Subskrybuj nas na Youtube
Chciałem nabyć w licytacji komorniczej lokal usługowy. Wpłaciłem kilkanaście tysięcy złotych rękojmi. Na wpłatę brakujących 180 tys. zł komornik wyznaczył mi termin 14 dni. Ja jednak nie mam tych pieniędzy, bo z zapłatą należności opóźniają się moi kontrahenci (spodziewam się ich za 1–2 miesiące). Czy mogę stracić rękojmię? Nie ma w tym przecież mojej winy, a nikt mnie nie poinformował, co powinienem zrobić.
Brak winy przedsiębiorcy nie ma tu znaczenia prawnego, ale powinien on niezwłocznie złożyć wniosek o wydłużenie terminu na zapłatę. Z tym że komornik może przedłużyć go tylko o miesiąc.
Jak wynika z informacji zawartych w liście, czytelnik złożył rękojmię, która w oparciu o art. 962 kodeksu postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.) wynosi jedną dziesiątej części sumy oszacowania. Następnie wygrał przetarg i uzyskał tzw. przybicie.
Zgodnie zaś ze znowelizowanym przepisem art. 967 k.p.c. – po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu komornik wzywa licytanta, który je uzyskał (czyli nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy MF cenę nabycia z potrąceniem rękojmi. Stosownie do treści art. 969 par. 1 k.p.c., jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają. Co istotne, z żadnej z tych regulacji nie wynika, aby miały przy tym znaczenie okoliczności względnie przyczyny braku zapłaty całej kwoty. Jak wskazano m.in. w postanowieniu Sądu Okręgowego w Częstochowie z 8 czerwca 2017 r. (sygn. akt VI Cz 613/17): „(...) Sąd, nakazując ściągnięcie rękojmi nie bada okoliczności będących przyczyną nieuiszczenia ceny nabycia, a tym samym nie ustala, czy działanie nabywcy było zawinione”.
Jest jednak pewna możliwość dla przedsiębiorcy, który chwilowo nie posiada całej kwoty, a która pomoże uchronić go przed utratą rękojmi. Wynika ona ze zdania drugiego wymienionego już art. 967 k.p.c., w którym postanowiono, że na wniosek nabywcy komornik może oznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak miesiąca. Istotne jest przy tym, że ów wniosek powinien być złożony w okresie biegu wspomnianego 2-tygodniowego terminu liczonego od dnia wezwania do uiszczenia całej ceny zakupu. Jak podkreślił w postanowieniu Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z 6 października 2017 r. (sygn. akt XII 1 Co 5628/13), ustawodawca zdecydował, że przedłużenie na wniosek nabywcy terminu uiszczenia ceny nabycia nie może przekraczać jednego miesiąca. Opóźnienie w jego złożeniu praktycznie pozbawia przedsiębiorcę możliwości nie tylko zakupu lokalu, lecz także spowoduje utratę rękojmi.
W postanowieniu Sądu Okręgowego w Szczecinie z 12 marca 2015 r. (sygn. akt II Cz 281/15) podano też, że nie można czynić sądowi zarzutu braku pouczenia o możliwości złożenia wniosku o wyznaczenie dłuższego terminu w oparciu o art. 5 k.p.c. Nie nakazuje on bowiem sądowi pouczania wszystkich uczestników o wszelkich możliwych uprawnieniach, lecz ogranicza pouczenia do niezbędnych oraz wymaga zajścia uzasadnionej potrzeby.
Podstawa prawna: Art. 5, art. 962, art. 967, art. 969 par. 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 ze zm.).
