Według raportu "Inwestycje amerykańskie w Polsce. Partnerstwo dla sukcesu na kolejne 100 lat!" rozbudowana sieć partnerów biznesowych świadczy o wysokim poziomie integracji amerykańskich firm, które przyczyniają się do tworzenia wartości dodanej w polskiej gospodarce.
Minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz podkreśliła w liście do uczestników czwartkowego Polsko-Amerykańskiego Szczytu Gospodarczego, że "amerykańscy partnerzy są jednymi z kluczowych kontrahentów na naszym rynku". Zaznaczyła, że coraz więcej amerykańskich firm inwestuje w sektor badań i rozwoju oraz w zaawansowane technologicznie projekty. "Na nich nam szczególnie zależy, co podkreślamy w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Korzyści są obopólne. Obroty handlowe Polski z USA w 2017 r. osiągnęły rekordowy poziom 12,7 mld dol. To plus 22 proc. w porównaniu do roku 2016, kiedy wartość obrotów handlowych wyniosła 10,5 mld dol. Jestem przekonana, że w najbliższych latach ich wartość będzie jeszcze większa" - czytamy.
Amerykańskie przedsiębiorstwa w Polsce, jak zaznaczono w raporcie, najczęściej współpracują maksymalnie z 50 polskimi firmami. Ale co piąty inwestor ma relacje z ponad 500 lokalnymi partnerami biznesowymi.
Firmy amerykańskie, jak podkreślono, są zaangażowane w działalność CSR (większość podmiotów objętych badaniem uczestniczy w różnego rodzaju akcjach charytatywnych i edukacyjnych; duże firmy często powołują do życia własne fundacje, które realizują zadania z obszaru Społecznej Odpowiedzialności Biznesu). Ponadto "dążą do parytetu płci wśród pracowników" (w ok. 40 proc. ankietowanych firm kobiety stanowią ok. połowy wszystkich pracowników, zaś w przypadku stanowisk kierowniczych kobiety to ok. połowa kadry zarządzającej w prawie 30 proc. firm).
Firmy ze Stanów Zjednoczonych należą do ścisłej czołówki zagranicznych inwestorów w Polsce - wskazano. "Według oficjalnych danych w 2016 roku zainwestowali nad Wisłą blisko 80 mld zł. Szacunki Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce (Am-Cham) pokazują, że wartość ta w 2017 roku mogła sięgnąć 130 mld zł" - czytamy.
Z kolei wymiana handlowa między Polską a Stanami Zjednoczonymi przekracza 43 mld zł. W 2016 roku do Polski trafiły towary o łącznej wartości 23,4 mld zł, Polska wyeksportowała do USA zaś produkty warte 20 mld zł - podano.
Zza Atlantyku najczęściej były sprowadzane maszyny i urządzenia mechaniczne, statki powietrzne oraz przyrządy optyczne, czy fotograficzne. Amerykanie natomiast chętnie kupowali u nas maszyny i urządzenia, sprzęt elektroniczny oraz meble.
Według raportu firmy z kapitałem amerykańskim są jednymi z największych zagranicznych pracodawców. W 2015 roku pracowało w nich ponad 210 tys. osób, a według Amerykańskiej Izby Handlowej obecnie zatrudniają 220 tys. pracowników. "Całkowita kwota wynagrodzeń wypłaconych przez amerykańskie przedsiębiorstwa operujące w Polsce wyniosła blisko 5 mld dol., co oznacza, ze pracownicy zarabiali średnio około 7,8 tys. zł miesięcznie" - napisano.
Według ekspertów KPMG ponad połowa przedsiębiorstw z kapitałem amerykańskim ulokowała swoje siedziby w województwie mazowieckim (53 proc.), co dziesiąta firma działa w województwie dolnośląskim, 8 proc. - w województwie śląskim, a 7 proc. - w wielkopolskim.
Działalność amerykańskich firm w Polsce jest, jak podano, zróżnicowana - dominują jednak przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe. "Firmy członkowskie Amerykańskiej Izby Handlowej ulokowały już w Polsce ponad 150 fabryk. W 2016 roku bezpośrednie inwestycje zagraniczne koncentrowały się głównie wokół branży usługowej, w tym przede wszystkim w obszarze centrów usług wspólnych" - wskazano.
Amerykańskie firmy działające w Polsce zwracają uwagę, że nie są w stanie nadążyć za często zmieniającymi się przepisami. "Problem ten był wymieniany o wiele częściej niż na przykład trudności z rekrutowaniem nowych pracowników" - wyjaśniono. Badane przedsiębiorstwa obawiają się również rosnącej konkurencji i braku stabilności politycznej.
Jak podkreślono w raporcie firmy z USA intensywnie współpracują też z uczelniami, tworząc wspólne projekty z obszaru badań i rozwoju. "Najpopularniejszą formą współpracy ze szkołami jest oferowanie praktyk uczniom i studentom. Amerykańskie firmy tworzą także własne (...) programy edukacyjne, które mogą wspierać młodych ludzi we wchodzeniu na rynek pracy bądź angażować ich w projekty społeczne" - czytamy. Istotne z punktu widzenia zwiększania innowacyjności Polski jest, jak podkreślono, realizowanie wspólnych projektów B+R przez firmy i uczelnie.
"Amerykańskie firmy są wysoce zintegrowane z polską gospodarką. Blisko 1/4 inwestorów ze Stanów Zjednoczonych uczestniczących w badaniu zainwestowała w Polsce już ponad miliard złotych. Co piąty badany utrzymuje relacje z ponad 500 lokalnymi partnerami biznesowymi" - zaznaczono.
Amerykańskie firmy inwestujące w Polsce mają w planach przede wszystkim otwarcie nowych biur sprzedaży działów marketingu. Niecałe 30 proc. zainwestuje w centra usług wspólnych, zaś co piąta firma przymierza się do otwarcia działu badań i rozwoju.
W raporcie wskazano też na polskie inwestycje w USA. "Stany Zjednoczone są największym odbiorcą polskich inwestycji zagranicznych na kontynencie północnoamerykańskim - w 2016 roku trafiło tam 97 proc. inwestycji skierowanych do tego regionu. Ogółem polscy przedsiębiorcy zainwestowali w Stanach Zjednoczonych 3,7 mld zł, co stanowiło wzrost o blisko 14 proc. w porównaniu do poprzedniego roku" - napisano. Głównymi obszarami zaangażowania kapitałowego polskich firm w USA było przetwórstwo przemysłowe i górnictwo. Obie te gałęzie odpowiadały "za 70 proc. wartości skumulowanej wszystkich inwestycji". Na drugim miejscu znalazły się usługi.
"W ostatnich latach kilka polskich spółek produkcyjnych otworzyło swoje zakłady w USA, m. in. w stanie Virginia czy Indiana. Ponadto coraz więcej firm odważnie stawia kroki w niezwykle konkurencyjnym środowisku Doliny Krzemowej, gdzie funkcjonuje już ponad 20 polskich przedsiębiorstw" - podkreślono. Polskie firmy, jak zaznaczono, dokonują akwizycji na amerykańskim rynku, przejmując lokalnych rywali. Wśród wybranych inwestycji polskich w USA raport wskazuje na jednego z największych na świecie wytwórców świec (Korona), warta 30 mld dol. fabrykę wielkopolskiej firmy Com.40 czy producenta chemii budowlanej (Selena).
Badanie firm z kapitałem amerykańskim działających na polskim rynku przeprowadzono na grupie 142 przedsiębiorstw. Zrealizowano je w styczniu i lutym 2018 r.