Wniesienie współwłasności nieruchomości jako aportu do spółki cywilnej nie może być traktowane jako zbycie nieruchomości, z którym art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej u.p.z.p.) wiąże obowiązek ustalenia opłaty planistycznej.
Zgodnie z tym przepisem warunkiem dla tej ustalenia opłaty planistycznej jest kumulatywne spełnienie przesłanek, którymi są wzrost wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą oraz zbycie tej nieruchomości w okresie 5 lat od wejścia w życie planu. W powyższej sytuacji nie została spełniona przesłanka zbycia nieruchomości w rozumieniu art. 4 pkt 3b ustawy o gospodarce nieruchomościami. Pojęcie to na gruncie tego przepisu oznacza dokonywanie czynności prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie własności nieruchomości lub przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie wieczyste.
W przypadku spółki cywilnej powyższy warunek nie występuje, gdyż wynika to z istoty tej spółki. Zagadnienie to wyjaśnił WSA w Krakowie w wyroku z 14 marca 2019 r. (sygn. akt II SA/Kr 110/19). Zdaniem tego sądu spółka cywilna nie jest jednostką organizacyjną posiadającą podmiotowość prawną, tak jak handlowe spółki osobowe (np. jawna czy komandytowa), lecz jest konstrukcją regulowaną przez prawo cywilne (art. 860-875 kodeksu cywilnego).
W związku z tym spółka cywilna nie ma własnego mienia. Nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą do wspólnego majątku wspólników stanowiącego ich współwłasność (wspólność) łączną. Także wspólnicy (a nie spółka) prowadzą ewentualne przedsiębiorstwo. To oni są przedsiębiorcami i to oni mają firmy (oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorcę). Dalej krakowski sąd administracyjny stwierdził, że w związku z tym, że spółka cywilna nie ma własnego majątku, to wniesienie współwłasności nieruchomości jako aportu do niej nie może być traktowane jako zbycie nieruchomości, z którym art. 36 ust. 4 u.p.z.p. wiąże obowiązek ustalenia opłaty planistycznej. Dlatego w powyższej sytuacji nie doszło do przeniesienia własności nieruchomości, a jedynie do zmiany formy współwłasności – z współwłasności w częściach ułamkowych na współwłasność łączną, która nadal przysługuje tym samym podmiotom. W tym stanie rzeczy brak było podstaw do ustalania opłaty planistycznej.
Podstawa prawna
Art. 860–875 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).
Art. 36 ust. 4 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1945 ze zm.).
Art. 4 pkt 3b ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.).