Pomoc publiczna kierowana do przedsiębiorców może zakłócać funkcjonowanie mechanizmów Jednolitego Rynku, dlatego jej udzielanie jest regulowane wieloma zasadami, ustalonymi na poziomie Unii Europejskiej.
Państwa członkowskie mają tendencję do uszczegóławiania, a czasem zaostrzania niektórych przepisów i nie jest to zakazane. Pomoc wykraczająca ponad poziom pomocy de minimis (czyli 200 tys. euro w okresie trzech lat) lub pomoc nie- objęta tzw. wyłączeniami grupowymi (czyli wsparcia na zatrudnienie, szkolenia, prace badawczo-rozwojowe oraz pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw), w większości przypadków przed udzieleniem musi uzyskać akceptację Komisji Europejskiej.
Należy zwrócić uwagę, iż notyfikacja programu pomocowego jest procesem czasochłonnym i może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy, zaś udzielanie pomocy może rozpocząć się dopiero po ostatecznej akceptacji programu przez Komisję.
W celu ograniczenia liczby tzw. indywidualnych notyfikacji umożliwiono notyfikację programów pomocowych umożliwiających wielokrotne udzielanie pomocy na realizację projektów spełniających warunki określone w programie. Indywidualna notyfikacja wymagana jest, gdy wysokość regionalnej pomocy publicznej (np. na realizację nowych inwestycji) przekracza kwotę pomocy, jaką projekt o wartości 100 mln euro mógłby maksymalnie uzyskać, np. dla projektu realizowanego w woj. małopolskim przez dużego przedsiębiorcę byłoby to 37,5 mln euro.
Również w przypadku, gdy na realizację tzw. dużego projektu, czyli projektu o wartości powyżej 25 mln euro w przypadku inwestycji w zakresie ochrony środowiska lub 50 mln euro w przypadku projektów dotyczących innych obszarów działalności gospodarczej przewidziana jest pomoc publiczna, państwo członkowskie musi przekazać KE informację na ten temat. Jest to o tyle istotne dla przedsiębiorcy ubiegającego się o wsparcie, iż proces zgłoszenia projektu opóźnia moment przyznania pomocy, a co więcej, na podstawie pozyskanych informacji Komisja może obniżyć wielkość przyznanej pomocy czy też nawet w ogóle odmówić dofinansowania projektu.
W przypadku funduszy strukturalnych dostępnych w latach 2007-2015 niektóre będą wymagały przygotowania programów pomocowych, a część także notyfikacji Komisji Europejskiej. Zgodnie z danymi Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, na 37 programów pomocowych (będą to rozporządzenia MRR) 26 będzie wymagało akceptacji KE. To pozwoli przedsiębiorcom uzyskiwać pomoc publiczną bez konieczności stosowania skomplikowanych i długotrwałych procedur w zakresie akceptacji przez Komisję Europejską przyznanego wsparcia. Pomoc np. dla małych i średnich przedsiębiorstw, szkolenia czy regionalna pomoc inwestycyjna, a także program pomocy de minimis nie będą wymagały notyfikacji do KE, co oznacza, że będą mogły być uruchomione najszybciej.
Na środki z programów wymagających akceptacji Komisji Europejskiej trzeba będzie poczekać dłużej, tj. do opublikowania programu na stronach KE i uzyskania pisemnego potwierdzenia od instytucji wdrażającej (najczęściej przyjmującej wnioski), że projekt spełnia tzw. kryterium zachęty, tzn. że nie mógłby zostać zrealizowany w przedstawionym zakresie bez pomocy publicznej. Wyjątkowo będą traktowane wyłącznie duże inwestycje.
Szymon Żółciński
starszy konsultant w Zespole Doradztwa Europejskiego, Accreo Taxand
/>