uchylić w związku z zakwestionowaniem przez Komisję Europejską ich zgodności z prawem unijnym. Stan ten usuwa rządowa propozycja.
- Nowa ustawa przewiduje przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego dla przedsięwzięć potencjalnie mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w wyniku którego zostanie określona ewentualna potrzeba przeprowadzenia oceny i sporządzenia raportu - podsumowuje Mirella Lechna.
Rządowa propozycja przewiduje, że przedsięwzięcia, które mogą oddziaływać na środowisko oraz na obszary Natura 2000, wymagają przeprowadzenia oceny. W ramach oceny muszą zostać uwzględnione takie czynniki jak środowisko, zdrowie i warunki życia ludzi, dobra materialne, zabytki, dostępność kopalin, sposoby zapobiegania i zmniejszania negatywnego wpływu na środowisko inwestycji oraz zakres monitoringu przedsięwzięcia.
Zgodnie z nowymi przepisami, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach będzie wydawana przed wydaniem pozwolenia na budowę czy decyzji o lokalizacji autostrady, drogi publicznej, linii kolejowej. Oznacza to, że wykonawca starający się o zezwolenie na inwestycję będzie musiał spełnić wszystkie niezbędne wymagania przy zarówno wydawaniu decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, jak i decyzji końcowej.