Przedsiębiorcy z tej samej branży skupieni w jednym regionie mogą organizować się w klastry, sieci powiązań kooperacyjnych. Takie zrzeszanie się pozwala uzyskać dofinansowanie z UE.
WPolsce powstaje coraz więcej inicjatyw klastrowych. Inicjują je najczęściej instytucje biznesowe oraz środowiska naukowe. W przypadku Wielkopolskiego Klastra Motoryzacyjnego (WKM), działającego przy firmie Nickel Technology Park Poznań, inicjatywa powstała przy wsparciu Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu oraz Wielkopolskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Klaster tworzy obecnie 10 różnej wielkości przedsiębiorstw z branży motoryzacyjnej.
Korzyści ze zrzeszania się
– Firmy przyciąga się do klastra poprzez oferowanie im pakietu usług. Na początek może on obejmować szkolenia, udział w konferencjach, informowanie o możliwości pozyskiwania dofinansowania – mówi Robert Utrecht, koordynator Wielkopolskiego Klastra Motoryzacyjnego.
W kolejnych etapach rozwoju klastra jego członkowie mogą wspólnie promować swoje produkty oraz poszerzać rynki zbytu. To wymaga jednak dużo większej integracji firm.
Na początku najważniejsze jest, aby przekonać do współpracy firmy, które są dla siebie konkurencją. WKM przyciągnął przedsiębiorców branży motoryzacyjnej ciekawą ofertą szkoleniową. Zorganizował im m.in. wizytę studyjną i spotkania z niemieckimi przedsiębiorcami, wyjazd na targi motoryzacyjne do Barcelony oraz szkolenie z zakresu zarządzania relacjami z klientami, prowadzone przez specjalistów z Niemiec.
Wszystkie te działania były możliwe dzięki projektowi, który wielkopolski klaster realizuje we współpracy z niemieckim klastrem RheinMainNeckar. Projekt jest finansowany z budżetu państwa w ramach Programu wsparcia współpracy międzynarodowej klastrów w zakresie badań, rozwoju technologicznego lub innowacji Innovation Express, realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, przy wykorzystaniu funduszy z Szóstego Programu Ramowego UE.
W jedności siła
Inną korzyścią, którą klastry oferują firmom, jest wsparcie promocyjne. Wspólna promocja, np. podczas imprez targowych, znacząco obniża koszty, które musiałaby ponieść pojedyncza firma.
Jacek Polaszewski, dyrektor techniczno-handlowy firmy Graform, która jest członkiem Bydgoskiego Klastra Przemysłowego, podkreśla, że klaster jest organizacją, która ma większą siłę przebicia niż pojedyncza firma, a to jest szczególnie istotne w kontaktach z władzami miejskimi czy wojewódzkimi. Firmy skupione w klastrach mają też większy wpływ na jakość szkolnictwa zawodowego, które dostarcza im potencjalnych pracowników.
Fundusze unijne
Źródłem finansowania klastrów w latach 2007–2013 jest Siódmy Program Ramowy, czyli główny instrument finansowy UE wykorzystywany na rzecz badań i działań z zakresu niemal wszystkich dziedzin nauki. Wsparcie finansowe jest udzielane firmom również w ramach regionalnych programów operacyjnych poszczególnych województw. Obecnie trwa konkurs ogłoszony w woj. mazowieckim przez Mazowiecką Jednostkę Wdrażania Programów Unijnych. Można otrzymać dotację na budowę i rozwój klastrów w regionie mazowieckim, doradztwo, działania promocyjne, wspieranie działalności podmiotów prowadzących klaster, a także wdrażanie i komercjalizację technologii i produktów innowacyjnych. Na realizację konkursu przeznaczonych jest 10 mln euro.
