Sejm w ubiegłym tygodniu uchwalił specustawę ws. wsparcia realizacji programów operacyjnych w związku z epidemią COVID-19 w 2020 r. Przewiduje ona m.in. możliwość uznania za kwalifikowane wydatków na cele niezrealizowane z powodu pandemii oraz wydłużenia terminów składania wniosków w konkursach oraz terminów uzupełniania i wprowadzania poprawek we wnioskach. Pozwala na wydłużanie terminu przekazania wniosków o płatność i wprowadzanie nadzwyczajnego trybu wyboru projektów czy udzielanie ulg w spłacie należności.
"Ustawa o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19, którą będzie się zajmował Senat, zawiera wiele regulacji, które ułatwią wdrażanie, realizację i rozliczenia projektów unijnych" - czytamy w piątkowym komentarzu Konfederacji Lewiatan.
Dodano, że nowe przepisy powinny być jednak uzupełnione m.in. o możliwość zwiększania budżetów projektów czy elastycznego podejścia do wydłużania terminów oceny i zatwierdzania wniosków.
"Proponujemy, aby ustawa zapewniła możliwość zwiększania budżetów projektów oraz zmiany ich zakresu merytorycznego, w tym weryfikacji wskaźników i przeznaczenia wydatków, o ile takie potrzeby pojawiły się z związku z wystąpieniem COVID-19" - powiedziała, cytowana w komunikacie, wicedyrektorka departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan Małgorzata Lelińska.
Jak wskazała organizacja, przedsiębiorcy apelują też o respektowanie zasady partnerstwa w przygotowaniu zmian dotyczących wsparcia z funduszy europejskich. Ich zdaniem organizacje pracodawców i pracowników nie mogą być wyłączone z prac nad zmianami w programach operacyjnych.
"Należy zrobić wszystko, aby warunki realizacji projektów nie pogorszyły się, pogłębiając trudną sytuację beneficjentów, w tym zaburzając ich płynność finansową, np. poprzez wydłużanie terminów oceny i zatwierdzania wniosków o płatność, przekazywania zaliczek, akceptacji zmian w projektach" - czytamy.
Konfederacja Lewiatan podkreśla, że nie wszystkie projekty będą wymagały przedłużenia w związku z wystąpieniem COVID-19. Część może wymagać rewizji wskaźników i jak najszybszego zamknięcia, bo ich realizacja w założonym pierwotnie kształcie, mimo wydłużenia, nie będzie możliwa do realizacji. Organizacja proponuje weryfikację przepisów różnicujących sytuację beneficjentów.
"Co więcej, wydłużenie terminów realizacji projektów, nawet, jeśli uzasadnione merytorycznie, może wiązać się dla beneficjenta z koniecznością ponoszenia dodatkowych wydatków, związanych np. z utrzymaniem merytorycznych stanowisk pracy w projekcie przez kolejne miesiące" - czytamy.
Nowe przepisy dają możliwość pracy zdalnej komisji oceniających projekty, komitetów monitorujących, a nawet kontroli i audytów. Ponadto, w przypadku gdy nie będzie możliwe przeprowadzenie oceny „zza biurka”, będzie można je zawiesić. Przewidziano również możliwość przedłużenia terminów w postępowaniach administracyjnych albo ich zawieszenia i wstrzymania wykonania decyzji.
Zgodnie z zapowiedzią, 15 i 16 kwietnia zostanie zwołane posiedzenie Senatu; Izba zajmie się ustawą o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 i tzw. specustawą funduszową.